Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
67
tchnieniawnaucemogąsobiespaćjaknajspokojniéjiniepsućsobieapetytuwid-
mamiwszystkoniszczącéjnanatomii”nducha”,rozcinającéjnakawałkinboską,
piękną,czystą,świętą,bozanielskichkrainwziętą”,mowęludzką.Zdrugiéjstro-
nyidziałalnośćkapłanównaukinakatedrachwszechnicwkierunkuprzyswajania
izaszczepianianniemieckiéjzarazy”jesttaknieznaczną,żeniemanajmniejszéj
obawy,ażebybyławstaniebałamucićsercaiumysłymłodzieżyisprowadzaćją
zdrogi,którąjéjrękaOpatrznościitradycyjewielkichprzodkówwskazały.
Wliteraturzesłabepróbyprzyswajaniairozprzestrzenianiaścisłéjnauki
lingwistycznéjginąnajzupełniéjwobecdziełgodnychnaśladowcówDębołęc-
kiego,Jocheraiin.,powodującychsięwyłącznienatchnienieminajzupełniejszą
swobodąfantazyi.Wtymzupełnieswobodnyminiczémsięniekrępującymobo-
ziebadaczyjęzykaspotykamypoetów,historyków,badaczyprawa,mitologów,
archeologów,medyków,filozofów,…inakoniec-takzwanychngramatyków”.
KomużniesąznanegłębokiewywodyetymologiczneMickiewicza,uważające-
gonp.LidówiKarówzaludysłowiańskie(nludzie”,nczarni”),aNabuchodono-
zorazajednegoznajstarszychkrólówsłowiańskich(ne-boh-odno-car)?Któżnie
podziwiarównieżprawdziwychwywodówSłowackiego,żeBolesławnazwany
byłtakodtego,iżgosławabolała,Jadwiga-odtego,iżjadwidzi,żeRytygier
byłnryżymtygrysem,”aRzepicha-nżepycha”it.p?Znakomitypoeta-gieograf
WincentyPolrozprawiałbardzouczenieodyjalektachmowypolskiéj,niema-
jącwyobrażeniaopierwszych,elementarnychzasadachjęzykoznawstwa.Lele-
welzapomocąswychnjesów”inniesów”stworzyłcałąmitologijąsłowiańską
inaukęorunachsłowiańskich,będącprzytémnaturalniegłębokoprzekonanym
oautentycznościbałwankówPrylwickichikamieniMikorzyńskich.Podobnemi
dalekosięgającemiwywodamiohistoryiSłowianodznaczalisiętakże,między
innemi,Kucharski,Wolańskiiin.,którzy,zaprzykłademczeskiegomarzyciela
Kollara,ponasadzaliSłowianpocałéjkuliziemskiéj.Nadwszystkimizaśgóruje
tuś.p.Jocher,widzącynp.wHerkulesienpanakulasa”,t.j.dyjabłakulawego,
awPopławskichstarożytnychOsków-Słowian,nazwanychtakodtego,żeprze-
szliPo(rzekęPo)wpławOski,it.d.-Któżnieuchyligłowyprzednatchnionemi
kombinacyjamietymologicznemiSrzeniawy,J.Nep.Kamińskiego,Deszkiewi-
cza,FeliksaJezierskiego,Czarkowskiego,Żochowskłego,Betlejczyka,Paulina
Święcickiego,KarolaLechazLesiewaicałéjfalangirówniegruntownychgra-
matykówietymologów?Wgroniefilozofówkomużnieimponujenp.Broni-
sławTrentowskiswątwórczościąjęzykowąidelikatnympoczuciemrodowodu
wyrazów?KtóżnieprzyznasłusznościnastępującemuwywodowiAug.Ciesz-
kowskiego:nAżnareszcieMyślSłowiańska,greckiéjpowinowata,awięcżycie
wpełniuchwycićzdolna,natórpierwotny,wobjawieniuwskazany,wtradycyi
pilnowany,stanowczonawraca”,…..nu-mysł-owo”….npierwiastekum-y-słowy
(logiczny)”….nMyśl”jakobyzUmuwSłowozachodząc”(Odrogachducha:
RocznikiTow.Przyj.N.Pozn.II.738,739)?Komużzhistorykówprawailitera-
turyobcesąpraceW.A.Maciejowskiego,którychważnąbardzostronęstanowi
