Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Kompetentnyprzedszkolak
47
obiektówinaczejniżwichtypowejfunkcji(za:Nęcka,Orzechowski,Szymura
2006,s.528).
Problememjestkażdasytuacjazadaniowawżyciucodziennym,powodująca
występowaniepewnejtrudnościczypytania,naktóreszukasięodpowiedzi.
Wprocesierozwiązywaniaproblemudużywpływmająschematypoznawcze,
któreudzieckadopierosiękształtują.Wpływająonenaprzebiegrozwiązywa-
niaprzeznieproblemów.Dziecidostrzegająproblemnadwóchpłaszczyznach:
pierwszatopłaszczyznaczynnościpraktycznych,druga–czynnościumysłowych.
Naetapiewczesnegodzieciństwadzieckodostrzegaproblemisamopróbujego
rozwiązaćprzezdziałanie.Okołopiątegorokużyciadzieckostawiaotoczeniu
corazwięcejpytań,aleteżcorazczęściejzaczynamiećdoczynieniazproblemami
wskazanymiprzezdorosłych,zaśpodkoniecwiekuprzedszkolnegodzieckojest
zdolnedowłasnegookreśleniazadaniaiwerbalnegorozwiązania(Kozielecki
1969,s.28).
Wrozwiązywaniuproblemówprzezdzieciważnejest,abynauczycielstwarzał
sytuacjewyzwalającewnichspontanicznezachowaniazwiązanezopracowa-
niemzadania(Uszyńska-Jarmoc,Cichocki2012).Dzieckomaaktywniebadać
rzeczywistośćprzystymulacjinauczyciela.Doświadczeniawsferzemanipula-
cyjnej,sensorycznejiwerbalnejmusząbyćprzeniesionenasferęruchówciała
ipowiązanezprzeżyciami,azdobytewiadomościznaleźćzastosowaniewrozwią-
zaniupraktycznychproblemów.Nowośćizawiłośćproblemówizadańorazich
udziwnienia,niezgodnościprowokujądziecidostawianiadorosłymwielupytań,
któreniepowinnytrafiaćwpróżnię,bopozostawionebezodpowiedzidorosłego
hamująwprzyszłościaktywnośćichstawiania.Kontrolapodanychprzezdzieci
przypuszczeńmożemiećcharakterpraktyczny–polegawtedynawykonywaniu
konkretnychczynności,np.przelewaniu,wkładaniu,dolewaniu,mieszaniu–lub
charakterintelektualnyiopieraćsięnaindukcji,np.jeżelito…to.Wkażdym
przypadkunauczycielpowiniennotowaćiuwzględniaćwczynnościbadawczej
wszystkiehipotezydzieciistaraćsięjewspólniezwychowankamiweryfikować.
Dzieciwprzedszkolu,rozwiązującproblem,ucząsięsameidentyfikować
go,generalizowaćisprawdzaćrozwiązanieorazsamodzielnieoceniaćrezultaty
(Adamek2006).Wzwiązkuztymwedukacjiprzedszkolnejmożnawyróżnić
problemy:dyskusyjne,interpretacyjne,manipulacyjne,strategiczne.Rozwiązy-
wanieproblemówjestprocesemstymulującymautonomicznemyślenieireakcję
dzieckanawieleczynnikówtkwiącychwjegośrodowisku.Możnatuwspomnieć
odedukcyjnymtokumyślenia,czylidochodzeniudorozwiązańmetodąprób
ibłędów(Adamek1995s.8–9).Czynnościdziecizwiekiemsącorazbardziej
złożoneiskomplikowane.Rozwójprocesumyśleniaprzyczyniasiędopostępu
możliwościrozwiązywaniaproblemów.Napoczątkupowinnybyćtoproblemy
praktyczne,występującewtokudziałanianakonkretnychprzedmiotach,później
mogątobyćproblemyzwiązanezdziałaniemnamaterialesymbolicznym,ujętym
np.wformiesłownej,zapomocącyfrisymboli.Zadaniamogąmiećpodobny
