Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
34
250.KarolinaNakwaska,Błędywmowie
(fragment)
1860
[W:]Dwórwiejski.Dziełopoświęconegospodyniompolskimprzydatneiosobomwmieście
mieszkającymprzezKarolinęzPotockichNakwaską.Wydaniedrugiepoprawioneiwieludodatkami
powiększone,TomIII,Lipsk1860,s.9-11.
AnnaTomecka-Mirek
Osobynawsizamieszkałe,niezawszemajączasisposobnośćuczeniasię
pilnieGramatyki,ażejednakbrzydkojestkaleczyćjęzykrodzinny,spisałam
dlaichwiadomościniektórebłędymowynajpowszechniejsze,abysięichstrzedz
mogły.Niesądzę,abydlatego,żeśgospodynią,jużsięmiałazwszelkiejwyzu-
waćoświatyiwgrubejpogrążaćniewiadomości!Wspisiebłędnychtychwy-
rażeń,nieumieściłamlitewskichipruskichczylikaszubskich,bobymiętozbyt
dalekozaprowadziło.
SPISRÓŻNYCHWYRAZÓW
KALECZĄCYCHMOWĘ
Ady.Wyrażeniewielkopolskie,którezzadziwieniem,wustachosóbznaj-
wyższegotowarzystwa,czasemsłyszećsiędaje!-Jesttojednaksłowogminne,
któregoużywaćnienależy,równiejakinnychprzysłowiów,któreżadnegosensu
niemają,przezcosięmowatylkoprzedłuża.-Jaknaprzykład:mówi,-powiada,
-tamtedytego,-mościdobrodzieju,-mospanie,boto,-słowodaję,-honorem
ręczę,toowo,it.p.
Ajak.MówiączęstowGalicyi,zamiastajakże.
Bardzodość,zamiast:bardzowiele.SposóbmówieniawWielkiej-Polsce.
Tychprowincyonalnychwyrażeń,chronićsięwinnyosobydobrzewychowane.
Bruścikcielęcy,zamiast:mostek.Cudzoziemskichsłówwystrzegaćsiętrze-
ba.Wjęzykunaszymjestjużwielewyrazówobcych,żeprzynajmniejtychjakie
mamyjużwnaszym,zaniedbywaćiodmieniaćnienależy.
Bebechy,zamiast:wnętrzności.
Chłopuszek,mówiąwPoznaniu,zamiast:chłopczyk.
Chyba,mów;aniechiba,jakniektóreosoby.
Chumor,niepisz,zamiast:humor;bozawszewkażdymsłowietrzebapa-
trzyćetymologiiczylizkądwypływa,azatemtrzymaćsiętegożsposobupisania.
Cychować,mówiąwPoznańskiem,zamiast:znaczyć.
Czymprędzej,piszimów:czemprędzej;bosięrzeczniejakobierze,arodzaj
niejakiprzeze,anieprzezymasiępisaćimówić.
Niepisziniemów:
-Czypek,ale:czepek.
-Cybula,ale:cebula.