Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
W.Noszczyk(red.),Chirurgiatętniciżyłobwodowych.Tom1,Warszawa2006
ISBN978-83-200-3252-9,©byWydawnictwoLekarskiePZWL2007
Fizjologiakrążeniawnaczyniachobwodowych
29
ściany.Ciśnieniestrumieniakrwiprzenosisięprzez
skrzeplinynaścianętętniakabezistotnychzmian[4].
20105
Hemodynamicznenastępstwa
zwężeńtętnic
Zmianachorobowa,którazwężaświatłonaczynia,
musiosiągnąćdostatecznąwielkość,abypowodowa-
ławyraźneobniżenieciśnieniapozaprzeszkodą.Ta-
kiezwężenie,którewpływazdecydowanienaciśnie-
nie,nosinazwęzwężeniakrytycznego[23,24].
Uwiększościchorychredukcjapowierzchniprzekro-
judopieroo75%powoduje,żezwężeniejestzwęże-
niemkrytycznym,aczkolwiekuniektórychosóbpo-
wierzchniaprzekrojumusi
o80–95%,abywywrzećwpływnaciśnienieiprze-
pływkrwi[1,25–27].Przedpowstaniemtakznacz-
negozwężenianiestwierdzasięistotnychklinicznie
różnicwciśnieniuiwprzepływieprzedipozaprze-
szkodą(ryc.2.12).ZjawiskotopierwszyopisałMann
w1938roku,dokumentując,żenakrzywejmożna
wyróżnićdwieczęści,amianowicieczęśćmałego,
zmniejszyćsięaż
Ryci2i12iZależnośćkrytycznegozwężeniaodredukcjipola
przekrojunaczyniaiwielkościprzepływu.1-przepływ1000
ml/min,2-przepływ150ml/min.
łagodnegospadkuciśnienia,jeślizwężeniejestnie-
krytyczne,iwyraźnego,gwałtownegopozakrytycz-
Zazwężeniemkrytycznymciśnieniepulsoweulega
nymzwężeniem.Niezależnieodrozmiarówzwężenia
większemuobniżeniuniżciśnienieśrednie.Badający
równieżopórnaczyniowywpływanapowstaniezwę-
dotykiemoceniatojakoosłabienietętna.Brakza
żeniakrytycznego.Stratyenergiiwzwężonymodcin-
przeszkodąmożliwegodozbadaniatętnaspowodo-
kutętnicyzależąm.in.odprędkościprzepływukrwi.
wanyjestniedrożnościąbądźzwężeniemsięgającym
Wnaczyniachniskooporowych,azatemprzydużej
około99%przekrojuświatłanaczynia.Charaktery-
prędkościprzepływukrwi,obniżenieciśnieniamoże
styczniezmieniasiękrzywatętnaponiżejzwężenia
byćpowodowaneprzezmniejszezwężenie,które
iponiżejniedrożności(ryc.2.13).Krzywawznosisię
wnaczyniachwysokooporowychniestanowijeszcze
łagodniej,szczytjejjestbardziejzaokrąglony,aopa-
zwężeniakrytycznego[28].Takwięc,jeśliopórob-
daniekrzywejjestwydłużoneistopniowane.Niema
wodowyjestniski,jaknp.wkrążeniuwieńcowym,to
naniejzałamkaujemnego.
zwężeniemożebyćkrytyczne,atensamwymiar
Ocenazwężeniadokonananapodstawiearteriogra-
zwężeniawkończyniewwarunkachspoczynkumoże
fiiwykonanejwjednejpłaszczyźniemożebyćobar-
niewpływaćnaciśnieniepozazwężeniem.Sytuacja
czonadużymbłędem.Skalęmożliwegobłęduilustru-
uleganatomiastzmianiewwarunkachwysiłkukoń-
jerycina2.14.Zależnieodprojekcji,tosamozwęże-
czynylubprzekrwieniabiernego,kiedytoposzerzają
niemożebyćocenionejakokrytycznebądź
sięnaczyniaoporoweiobniżasięopórobwodowy.
niekrytyczne.Należyrównieżpamiętać,żenaarterio-
Wtychwarunkachgranicznezwężenieniekrytyczne
grafiizwężeniuświatła(średnicy)naczyniaopołowę
możezmienićsięwkrytyczne[29].Wysiłekwymu-
odpowiadaredukcjapolaprzekrojuo75%,azatem
szazwiększonyprzepływkrwi,którywwarunkach
jesttojużzazwyczajzwężeniekrytyczne(ryc.2.15).
zdrowianieprowadzidoobniżeniaciśnienia.Wtęt-
JakwynikazprawaHagena-Poiseuille’a,zarówno
nicachzezmianamimiażdżycowymizwiększenie
długość,jakiśrednicazwężeniawpływająnautratę
przepływuniejestnatyleduże,abyzapobiecobniże-
energiiprzepływającejkrwi.Utrataenergiizależna
niuciśnieniapozakrytycznąprzeszkodą.Nawysoko-
oddługościmazwiązekzlepkościąkrwiijestdaleko
ścizwężeniakrytycznegodokonujesiędużautrata
mniejszaodutratyenergiizależnejodredukcjiświa-
energii.Podobnąutratęenergiimożepowodowaćkil-
tłanaczyniaizmianykierunkustrumienia,któremają
kanastępującychposobiezwężeńniekrytycznych,
związekgłówniezbezwładnością.Stratyenergiipo-
dającsumarycznieobjawyzwężeniakrytycznego.
wodująproporcjonalneobniżenieciśnieniakrwipoza
przeszkodą.Podwajającdługośćzwężenia,wprzybli-
Zwężeniekrytycznetętnicypowstajewwynikuzmniej-
żeniupodwajasięutratęenergii(eksponentpotęgowy
szeniapolaprzekrojuświatłatętnicyconajmniej
1),natomiastredukcjapromienianaczyniaopołowę
o75%.
powoduje,żestratyenergiirosnąszesnastokrotnie
