Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
skiego(cz.II,Kraków1950,s.229).Podobniejaktam,wierszgórnyukazuje
pisownięoryginalnegozapisu,wierszdolny(pisanykursywą)prezentujeinterpreta-
cjęfonetycznąT.Lehra-Spławińskiego.
Tekst1:
NooslolgaTattajiswannewü,geiljonawardatü
nosl,ol,atåttåi=jisvåneba
¨
u
',xai=l,ónavárdata
¨
u
'(ja)
jaumank,kanomkummtüRitje,tüWiljenekebungte
jái=mą,kånomkomta
¨
u
'(ja)rít,a,ta
¨
u
'(ja)va
¨
u
'l,anexbo
˛
óda
˙
kak...daknoosim,noosdaaglitjaSceibedok...dans,
...
kak...toknozím(a),nos(a)daglít,ast,ái=badoj...dánas,
...
noosindu...,kakmanoosduSoneitzperdodim,
...
...
nósadún(d,a),kakmói=nósa...dåu
=znái=caperdóde_m,
...
...
ni...noosWaversoeking...noomwitungskefdeta.
ni...nosvåversa
¨
o
'king...nomwütto
˛
˙x
'au
=da
¨
o
'ta...
Tekst2:
No
osseWader,tatoygisswaNebisgáy,Sjungtawoarda
A
nósaVáde
&r,tåttåi=jisvånèbiśái,śo
˛
˙
ótav˚
a
,rda
tügigeima,tiaRikkomma,tiawilliaschinyo
ot,kakwa
A
tüjíjái=ma,ta
¨
u
'jarikkóma,ta
u
¨
'java
¨
u
'l,ażińót,kakvå
Nebisgáy,tokkaknoSime,no
ossiwissedanneisnaStgeiba
A
nèbiśái=,tókkaknozíma,nósave
˙
èsadanćsnast,ái=ba
dóy.namdans.Unwittendoynomno
osseggrel
A
A
istakmoy
dójnamdánas.Unvütdójnomnósagrćx
'atakmoi=
wittedogimeno
ossemgresnarim,nibringoyno
A
oskawar-
A
vütdóje
'manóse
&mgrèsnara
¨
u
'm,nibringójnoskåvar-
sikónye,taylosoáyNo
oswitwisso
A
ókakchaudak.Amen.
˙
sikóńa,tai=lösójnoswütve
˙śókagxáu
=dag.Amen.
5.ReformyXVwieku:HusiParkoszowic.
Znanyczeskidziałaczireformatorreligijnyispołeczny,MistrzJanHus
(1369–1415),zająłsięteżuporządkowaniemniewygodnejiniekonsekwentnej
pisownizłożonej.W1411lub1412r.napisałrozprawęoortografiiczeskiej:
OrthographiaBohemica.Zaproponowałwniejreformę–możnabypowiedzieć
rewolucyjną–systemugraficznego,dlaktórejniebyłowzoruwówczesnejEuropie:
zamiastpisownizłożonej–pisowniędiakrytyczną,zamiastkombinacjikilkuliter
–literypojedynczezeznakamidiaktrytycznymi(gr.δta
κρ
trt
κ
óg,η
´,óv,,rozróż-
niający,,).Dlaodróżnieniadwóchpokrewnychspółgłosek,np.zodz
',nodń,lod
łitd.Huswprowadziłkropkęnadliterą,oznaczającągłoskębrzmiącąinaczejniż
połacinie–taką,jakąmamydodziśwpolskimż(nazywałjąpołaciniepunctus
rotundus),adlaodróżnieniadwóchpokrewnychsamogłosek:długiejikrótkiej
–ukośnąkreskę.Takagracilisvirgulaoznaczaładługośćsamogłoski,np.długie
áikrótkiea.SystemortograficznyHusadługowspółzawodniczyłzustępującą
I.PISMO
29