Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
Tniechrapickiego,
Ażgłosanioła:
-Wstawaj!-zawoła-
Bojużgotowa…
Pieczeńwołowa!
1861.Borejkowszczyzna
Komentarz.WładysławSyrokomla,właściwieLudwikKondratowicz(1823-1862)
odroku1853dzierżawiłBorejkowszyznępodWilnem.Wtejżewsizostałwroku1861przymusowo
osadzonyprzezwładzerosyjskiezadziałalnośćpolityczną.
Wiersz,należącydopopularnegooddawnagatunkusatyrycznychnagrobków,zawierapo-
toczneekspresywnefrazeologizmy,którychskładnikamisączasownikiciąćiciąćsię.Tendrugi
wywodzisięniewątpliwiezesłownictwaszermierczego;zostałpotemwzmocniony:dziśjużnie
tniesięwkarcięta,leczrżniesięwkarty.Związekwyrazowyciąćchrapickiegotodalszagrasłów
opartanaczasownikuciąćirzeczownikuchrapicki,tyleżskojarzonymznazwiskiemszlacheckim
(ciąćCh/chrapickiegoniesieasocjacjezwalką),cozchrapaniem(dziśraczejciąćkomara,uciąć
komara).WtwórczościSyrokomliwięcejjestfrazeologizmówzczasownikiemciąć,jakchociażby
wStarychwrotach:Pościłwsobotę,chmieliłwniedzielę/Iświętąprawdęciąłludziomotwarcie.
Ironiczno-żartobliwytonutworówbyłczęstymsposobempoetynawyrażeniedystansuwobecludz-
kichułomności.Ironicznewydajesiętuużyciewtytulewyrazuobywatelnawiązującegojeszcze
dorozumieniaszlachcica,jedynegopolitycznieicywilniewolnegoobywatelaRzeczypospolitej,
wutworzepokazanegoparodystycznie,jakozacofanegoszlachciurę.Barszczzrurąstałsięoznaką
partykularza,kołdunytopotrawaznanazKresówwschodnich.
arendarz‘dzierżawca’
D.O.M.‘DeoOptimoMaximo’,skrótstosowanydawniejnanagrobkach
wity‘zawijany’
MarekCybulski,DorotaSzagun
255.[Protokołyposiedzeńtowarzystwa
lekarzy]
1862
ProtokołyposiedzeńTowarzystwapolskiegolekarzypodolskichwKamieńcuPodolskim
1860-1863.RękopisZNiO,sygn.oryginału:4288/III,CDsygn.DE-1533,s.69-77.
Zmianywstosunkudooryginału:długie∫zastąpionoprzezs,znakžzastąpionoprzezż,nie
zachowanofrakcjigórnejstosowanejprzeznadawcę(typuDra,3cie).
AnnaWojciechowska
||69||
Posiedzenie4te,dnia7goPaździernika1862r.uPanaElknera.−
(prezydującyDobrowolski)
Obecnemibyli:PrezesDobrowolski,Koledzy:Pietnicki,Nizycki,Zalewski,
Dobrucki,KłodnickiiElkner.−
