Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W.Noszczyk(red.),Chirurgiatętniciżyłobwodowych.Tom1,Warszawa2006
ISBN978-83-200-3252-9,©byWydawnictwoLekarskiePZWL2007
32
Zagadnieniaogólne
Ryci2i19iWpływpozycjistojącejnaciśnieniekrwi.
pytaniaokrążeniużylnymnadalpozostająbezodpo-
wiedzi.Niekwestionowanymautorytetemwtejdzie-
dziniejestSumner[34].
Spośródwieluróżnicmiędzytętnicamiażyłami
należyszczególniepodkreślićdwie,amianowicie:
zwtętnicachzmianyciśnieniaorazzmianyobjęto-
ściiprędkościprzepływusązregułyjednokierun-
kowe,natomiastwżyłachparadoksalniemożna
stwierdzićzwiększenieprzepływu,jeśliciśnienie
jestobniżone;
zścianyżyłsąbardzocienkiewporównaniuze
ścianamitętniciwykazujązdolnośćdozapadania
się.Jeślijednakżyłypoddaćdziałaniuciśnienia,
jakiepanujewtętnicach,towytrzymałośćścian
żyłjestporównywalnadowytrzymałościściantęt-
nic.
20202
Ciśnienieżylne
Uosobyleżącejciśnieniewżyłachstopyzależyod
energiikinetycznejserca,czylitzw.ciśnieniadyna-
micznego,pomniejszonegooopórwtętniczkachina-
czyniachwłosowatych.Ciśnienietoznanejakovis
atergowynosiokoło15mmHg(2,0kPa).Ciśnienie
wprawymprzedsionkusercamawartość3–5mmHg
(0,4–0,7kPa),azatemprzemieszczaniekrwizobwo-
dudosercauosobyleżącejdokonujesięwwyniku
różnicytychciśnień,czylidziękiciśnieniunapędo-
wemurównemuwprzybliżeniu13–15mmHg
(1,7–2,0kPa).Wpozycjistojącejuwzględnićnależy
ciśnieniesłupakrwimierzoneodprawegoprzedsion-
ka.Różnicatętniczo-żylnaciśnieniapozostajenie-
zmieniona,ponieważsłupkrwitętniczejjestrówny
słupowikrwiżylnej.Ubadanego,któregowzrostwy-
nosi180cm,ciśnienieżylnewstopieosiągawartość
15mmHg+100mmHg,czyli115mmHg(14,0
kPa)(ryc.2.19).Tenwzrostciśnieniażylnegowna-
stępstwiezmianypozycjizleżącejnastojącąpowo-
dujerozszerzenieżyłiprzemieszczenieokoło250ml
krwidokażdejkończynydolnej.Ortostatycznemu
przemieszczeniukrwiprzeciwdziałapompamięśnio-
wa,zwanapompąłydkowąlubsercemobwodowym.
Niedociśnienieortostatycznemanaturętętniczą,
anieżylną.Ciśnieniewkończyniegórnejwpozycji
leżącejwynosipodobniejakwkończyniedolnej
15mmHg(2,0kPa).Pouniesieniukończynygórnej
możnabyoczekiwać,żeprzyjmiewartośćujemną
(15–50=–35mmHg;4,7kPa).Wrzeczywistości
jednakosiągawartośćokoło5mmHg(0,7kPa).
Dziejesiętakwzwiązkuzzapadaniemsięnaczyń
żylnych.Ciśnienieujemnemożepowstaćwzatokach
oponytwardejmózgu,którychścianyzewzględuna
rusztowaniekostneniemająmożliwościzapadania
się[34].
Ścianyżyłmogąsięzapadać.Tacechapowoduje,
żemożliwesądużezmianyobjętościkrwizgroma-
dzonejwżyłachprzymałychzmianachciśnienia.Ży-
łysąniskociśnieniowymzbiornikiem,wktórymznaj-
dujesięokoło75%krążącejkrwi.
Ciśnienietransmuralnejesttoróżnicaciśnieńmiędzy
ciśnieniempanującymwewnątrzżyły,powodującymjej
rozszerzanie,aciśnieniemtkanekotaczającychżyłę
odzewnątrz,którepowodujejejzapadanie.
Wzrostciśnieniatransmuralnegood0do15mm
Hg(2,0kPa)wiążesięzezwiększeniemobjętości
krwio250%.Takolbrzymiepowiększenieobjętości
krwiwżyłachmazwiązekzkształtemichpoprzecz-
negoprzekroju.Jeżeliciśnieniejestniskie,toprze-
krójżyłyjesteliptyczny,natomiastwraziewzrostu
wartościciśnieniaprzekrójstajesiękolisty.
