Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Zewzględunadoraźnycharakterowejtwórczościwiemyodawnym
życiuliterackimniewiele,choćwielewskazujenato,iżbyłoono
bujne.Wartopokusićsięonaszkicowaniejegofragmentu,Morsztyn
bowiemnajwyraźniejwiódłprymwstołecznejbohemie.
Kiedynadużywającykarkołomniezłożonychepitetówgrafoman
JanMarcinowicwszedłmuwparadę[35],wówczasMorsztyn
zapewnepokusiłsięokapitalnąparodięjegostylu.Wniewielkim
rękopiśmiennymcykluepigramatycznymznalazłasięm.in.fraszka
MorsztynodMarcinowicza,któranapuszonymstylem„nadawcy”
(np.bógpoezjiApollozostałtuokreślonyjako„dowcipodawca”
i„wszytkichmózgofochówsprawca”)zemfaząwychwala
MarcinowicaiWołyńca,wierszorobówbędącychpośmiewiskiem
podwawelskichpoetów[36].Wołyńca,bliżejnieznanegodworzanina
królewskiego,zatwórczośćirymowaneimprowizacje
nazakrapianychucztachpodobniesławiłw1608rokupodrzędny
autorSewerynBączalski(zm.po1630),byzarazjednakprzyznać:
„Obadwaśwaniezgruntujeszczepoetowie,/mająinyjużlepszy
olejnatowgłowie”.Ówczesnychtwórcówkrakowskich,nie
wyłączającniezwyklepłodnegoartystycznieksiędzaStanisława
Grochowskiego(1542–1612),woczachBączalskiegoprzyćmiłkto
inny:
MianowicieJeronimMorsztyn,człowiekgodny,
Nawierszpolski,jeślikto,tedyonsposobny.
Trudnomutegoująć,conaturadała,
Dotegosięnaukawielkaprzymieszała
Imam-liprawdęwyrzecbezpochlebstwawszego,
Żemuznaleźćniemogęztejmiaryrównego[37].
Wierszowanepochwałyidocinki,którymiowabohemaszczodrze
siędarzyła,dotyczyłynietylkotwórczości,aletakżerozlicznych
romansów.PiotrowiSmolikowi,słynnemunacałąRzeczpospolitą
kawalarzowi,Morsztyndocinałimprowizowanyminaprędce
dwuznacznymialuzjamiwstylu:„MarszWenerąpytająsię,jeśli
/PiotrzBarbarąnarogusięzeszli”[38].Mógłtobyćodwetzaerotyk
młodszegobrataPiotra,JanaSmolika(ok.1560–po1598).Przy
innejokazjipokazałon,żepotrafiwykorzystaćpoetyckązaczepkę
przeciwautorowi:kiedywojewodałęczyckiStanisławMiński
