Klimat szkoły a zachowania agresywne i przemocowe uczniów

Marek Kulesza

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-7525-531-7

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania:

2011

Liczba stron:

403

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Kulesza, Marek. Klimat szkoły a zachowania agresywne i przemocowe uczniów. Red. . Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2011, 403 s. ISBN 978-83-7525-531-7

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Kulesza, M.

T1 Klimat szkoły a zachowania agresywne i przemocowe uczniów

PB Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

PP Łódź

YR 2011

SN 978-83-7525-531-7

Bibliografia BibTex:

@Book{ 67178, author = "Kulesza, Marek", editor = "", title = "Klimat szkoły a zachowania agresywne i przemocowe uczniów", publisher = "Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego", year = "2011", address = "Łódź", isbn = "978-83-7525-531-7" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Kulesza, Marek

ED -

TI - Klimat szkoły a zachowania agresywne i przemocowe uczniów

PB - Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

CY - Łódź

PY - 2011

SN - 978-83-7525-531-7

ER -

Netografia (standard APA):

Kulesza, Marek. Klimat szkoły a zachowania agresywne i przemocowe uczniów [baza danych online] Łódź: Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego, 2011 [dostęp: 02 05 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/klimat-szkoly-a-zachowania-agresywne-i-przemocowe-uczniow-marek-kulesza-67178.

edukacja, szkolnictwo, przemoc, agresja, klimat szkoły

Rekomenduję bez żadnych zastrzeżeń rozprawę pana Marka Kuleszy do druku i szerokiego rozpowszechnienia. Ujawniono w pracy obszary dysfunkcji w środowisku szkoły i wynikające stąd konsekwencje rozwojowo-wychowawcze dla dzieci i młodzieży. Także pro...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7525-531-7

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Uniwersytetu Łódzkiego

Rok wydania:

2011

Liczba stron:

