Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
bezkarniestykaćsięzciałemupragnionej,bohaterliryczny
zazdrościgłównietego,żeznią...sypiają,sprowadzającwten
sposóbwyidealizowanąpochwałęwrejonyszczególniesobie
bliskie.Wszystkomujednowówczas,czybędzietopierścień(I53,
w.17–18),pościel(I85,w.33–36;I88,w.21–24;I91,w.61–64),
panieńskipiesek(I69–70;I88,w.13–16;I91,w.53–56)czy
baraszkującanalubymcieleweszłonowalubpchła(I88,w.17–18;
I91,w.57–60).Równieżkurtuazyjnekomplementypoetywieńczy
naogółpuentazdradzającajednoznacznieinteresowneintencje:
„Jamgotów,tylkoniechmisiędaużyć”(I60,w.12),„Bylezysk
inasobiebasarunkdawała”(I67,w.4),„Byśbyładobrą,jabym
byłniecnota”(I63,w.10),„Jutrootejdobie/gotów-emumrzeć,
jednoniechskonamnatobie”(I58,w.5–6).
Nawetwpowściągliwym,bopisanymzmyśląodruku,wywodzie
natematurokówpłciniewieściejzeŚwiatowejRozkoszyznaleźć
możnawprostwyrażonepragnienie:„Asercemupodpłaszczyk
dopannyzbieżało,/tambyradoizpanemwszytkoprzeleżało”
(II10,w.23–24).
Piedestał,naktórymtwórcastawiałbohaterkiwierszy,nigdynie
byłzbytwysoki,anikłzupełnie,gdyokazywałosię,żeinimitargać
mogąpodobneżądze,coichadoratorami.Kiedywkunsztownym
dialoguelokwentnymłodzieniec,szermującwytartymi
argumentami,usiłujenamówićpannędopraktycznego
odwzajemnieniauczucia,tanietylkosprytniejeodparowuje,ale
wkonkluzjiwyznaje,żeinnynajegomiejscu,zamiastgadać
popróżnicy,jużdawnozaspokoiłbyswepotrzeby(I82).Doformuł
skodyfikowanychprzezPetrarkęizupodobaniemeksploatowanych
przezzastępyjegozachodnichnaśladowcówMorsztynpodchodził
zdużymdystansem,sprowadzającjedorolikonwencjonalnej
ornamentyki,przydatnejwprzedstawianiuprzyziemnychamorów
irealnychadresatek.
Gdytylkonapotrzebyrubasznychfraszekpoetaobniżałrejestr
stylistyczny,hipokryzjęmiłosnychwestchnieńnicowałotwarcie.
Doświadczenienauczyłogo,żemęskiepragnienianie
skomplikowane:głównymobiektempożądaniajestkobiecełono.
JegoapoteoziepoświęciłMorsztynentuzjastyczneepigramaty
ipompatycznyNagrobekpiczy(w.21–24):
Onawszechrzeczymatka,studnicażywota,