Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zmniejszenieodczuwaniazmęczeniazwiązanegozwysiłkiemorazzwiększeniewydol-
nościzycznej.Zkoleispożyciewęglowodanówbezpośredniopowysiłkufizycznym
ułatwiaresyntezęglikogenu,atakżejestskutecznąstrategiąwspierającąwzrostsiły
ipoprawęskładuciała.
nZasobywęglowodanoweustroju
Glikogen-wielocukierbędącyHmagazynem”glukozy-powstajewwątrobieimięśniach
zpołączeniacząsteczekglukozo-6-fosforanuwprocesieglikogenezy.Reakcjatakatali-
zowanajestprzezenzym-syntazęglikogenową.Aktywnośćtegoenzymuwzrastapod
wpływeminsuliny,natomiastmalejepodwpływemadrenaliny.Główneźródłowęglowo-
danówwustrojustanowiglikogenzawartywtkancemięśniowej(od300do400g,co
odpowiada1200-1600kcal),następniewwątrobie(75do100g,coodpowiada300-400
kcal),atakżeglukozazawartawekrwi(25glub100kcal).Poziomglikogenuwtkance
mięśniowejzależyodtypumięśnia.WłóknatypuI(włóknawolnokurczącesię)zawie-
rająmniejtegozwiązkuniżwłóknatypuIIAiIIB(włóknaszybkokurczącesię).Napoziom
glikogenuwtkancemięśniowejwpływająrównieżtakieczynniki,jak:
Iwysiłekzyczny;
Ipodażwęglowodanówzdietą;
Ipoziomwytrenowania.
Zawartośćglikogenuwmięśniachmożewięcbyćznaczniezróżnicowana-od20do
200mmol/kgmasymięśniowej.Dobrzewytrenowanizawodnicymajądwukrotniewyższy
poziomglikogenuwmięśniachszkieletowych(130-230mmol/kgmasymięśniowej),niż
osobyprowadzącesiedzącytrybżycia(70-110mmol/kgmasymięśniowej).Potwierdzają
toteżbadanianazwierzętach,wktórychwykazanoniższąo30%zawartośćglikogenu
mięśniowegouszczurówzograniczonąaktywnościązycznąwporównaniuzeszczurami
aktywnymi.
Wątrobaodpowiedzialnajestzautrzymaniestałegopoziomuglukozywekrwiwokresie
pomiędzyposiłkami,zapewniającciągłądostępnośćtegosubstratu,niezbędnegodla
prawidłowejpracymózgu,OUN,czerwonychkrwinek.Wspoczynkumózgdorosłegoczło-
wiekazużywaokoło140gglukozy/dobę,natomiastczerwonekrwinkiokoło40g/dobę.
Bezpośredniopoposiłkuwątrobaniejestwstaniewychwycićglukozyzkrwi(dostarczaną
żyłąwrotną)zdostatecznąwydajnościąidlategostężenietegomonosacharyduwekrwi
obwodowejutrzymujesięprzezpewienczasnawyższymodprzeciętnegopoziomie,
dochwiliglukozaniewnikniewdostatecznymstopniudomięśni.
nWykorzystaniewęglowodanówpodczaswysiłkufizycznego
ozróżnicowanejintensywności
Węglowodanygłównymźródłemenergiiwczasiewysiłku,aichwykorzystanieprzez
pracującemięśniezależyodnastępującychczynników:
38
CzęśćI.Praktycznewskazówkidoprawidłowegożywieniawróżnychokresachżycia