403

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Przedmowa do wydania książkowego8
Wstęp10
Rozdział 1. Agresja i przemoc w szkołach – teoretyczny zarys problematyki14
1. Zjawisko agresji i przemocy – zakres definicyjny14
1.1. Agresja, agresywność – zakres znaczeniowy15
1.2. Sposoby klasyfikacji agresji16
1.3. Przemoc – próby definicji18
1.4. Bullying i mobbing – cechy zachowań agresywno-przemocowych20
1.5. Zaburzenia, dewiacje, fala21
1.6. Trudności metodologiczne wynikające z interpretacji pojęć23
1.7. Próba definicyjnego określenia zjawiska agresji i przemocy w szkole25
2. Przegląd wybranych teorii wyjaśniających zjawisko agresji w szkołach27
2.1. Wyjaśnienia biologiczne28
2.2. Klasyczne teorie psychologiczne30
2.3. Klasyczne teorie socjologiczne35
2.4. Współczesne teorie psychologiczne40
2.5. Współczesne teorie pedagogiczno-socjologiczne44
2.6. Teorie integracyjne46
3. Zakresy badawcze nad agresją i przemocą w szkole54
3.1. Podejścia metodyczne do problemu54
3.2. Stan międzynarodowych badań nad zjawiskiem agresji i przemocy w szkołach58
3.3. Stan badań nad agresją i przemocą w szkołach polskich70
4. Podsumowanie i wnioski95
Rozdział 2. Analiza pojęcia klimatu szkoły w literaturze97
1. Teoretyczne podstawy rozważań nad klimatem w instytucji97
1.1. Zakresy znaczeniowe pojęć charakteryzujących właściwości instytucji97
1.2. Klimat organizacji – cechy charakterystyczne98
1.3. Klimat organizacji – podstawy teoretyczne99
1.4. Trudności z ujęciem klimatu organizacji102
2. Analiza właściwości klimatu szkoły107
2.1. Podejścia koncepcyjno-badawcze do klimatu szkoły108
2.2. Klimat szkoły a kultura szkoły111
2.3. Klimat szkoły a jakość szkoły113
2.4. Klimat szkolny na mikropłaszczyźnie klasy116
2.5. Cechy warunkujące kimat szkoły117
2.6. Determinanty klimatu szkoły121
3. Przegląd badań nad klimatem szkoły i klasy123
3.1. Problemy metodyczne z empirycznym ujęciem klimatu w szkołach124
3.2. Wybrane badania nad klimatem szkoły i klasy127
3.3. Oddziaływanie klimatu szkoły w świetle badań135
4. Klimat szkoły a zachowania przemocowe uczniów w świetle wybranych badań empi- rycznych139
5. Podsumowanie i wnioski146
Rozdział 3. Metodologia badań własnych149
1. Założenia teoretyczne149
1.1. Socjoekologiczna koncepcja badawcza149
1.2. Klimat szkoły jako wynik doświadczanego środowiska szkolnego152
1.3. Agresja i przemoc a szkolne uwarunkowania socjoekologiczne153
2. Problematyka badań155
2.1. Cele, zainteresowania i intencje badawcze155
2.2. Klimat szkoły a zjawisko agresji – szczegółowe problemy i pytania badawcze157
3. Operacjonalizacja zmiennych158
3.1. Zjawisko agresji i przemocy158
3.2. Klimat szkoły164
4. Metodyka badania167
4.1. Zastosowane techniki167
4.2. Dobór próby badawczej168
4.3. Organizacja i przebieg badań169
4.4. Charakterystyka populacji uczniów169
4.5. Typy i sposoby analiz statystycznych171
5. Podsumowanie i wnioski172
Rozdział 4. Klimat szkoły w opinii uczniów174
1. Relacje między uczniami174
1.1. Konkurencja175
1.2. Kohezja176
1.3. Więzi społeczne177
1.4. Dezintegracja178
2. Relacja uczeń – nauczyciel179
2.1. Kontakt i zaufanie180
2.2. Akceptacja181
2.3. Restrykcyjność182
3. Atmosfera nauczania i wychowania w opinii uczniów184
3.1. Wsparcie i zaangażowanie nauczycieli184
3.2. Współdecydowanie185
3.3. Szanse na odniesienie sukcesu186
3.4. Procesy etykietowania187
3.5. Wyobcowanie189
4. Pomiar poszczególnych elementów klimatu szkoły190
5. Uczniowskie postrzeganie klimatu szkoły a typ szkoły, wiek ipłeć uczniów192
5.1. Postrzeganie klimatu a typ szkoły192
5.2. Postrzeganie klimatu a płeć uczniów196
5.3. Postrzeganie klimatu a wiek uczniów197
6. Podsumowanie i wnioski200
Rozdział 5. Zjawisko agresji i przemocy w szkole w ocenie uczniów202
1. Charakterystyka zjawiska agresji i przemocy z perspektywy sprawcy202
1.1. Występowanie przemocowych, problemowych i przestępczych zachowań uczniów202
1.2. Dewiacyjne i przestępcze zachowania uczniów203
1.3. Występowanie agresywnych i przemocowych zachowań uczniów205
1.4. Nasilenie różnych form zachowań agresywnych i przemocowych w szkole209
1.5. Nasilenie stosowania agresji i przemocy a płeć i wiek sprawcy211
1.6. Zmiany w strukturze i nasileniu stosowania przemocy w latach 1997–2003218
2. Charakterystyka zjawiska agresji i przemocy z perspektywy ofiary220
2.1. Podleganie agresywnym i przemocowym zachowaniom przez uczniów220
2.2. Nasilenie podlegania agresji i przemocy w szkole226
2.3. Płeć i wiek a podleganie agresji i przemocy228
2.4. Zmiany w strukturze i nasileniu podlegania przemocy w latach 1997–2003234
3. Sprawca a ofiara agresywnych i przemocowych zachowań w szkole235
4. Uczniowie szczególnie obciążeni agresją i przemocą240
4.1. „Twardy rdzeń” – notoryczni, intensywni i brutalni sprawcy241
4.2. Najbardziej zagrożeni – notoryczne ofiary243
5. Podsumowanie oraz wnioski246
Rozdział 6. Wpływ właściwości środowiska szkolnego na agresję i przemoc uczniowską248
1. Warunki organizacyjno-strukturalne szkoły a zjawisko agresji i przemocy248
1.1. Wielkość klasy248
1.2. Wielkość miejscowości250
1.3. Warunki lokalowe, stan budynku252
1.4. Typ szkoły257
2. Klimat szkoły a zjawisko agresji i przemocy264
2.1. Percepcja klimatu szkoły a stosowanie przemocy przez uczniów265
2.2. Klimat szkoły a przejawianie zachowań dewiacyjnych i przestępczych przez uczniów276
2.3. Percepcja klimatu szkoły a podleganie przemocy przez uczniów280
2.4. Percepcja klimatu szkoły a typy doświadczeń przemocowych292
2.5. Percepcja klimatu szkoły przez uczniów szczególnie zagrożonych298
3. Klimatyczne determinanty stosowania i doświadczania przez uczniów agresji i przemocy – model regresyjny305
3.1. Modele oparte na rozdzielczej analizie regresji wielokrotnej306
3.2. Modele oparte na hierarchicznej analizie regresji wielokrotnej318
4. Podsumowanie i wnioski325
Rozdział 7. Działania profilaktyczne w szkołach zapobiegające występowaniu aktów agresji i przemocy334
1. Działania profilaktyczne szkoły z perspektywy uczniów334
1.1. Uczniowie na temat zajęć o agresji i przemocy w szkole oraz metod przeciwdziałania jej335
1.2. Uczestnictwo w zajęciach a stosowanie i doświadczanie agresji i przemocy w szkole341
2. Interwencja i prewencja przemocy w szkole z perspektywy nauczycieli345
2.1. Działania interwencyjne w ocenie nauczycieli345
2.2. Prewencja w szkole w ocenie nauczycieli350
3. Podsumowanie i wnioski360
Rozdział 8. Klimat szkoły a profilaktyka przemocy w szkołach362
1. Instytucja szkoły wobec problemu agresji i przemocy362
2. Systematyka działań profilaktycznych w szkole363
3. Szkolne działania profilaktyczne w świetle badań ewaluacyjnych367
4. Profilaktyka przemocy w szkole w ujęciu socjoekologicznym369
5. Modyfikacja klimatu szkoły a profilakatyka przemocy371
5.1. Relacje między uczniami371
5.2. Relacje między uczniami i nauczycielami374
5.3. Atmosfera edukacyjno-wychowawcza375
6. Podsumowanie i wnioski końcowe378
Zakończenie379
Literatura386

