Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W.Noszczyk(red.),Chirurgiatętniciżyłobwodowych.Tom1,Warszawa2006
ISBN978-83-200-3252-9,©byWydawnictwoLekarskiePZWL2007
22
Zagadnieniaogólne
Ryci2i2iSkładowecałkowitejenergiicieczy.
(PD),powstałewwynikupracyserca,ciśnieniehy-
drostatyczne(PH)istatyczneciśnieniewypełnienia
(PS).
Ciśnieniehydrostatyczne(PH)zależnejestod
masykrwi.Możnajeobliczyć,mnożącgęstośćkrwi
(p)przezprzyspieszeniegrawitacyjne(g)iodległość
odpunktuodniesienia(h),czyliodprawegoprzed-
sionka.Wartośćtęnależypoprzedzićznakiemminus:
Ryci2i3iSchematprzepływukrwizgodnyzgradientem
energiiorazzmianyciśnień(P)iprędkościliniowejcieczy(V)
wzależnościodkształtunaczynia.1-zbiornik,2-naczynie
oprawidłowejśrednicy,3-tętniakopodobneposzerzenie
naczyń,4-zwężenienaczynia,5-naczynieoprawidłowej
średnicy.
zachowana.Tam,gdziewzrastaenergiakinetyczna
(EK–prędkośćprzepływu),spadaenergiapotencjal-
na(EP–ciśnienie)iodwrotnie.Docelówpraktycz-
nych
utożsamiono
EK
(energię
kinetyczną)
zprędkościąprzepływu,aEP(energiępotencjalną)
zciśnieniem.Zrycinytejwynikazatem,żenaodcin-
kach1–2,2–3i4–5krewpłynieprzeciwgradientowi
ciśnień,alenacałejdługościmodelu1–5przepływ
dokonujesięzgodniezgradientemenergii.
Narycinie2.3przedstawionohydraulicznymodel
ilustrującyprawoBernouillego.Zgodnieztympra-
wemcałkowitaenergiawkażdymmiejscuzamknię-
tegosystemujeststała,podwarunkiemżeprzepływ
jestciągły,acieczpłyniebezstratspowodowanych
tarciem.Oznaczato,żejeżelienergiakinetyczna
wzrośnienaskutekzwiększeniaprędkościliniowej,
tootakąsamąwartośćmusiobniżyćsięenergiapo-
tencjalna,którejmiarąjestwielkośćciśnieniaiod-
Matozwiązekzprzemieszczeniemkrwipowyżej
wrotnie[4].
punktuodniesienia.Potencjalnaenergiagrawitacyjna
zależyododległościodśrodkaZiemiijesttymwyż-
E=EP+EK=constans
sza,imtaodległośćjestwiększa.Dlategoteżciśnie-
Krewwnaczyniachpłyniezgodniezgradientemener-
niehydrostatyczne(–pgh)ipotencjalnaenergiagra-
gii.
witacyjna(+pgh)zewzględunaprzeciwneznaki
często,choćniezawsze,znosząsięwzajemnie.Za-
leżnośćtatłumaczy,dlaczegokrewmożepłynąć
Wzwężonychodcinkachtętniczwiększasięprędkość
krwi,aspadaciśnienie,natomiastwodcinkachposze-
przeciwgradientowiciśnienia,leczzawszezgodnie
rzonychciśnienierośnie,aprędkośćzmniejszasię.
zgradientemenergii.
Wprzedstawionymnarycinie2.3modelupłynze
zbiornika(l)przepływadopoziomejrury(2).
20102
Wzbiornikuciśnienie(P)jestniskie,apotencjalna
Zależnośćmiędzyprzepływem
energiagrawitacji(EG)wysoka.Wrurze(2)odwrot-
aciśnieniem
nie–ciśnienie(P)jestwysokie,apotencjalnaenergia
grawitacyjnaniska(EG).Wposzerzeniururyimitują-
Zdumiewającesądziejeposzukiwańzależnościmię-
cymtętniakiprędkośćprzepływumaleje,aciśnienie
dzyprzepływemaciśnieniem.Pierwszytymproble-
wzrasta.Odwrotniedziejesięwodcinkuzwężonym
memzajmowałsięGirard,któryużywałmiedzianych
(4),gdyżtuprędkośćprzepływuzwiększasię,aciś-
rurekośrednicy2–3mmijużw1813rokuustalił,że
nieniespada.Wtensposóbcałkowitaenergia(E)jest
przepływzależyodtrzeciejpotęgiśrednicynaczynia.
PH=–pgh
Statyczneciśnieniewypełnienia(PS)wynikaze
współzależnościmiędzypodatnościąścianynaczynia
aobjętościąkrwiwewnątrztegonaczynia.Jeśliciś-
nieniehydrostatycznemożeosiągnąćwysokiewarto-
ści(ok.100mmHg),tostatyczneciśnieniewypełnie-
niajestniskieizwyklenieprzekraczaodkilkudo
kilkunastummHg,azatemmożnajedocelówprak-
tycznychpominąć[3].
Potencjalnąenergięgrawitacyjną(EG)oblicza
siętak,jakciśnieniehydrostatyczne(tesametrzy
składowe),alemaznakprzeciwny:
EG=+pgh
