Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
świątecznyjarmark.Bohaterprzepychasięprzeztłumsprzedających
ikupujących,natomiastczytelnikotrzymujebarwny,dynamiczny
opistargowegoplacuzlotuptaka...[63]
Teniedoskonałościwarsztatowesąraczejtypowedlapewnego
etapurozwojugatunkupowieściowegoprzypadającegonakoniec
XIXwieku.Skrzyżowanietradycjipolskiejpowieścirealistycznej
znaturalizmemimodernizmemowocowałoistotnymizmianami
wzakresiepodstawowychformkompozycyjnychistylistycznych
powieści.Pewnanieporadnośćszłatuczęstowparzezpłodnymi
iciekawymiinnowacjami.
XIII.POETYKASPOJRZENIA
Niezależnieodtego,czyReymontbyłkonsekwentny
wprowadzeniunarracjizpunktuwidzeniapostaciliterackiej,
pozostajefaktem,żebardzozależałomunatym,abyświat
przedstawionyukazaćpoprzezdziałającychbohaterów.Znamienna
dlatechnikinarracyjnejReymontajestperspektywapatrzącego
obserwatoraobejmującegowzrokiemograniczonyobszar
rzeczywistości.ŚwiatZiemiobiecanejjestraczejprzedmiotem
obserwacjiniżopowieści,jestbardziejpokazywanyniżopowiadany.
Aktpatrzeniazapewniamukonkretność,bliskość,jednorazowość.
Ulice,place,fabryki,wnętrzadomówjawiąsięprzedoczami
czytelnikówdziękibohateromprzewodnikom.Pełniąonifunkcje
reflektorów,którychświatłowydzieraciemnościniewielkiwycinek
świata.Każdy,nawetnajdrobniejszyprzedmiot,jakizostajenam
przedstawiony,jestobiektemobserwacjibohatera.Większepartie
opisówzawszezaopatrzonesąwewstępywrodzaju„Maks
spoglądałzpodziwem”lub„Weltpatrzyłprzymrużonymioczami”.
Niekiedyjesttospojrzeniezwróconekuprzedmiotowizwyraźną
intencjąoglądnięciago,gdynp.Borowieckibierzedorękiwazonik,
któryzachwyciłgorysunkiemkwiatu,lubgdyTrawińscypochylają
