Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
29
Wnurttenwpisująsiętakżeczęściowokoncepcjewyjaśniającezachowania
agresywnejednostekprzezwystępowaniezmianchorobowychwukładzie
nerwowym(agresjapatologiczna),stanowiącjednakdlacałościowegoujęcia
problematykiagresjiiprzemocywszkołachzagadnieniemarginalne.
Wartozaznaczyć,żewspółczesnekoncepcjegenetykizachowaniowejniesą
jednostronnieukierunkowanenazałożeniapoglądudeterministycznegoiwska-
zywanienieuchronnejdroginosicielapewnychgenówdostaniasięosobą
agresywnąistosującąagresję.Niemniejjednakniedasię,analizujączjawisko
agresjiczyprzemocy,niewspomniećotegotypuwrodzonychpredyspozycjach
jednostek.
2.2.Klasyczneteoriepsychologiczne
Tezy,określanewtejpracyjakoklasycznepsychologiczneteoriewyjaśnia-
jące,podkreślająznaczenieindywidualnychprocesówinter-iintraosobowo-
ściowychdlapowstawaniazachowańagresywnych.Wpsychologicznych
podejściachbadawczychrozróżnićmożnatradycyjniedwagłównenurty.
Pierwszyznichpostrzegaagresjęjakoformęzachowaństerowanąprzezwro-
dzoneinstynktyipopędy,drugijakoformyzachowańnabywaneprzezjednostkę
wwynikuprocesówuczeniasię.Trzeciąpozycjęumiejscowićmożnapomiędzy
wymienionymigrupamikoncepcji:teorięfrustracji.Poniżejzostanązarysowane
głównezałożenianajważniejszychtradycyjnychnurtówwpsychologicznych
analizachproblematykiagresji.
2.2.1.Teoriainstynktu
Wmyśltejkoncepcjiagresjastanowidlaczłowiekawrodzoną,pierwotną,
endogenicznąsiłę,któradążydorozładowania.Niezaspokojenietegoinstynktu,
zdaniembadaczy,prowadzićmożedozaburzeńpsychicznych.Takiepodejście
badawcze,np.,jestcharakterystycznedlakoncepcjiFreuda
8.
Z.Freud–twórcateoriipsychoanalitycznej–podzielałpoczątkowopogląd,
żezachowaniaagresywnestanowiąreakcjęnawszelkiezaburzeniaczyzakłóce-
niamożliwościrealizacjiseksualnychiżyciowychpotrzebczłowieka.Poroku
1920nastąpiłajednakzasadniczazmianawzapatrywaniachFreudanaproble-
matykęagresji
9.Rozwinąłondualistycznąteorięinstynktu,wktórejpotrzeba
zachowaniażycia(popędżycia–eros)zostałoprzeciwstawioneinstynktowi
8Nierzadkodogrupytejzostajezaliczonepodejścieetologiczne,omówionepokrótceprzy
teoriachbiologicznych.
9Wieluautorówsugeruje,żemiałoto–przynajmniejczęściowo–związekzwydarzeniami
Iwojnyświatowej(por.np.Amelang,Bartussek1997;Meier2004,Nolting1992).
