Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
30
ODZWĄTPIENIADOWALKIONIEPODLEGŁOŚĆ
skichorazzkoniunkturąmiędzynarodową.Opuszczającykraj,kierowalisię
poczuciemobowiązkukontynuowaniawalkioniepodległąRzeczypospolitą.
Celembyłoprzekreślenietraktatówrozbiorowychiodzyskaniegranicpaństwo-
wychsprzed1772r.„Całośćiniepodległość”stałasięhasłemokreślającym
polskąmyślipraktykępolitycznąodIrozbiorupoodbudowępaństwawlatach
1918–1920.Toteżgotowośćdorezygnacjizczęściziemzagarniętychprzez
państwazaborczepiętnowanojako„Targowicę”.
Dodziałaniazachęcałasytuacjamiędzynarodowa.WEuropieniebyło
pokoju.Trwałkonfliktmiędzystarymporządkiemreprezentowanymprzez
oświeconemonarchieabsolutnie,wspieraneprzezWielkąBrytanię,arewo-
lucyjnąFrancją,którejarmieniosłyhasłarównościspołecznejiprawana-
rodów.
Odkońca1794r.powstałokilkapolskichośrodkówpolitycznych:
wDreźnie(wzoremlat1792–1793),wAltoniepodHamburgiem,Wenecji,
wKonstantynopluiinnychrejonachTurcjiorazwParyżu.Noweśrodowiska
emigracyjneróżniłysiępodwzględempolitycznym,programamiideowymi,
metodamidziałańorazwyboremsojuszników.Powstawałynaogółzinicjatywy
iwokółwybitniejszychdziałaczyepokiKonstytucji3maja,wojny1792r.
ioporuwobecTargowicy,awreszciepowstaniakościuszkowskiego.Pojego
klęscezaostrzyłysięsporyideoweprzeniesionezkrajunaemigrację,uniemoż-
liwiającwspółdziałanieludzirywalizującychokierowaniesprawamipolskimi
iwpływywkręgachpatriotyczno-konspiracyjnychnaziemiachpolskich.
DeputacjaPolska.WWenecjiFranciszekKsaweryDmochowski,jakobin
polski,jedenzfilarówKuźnicyKołłątajowskiej,zgromadziłgronopolityków
iwojskowychzKarolemProzorem,StanisławemSołtykiemiMichałemKleo-
fasemOgińskim.Zanajkorzystniejszeuznalionioparciepolskichdziałańna
przymierzuzrewolucyjnąFrancją.Myślanoonowympowstaniunaziemiach
zaboruaustriackiego.Wstyczniu1795r.ProzorudałsiędoParyżazplanem
utworzeniazPolaków–jeńcówzarmiiaustriackiej–legionówpolskich.Nad
SekwanądziałałautworzonawokresieinsurekcjikościuszkowskiejAgencja
zFranciszkiemBarssemnaczele,uznawanaprzezKonwencjęNarodowąza
przedstawicielstwoPolski.Przybyłotuwielupolitykówpowstańczych
ioficerów,awśródnichJózefWybickiigen.JózefWielhorski.
Wśródemigrantówwyraźnebyłydwanurtypolityczne:jakobińskizgen.
ZajączkiemiDmochowskim,związanyzKomitetemOcaleniaPublicznego,
dążyłdowywołaniawPolscepowstanialudowego,orazumiarkowanyzBarssem
iWybickim,zmierzającydoodbudowyPolskizustrojemokreślonymwKon-
stytucji3majailiczącynawojskowo-politycznewspółdziałaniezFrancją
iPrusami,które5kwietnia1795r.wBazyleizawarłypokój.
Dnia22sierpnia1795r.wParyżuzostałautworzonaDeputacjaPolska
jakojednolitekierownictwopolskichakcjiniepodległościowych.„Jestnaród–
