Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
Agresjaiprzemocwszkołach–
teoretycznyzarysproblematyki
1.ZJAWISKOAGRESJIIPRZEMOCY
–ZAKRESDEFINICYJNY
Choćterminy„agresja”i„przemoc”sądobrzeznaneirozpowszechnione
zarównowjęzykupotocznym,jakiliteraturzenaukowej,tonieświadczyto
okonsekwentnymrozróżnianiuichpolasemantycznego.Jednoznacznerozgra-
niczenieiprzypisaniewyraźnegozakresukonotacyjnegoobuterminomniejest
łatwe,wynikachoćbyzeznaczeniowegoprzenikaniasiętychpojęć(por.
Surzykiewicz2000).Sąonebowiemczęstostosowanewliteraturzenaukowej
równocześniebądźzamiennie,klasyfikujesięjewedługpodobnegoklucza
icharakteryzujezapomocąpodobnychlubtychsamychkryteriów.Wodniesie-
niudoterenuszkołyjakoobszarubadawczegoproblemuspotykasięzreguły
kombinacjęterminologicznąpojęć„agresjaiprzemoc”(por.np.Frączek1996;
Surzykiewicz2000).Ujmujesięwtensposóbzwykleogółzachowańproble-
mowychwśróduczniów.
Niezależniejednakodzauważonejtendencjisynonimicznegostosowania
pojęćagresjiiprzemocywpracachbadawczychodnoszącychsiędoterenu
szkoły(względnieprzytaczanejjużkombinacjiterminologicznej„agresjaiprze-
moc”)czywręczwypieraniapojęciaagresjiprzezpojęcieprzemocy(por.np.
Kubacka-Jasiecka2006,s.125)możnarównieżdostrzecwliteraturzeprzedmio-
tupewnerozbieżnościdefinicyjneitestanąsięobszaremszczególnegozaintere-
sowaniabadawczegowtymrozdziale.Usystematyzowaniebowiemstosowanej
terminologiibędziepomocnezarównowprezentowaniudorobkuempirycznych
badańproblematyki,jakireferowaniuprzyjętychwbadaniachzałożeń.
Trzebaponadtozauważyć,żewostatnimczasiewwynikuposzukiwania
nowychterminówizwrotów,mającychcharakteryzowaćspecyfikęzachowań
przemocowych/agresywnychuczniówwszkole,zostałyrozpowszechnione
równieżpochodzącezjęzykaangielskiegopojęciamobbingulubbullyingu
(względniemniejlubbardziejudanepróbyichtłumaczenia).Wnaukowych
analizachproblematykisięgasięrównieżpobliskoznacznepojęcia„zaburzeń
wzachowaniu”,„zachowańproblemowych(dewiacyjnych),aspołecznych”czy
teżznanejzinnychśrodowisk„fali”.Wszystkietewymienioneterminytworzą
obszartematyczny,którychczęściąwspólnąjestprzemociagresja,stanowiący
swoistyukładpowiązanywzajemnymirelacjami.
