Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
AnnibaladellaCroce(1509–1577)czyGirolamaAmaltea(1507–
1574),wktórychszłotylkoozabawnąanegdotę(I80)lubzgrabny
koncept(I81).Częściejwszakżejegouwagęprzykuwałybardziej
wyrafinowaneliryki.Zdorobkujednegoznajwybitniejszychpoetów
humanistycznych,JacopaSannazara(1458–1530),Morsztynwybrał
dwaerotyki,spolszczającjebezzbytniejdbałościozwięzłość
parafrazy[84].WierszExAusonio„AdGallam”(I39)stanowi
przekładepigramatuprzypisywanegoAuzoniuszowi(Decimus
AusoniusMagnus,ok.310po393).Wrzeczywistościbył
ondziełemwłoskiegohumanistyGiorgiaMeruli(1430–1494),
współwydawcyspuściznyAuzoniusza,któregoutwory
wpóźniejszychedycjachpomieszanozdziełamirzymskiegopoety.
WyboryHieronimaMorsztynaniebyłyprzypadkowe.Wpoezji
manierystycznejposzukiwałnowychśrodkówwyrazu,które
pozwoliłybynietylkooddaćmiłosnyniepokój,aleteż
gozintensyfikować.Bezbłędnietypowałprzytymtwórców,którzy
wXVIIstuleciunadawaćbędątonpolskiemuerotykowi.Epigramat
Sannazara,którygozainteresował,nierówniewierniejspolszczył
JanGawińskiwDworzankachz1664roku,zkoleitłumaczenie
epigramatuPseudo-Auzoniusza,którytęsknotęzadziewczyną
rozpisałnakunsztowneparadoksyiantytezy,typowedlapoezji
konceptystycznej,około1630rokudałMikołajGrodziński,anieco
późniejJanAndrzejMorsztyn[85].Hieronimobokprzekładuwiersza
Pseudo-Auzoniuszapróbowałteżsamodzielnienaśladowaćjego
pełnąefektownychkontrastówretorykęmiłosną.WLamencie
naodjazdzWilnajednejpaniejzapisałontakąefektowną
emulację[86]łacińskiegowzorca(w.13–18):
Jesteśtuiniema-żcię,bośpreczodjechała,
Aleśprzecięwmymsercu,dziewczyno,została.
Jasercemaminiemam:mam,bocięwnimnoszę,
Niemam,bośmijewzięła.Wróćżemije,proszę;
Inieproszę,bopragnęwszytekbyćuciebie
(Bodajzabitniewolał)pierwejniźliwniebie.
Wwalecie[87]HieronimaMorsztynaustępówpoprzedzonyzostał
obszernąenumeracjąstratzwiązanychzodjazdemupragnionej
zadłużonąwznanychformułachczarnoleskichTrenów,które