Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
lis),otwierasięII,IIIiIVkieszonkaskrzelowazewnętrzna.Następnie,gdytylkobrzeg
wieczkazrośniesiępozazatokązszyjązarodka,zatokazarasta.Liniazrośnięciawiecz-
kaześcianąbocznąszyiodpowiadaprzedniemubrzegowimięśniamostkowo-obojczy-
kowo-sutkowego.Międzyobutymiliniamizarośnięcia,prawąilewą,wobrębieprzed-
niegotrójkątaszyi,wieczkowytwarzawarstwypowierzchowne:skóręimięsieńszeroki
zaopatrzonynerwemtwarzowym,jakonerwemIIłukuskrzelowego.Warstwygłębsze
powstajączęściowozIIIiIVłukuskrzelowego.Zmięśniówkitychłukówwytwarzają
sięmięśniegardłazaopatrzonenerwamijęzykowo-gardłowymibłędnym.
Wrazieniezupełnegozarośnięciaorazzanikuzatokiszyjnejijejkieszonekskrzelo-
wychzewnętrznychmogąutrzymaćsięszczelinowateprzewodyzwaneprzetokami
skrzelowymiszyjnymi;ichujściazewnętrznemożnawtedyznaleźćnaszyiwzdłużprzy-
środkowegobrzegumięśniamostkowo-obojczykowo-sutkowego(ryc.17).Jeżeliprzery-
wasiębłonaprzedzielającakieszonkiskrzelowe,wewnętrznąizewnętrzną,toprzewód
przetokowymożesięgaćażdojelitagłowowego.Tworząsięwtedycałkowiteprze-
tokiszyjne.Jeżelizachowująsięczęścizatokiszyjnejczykieszonekskrzelowych,to
mogąpowstawaćtorbielewypełnionepłynem(torbieleskrzelopochodne)lubguzy(gu-
zyskrzelopochodne).
Odmiennieprzebiegarozwójwewnętrznychkieszonekskrzelowychiwewnętrznych
częściłukówskrzelowych.Zrozwojemtychostatnichwiążesięm.in.kształtowaniesię
językanadniejamyustnej.
Różnicowaniesiękieszonekskrzelowychwewnętrznych.Dalszelosy5endoder-
malnychkieszonekskrzelowychwewnętrznychsąnastępujące:
Pierwszakieszonkawewnętrznawytwarzatrąbkęsłuchową,odcinekkońcowykie-
szonkirozszerzasiępóźniejwjamębębenkową.
Drugakieszonkawewnętrznanierozwijasięsilnie.Zjejpoczątkowegoodcinkapo-
zostajemałewypukleniebocznejścianygardłakutyłowiodujściagardłowegotrąbki
słuchowej,którezostajewłączonewścianęgardłajakotzw.zachyłekgardłowy
(recessuspharyngeuss.Rosenmulleri).Tylnyodcinekkieszonkizachowujesięjakopłyt-
kiezagłębieniedlamigdałkówpodniebiennych.
Trzecia,czwartaipiątakieszonkazanikająjakotakie;ichznaczeniepoleganatym,
żezichnabłonkapowstajągruczołyowydzielaniuwewnętrznym,tzw.narządyskrzelo-
pochodne.Endodermalnynabłonektrzeciejiczwartejkieszonkiwewnętrznejwrasta
wmezenchymęitworzyzawiązkigrasicy(thymus)igruczołówprzytarczycznych(glan-
dulaeparathyroideae).Pozatymendodermaczwartejkieszonkiprawdopodobnieprzy-
czyniasiędoutworzeniaczęścipłatówbocznychgruczołutarczowego.Zpiątejkieszon-
kipowstajejakotwórszczątkowytzw.ciałopozaskrzelowe(corpuspostbranchiales.ul-
timobranchiale).
Rozwójjęzyka.Językrozwijasięnadniepierwotnejjamyustnejz5guzkówwyra-
stającychzI,IIinastępnychłukówskrzelowych.Pierwszyzguzków,tzw.guzeknie-
Ryc.18.Przedniaścia-
najamyustnejigardła
u4-tygodniowegozarod-
kaludzkiego;wgHisa.
26