1.1.Agresja,agresywność–zakresznaczeniowy

Wewspółczesnympodejściupsychologicznymagresja(złac.agressio–

napaść)jestpojmowanajakonegatywne,jakonieusprawiedliwionespołecznie,

celowedziałanienaszkodęinnychlubichwłasności.Wtensposóbzarówno

powszechnerozumieniepojęciaagresji(podobnieprzemocy),jakiakademickie,

naukowedefinicjezakładająnegatywne,aspołeczneukierunkowanietego

terminu.

Psychologiczneanalizyagresjiczyzachowańagresywnychkoncentrująsię

głównienatrzechistotnychjejaspektach:rezultacie(wyniku)podejmowanych

działań,określeniumotywacji(intencji)sprawcyorazcharakterzewartościowa-

niamoralnegoispołecznego(por.np.Frączek1979,s.13in.;Meier2004,s.19

in.).Różnicewdefiniowaniuagresjisprowadzająsięgeneralniedoróżnego

rozłożeniaakcentówpośródwymienionychczynników(por.np.Buss1961;

Berkowitz1962;Bandura1979;Frączek1979;Kornadt1982;Geen1990).

Koncentrowaniesięnaefektachdziałaniawdefiniowaniuagresjijestcha-

rakterystycznedlaorientacjibehawiorystycznej(Buss1961,Bandura1979,

Dollardiin.1939,Tedeschiiin.1984).Niewątpliwązaletątakiegopodejścia

jestmożliwośćprecyzyjnegookreśleniaprzedmiotuanaliz–ujętewobiektyw-

nychkategoriachnastępstwaczynówagresywnychdająsięłatworejestrować

iporównywać.Jednakżekonsekwentneograniczeniesięjedyniedoperspektywy

rezultatówdziałańprowadzidokoniecznościuznawaniazaagresjętakże

czynówniezamierzonych(np.wypadków).Niezbędnezatemstajesięuwzględ-

nienieprzyjejdefiniowaniuelementuintencjonalnościpodejmowanychdziałań.

Przyjmujesięzatem,żeagresjajestdziałaniemcelowym,aleitodoprecyzowa-

nieniewyczerpujezakresuznaczeniowegoterminu.Zjednejstronybowiem

ścisłe,obiektywneokreśleniemotywacji(zamiarów)konkretnychzachowańjest

niezwykletrudneczywręczniemożliwe,zdrugiejkonsekwentnepodkreślanie

celowościpodejmowanychdziałańoznacza,żedefinicjatakanieodnosisiędo

zachowańimpulsywnych,gwałtownychczyodruchowych.Sensownewydajesię

wtymkontekścieproponowaneprzezniektórychautorów(np.Krahé2005,s.16

in.;Tedeschi,Felson1994,s.166)uwzględnianienapłaszczyźniedefinicyjnej

zarównocelowości(agresjainstrumentalna,agresjawroga),jakiafektywności

podejmowanychdziałań(agresjaspontaniczna,agresjaplanowana).Ponadtodla

dopełnieniacharakterystykiterminuwartozwrócićuwagęnapodkreślonywteo-

riachbadawczychaspektnormatywnyzjawiskaagresji.Z.Skorny,np.,określa

mianemagresjizachowania„wyrządzająceszkodymaterialnelubmoralne,

będącewskutektegoprzedmiotemdezaprobatyspołecznej”(1989,s.186).

Wodróżnieniuodagresjirozumianejjakodziałanietermin„agresywność”

(wyuczonabądźwrodzona)obejmujeznaczeniemdyspozycjędopodejmowania

agresji.W.Kosewskiwidziwagresywnościprawdopodobieństwo,zjakim

Brak wyników

Klimat szkoły a zachowania agresywne i przemocowe uczniów

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra