Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W.Noszczyk(red.),Chirurgiatętniciżyłobwodowych.Tom1,Warszawa2006
ISBN978-83-200-3252-9,©byWydawnictwoLekarskiePZWL2007
Fizjologiakrążenia
wnaczyniachobwodowych
2
AndrzejCencora
201
Fizjologiakrążeniawukładzietętniczym
20101
Podstawyhemodynamikitętnic
Sercetłoczykrewdoaortyidotętnickrwiobiegudu-
żego,zwanegosystemowym,orazdokrwiobieguma-
łego,czylipłucnego.Objętościwyrzutowelewej
iprawejkomorysąjednakowe,natomiastopórna-
czyniowywkrążeniupłucnymjestniższyodoporu
wkrążeniusystemowym.Taróżnicaoporówpowo-
duje,żeśrednieciśnieniekrwiwtętnicypłucnejma
wartośćokoło15mmHg(2kPa),natomiastwaorcie
około100mmHg(13,3kPa)1.
Wkrążeniudużym,systemowym,gradientciśnień
międzyaortąaprawymprzedsionkiem,czyliróżnica
ciśnieńmiędzypoczątkiemakońcemtegokrwiobie-
gu,wynosiwprzybliżeniu95mmHg(12,7kPa;
100mmHg–5mmHg).Wkrążeniumałymciśnie-
nienapędowewynosiodpowiednio15mmHg
–6mmHg,czyli9mmHg(1,2kPa).Ciśnieniena-
pędoweruchukrwijestzatemwkrążeniupłucnym
okołodziesięciokrotnieniższewporównaniuzkrąże-
niemsystemowym.Krewwokoło75%znajdujesię
wżyłach,jamachprawejczęścisercainaczyniach
krążeniapłucnego,którestanowiąukładniskociśnie-
niowy–średnieciśnieniewtymzbiornikuwynosi
około11mmHg(1,5kPa).Pozostałakrewznajduje
1PrzeliczenieciśnieniazmmHgnajednostkiukładuSI(pascale–
Pa)jestnastępujące:lmmHg=133Pa=0,133kPa.
sięwtętnicach,czyliwukładziewysokociśnienio-
wym.
Narycinie2.1przedstawionoschematyczniepo-
działobjętościkrwi(A),ukrwienienarządówjako
procentpojemnościminutowejwspoczynku(B)
irozkładoporunaczyniowego(C)[1,2].Zwraca
uwagędużeukrwienienerek,wynosząceokoło20%
pojemnościminutowejlewejkomory,przymałejma-
siestanowiącejzaledwie0,5%masyciała.Podczas
ciężkiejpracyfizycznejznaczącozwiększasięprze-
pływkrwiprzezmięśnieimożeosiągnąćnawet75%
pojemnościminutowejserca.Wtymczasieprzepływ
przezinnenarządyzmniejszasię,np.przezprzewód
pokarmowyinerkiwynosiodpowiednio5i3%.
Wczasietrawieniazwiększasięukrwienieprzewodu
pokarmowego,dlategoteżniekorzystnyjestzwięk-
szonyjednocześnieprzepływprzezmięśnieiprze-
wódpokarmowy.Dobreukrwienieskórywczasie
spoczynku(ok.10%)zwiększasięwwarunkachwy-
sokichtemperaturorazciężkiejpracyiwtensposób
usprawniaoddawanieciepła.Objętośćkrwitłoczona
przezlewąkomoręsercajestzatemrozdzielanaza-
leżnieodpotrzebmiędzynarządy,któresąnpołączo-
nerównolegle”.Krwiobiegpłucnyotrzymujecałąob-
jętośćwyrzutowąprawejkomory,gdyżpłucasąnpo-
łączoneszeregowo”.
OdczasówWilliamaHarveya(1578–1657)ijego
dziełanExercitatioanatomicademotucordisetsan-
guinisinanimalibus”wiadomo,żekrewporuszasię
wsposóbciągływzamkniętymobwodzietętniciżył.
Dośćpowszechniepanujepogląd,żegłównąsiłą
napędowąruchukrwiwtętnicachjestgradientciś-
nień,azatemprzekonanie,żekrewwnaczyniach
