Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ODZWĄTPIENIADOWALKI
ONIEPODLEGŁOŚĆ
POLACYWOBECKLĘSKIPAŃSTWA
UpadekRzeczypospolitejnastąpiłpoogromnymwysiłkunaprawypaństwa,
uwieńczonymuchwaleniemKonstytucji3maja1791r.Wkołachpatriotycznych
zdawanosobiesprawę,żewłaśniereformysystemurząworazcorazwyraźniej
widocznewzmocnieniepolityczneimilitarnePolskiwywołałykontrakcję
zaniepokojonychtymsąsiadów,przedewszystkimRosjiorazPrus.
DokonującostatecznegorozbioruPolski,politycytrzechmocarstw
sądzili,żetymsamymulegnielikwidacjinaródpolski.WkońcuXVIIIw.
dośćpowszechnienieoddzielanopojęcianaroduodpaństwa.Toteżiród
Polakówjednizprzekonaniaaprobowalirozpłynięciesiępolskości,drudzy
zrozpacząwiadamialisobietakąmożliwość.TargowiczaninSzczęsny
Potocki,właścicielogromnejfortunynaUkrainie,pisałdoswegopolitycznego
wspólnikaSewerynaRzewuskiego:„NiemówiąoprzyszłejPolsceiPolakach.
Znikłotopaństwoitoimię,jakznikłotyleimionwdziejachświata.Jajuż
jestemRosjaninem.[...]Mytutajspokojnieżyjemy.Osobliwiegdzieotwarte
gubernie,jakjesttutejszawozniesieńska,żadnejinajmniejszejwnaszej
ekonomiceniemamyprzeszkodyidziedzicomprawairządycałkiemnietylko