Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Ewolucjafunkcjipersonalnej
15
(1841−1925)orazniemieckiegosocjologaM.Webera(1864−1920).Wdorobku
szkołypojawiająsięelementydotyczącezarządzanialudźmiworganizacji.
H.Fayol,opierającsięnawłasnychdoświadczeniach,sformułował14zasad
sprawnegozarządzania.Wśródnichznalazłysiętakżezasadyodnoszącesiędozarzą-
dzaniapersonelem,tj.kwestiapodziałupracy,budowaniaautorytetuiodpowiedzial-
ności,dyscypliny,odpowiedniegotraktowaniapracowników,wynagradzaniaczyteż
stabilizacjipracy.IstotnymwkłademH.Fayolawteorięzarządzaniapracownikami
byłostwierdzenie,żekierowanieniejestkwestiąosobistegotalentu,leczumiejętno-
ścią,którejmożnasięnauczyć.
NatomiastM.Weberstarałsięwyjaśnićfunkcjonowaniedużychorganizacjiza
pomocąidealnegotypubiurokracjijakonajbardziejracjonalnejformypanowania.
Jegokoncepcjadałateoretycznepodstawytworzeniasprawnychorganizacji.Wśród
cechbiurokratyzacji,najbardziejracjonalnejformyHautorytetu”,wymieniatakże
tedotyczącezarządzaniapracownikami,jaknp.zasadakompetencjiihierarchii
urzędowej,zasadypracy,wynagradzaniaczywymaganychkwalifikacji.
Naukowaorganizacjapracyorazklasycznaszkołazarządzania,zwanaszkołą
administrowania,współtworząklasycznąteorięorganizacjiizarządzania.Jejtreści
wzakresiefunkcjipersonalnejformułujątzw.tradycyjnymodelfunkcjipersonalnej
(tabela1.1).
Doprzedstawicieliszkołyadministracyjnejzaliczanyjesttakżeamerykańskiekono-
mistaisocjologCh.Barnard(1886−1961).Jegopracenaukowekoncentrowałysięna
zjawiskuakceptacjiautorytetuprzełożonychizbieżnościcelóworganizacjiijejpracow-
ników.Uważał,żeorganizacjastanowisystemspołeczny,którywymagaścisłejwspół-
pracyludzidoosiąganiazłożonychcelów[Moczydłowska,Kowalewski,2014,s.19].
Modelstosunkówmiędzyludzkich
Drugizwyróżnionychmodelizarządzaniapersonelemrozwinąłsięnapodstawieko-
lejnegonurtubadańkoncentrującychsięnazachowaniachludziwprocesiepracy.
Kolejnymnurtembadańbyłyzachowanialudziwprocesiepracywramachszko-
łystosunkówmiędzyludzkich,zapoczątkowanejwlatach50.XXwieku.Wybitny-
miprzedstawicielamitejszkołybyliE.Mayo(1880−1949)iF.J.Roethlisberger
(1898−1974).PoprzeprowadzeniuwspólnychbadańnadprocesamipracywWestern
Electric’sHawthornewokolicachChicagookazałosię,żewarunkipracyorazodpo-
wiedniapłacaniezawszeprowadządowzrostuwydajnościpracy.Porazpierwszy
zwróconouwagęnato,żeinterakcjemiędzypracownikamiczyoddziaływaniegrupy
mogąmocniejwpływaćnapracownikówniżbodźcematerialne.Przyjmowanozało-
żenie,żedobraatmosfera,zaufanie,życzliwość,możliwośćkomunikowaniasięczy
brakkonfliktówpodnosząpoziomzadowoleniazpracyitworząwarunkisprzyjające
podnoszeniuwydajnościpracy.Szkołatapodkreślałarolęzachowańpracowników
ieksponowałaznaczeniewarunkówpracyibodźcówniematerialnych.
