Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
przychodówirozchodów,imiennewykazyosóbwynagradzanych
zapracędlaARG,aleteżnazwiskadarczyńców,adresyinotatki.
Pojawiasiętamosiemdziesiątpięćosób,któreotrzymywałyhonoraria
zapracędlaARG(brakujejednaktakwybitnychpostaciARGjak
RachelaAuerbach,BlumaWasserczyStanisławRóżycki)[56].Ijeden,
idrugidokumentłamiezasadępełnejkonspiracji,otwarciepodając
danepersonalne.Trudnopowiedziećdlaczego.Byćmożedokumenty
tełączyłysięzdziałalnościąsamopomocową,którąobjętebyły
wymienionetamosoby,iniemiałybezpośredniegozwiązku
zARG.Zachowałysięteżinnelistyznazwiskamioraznotatki
osobowe,aletrudnojezinterpretować.Wtrakciepracynad
inwentarzemzidentyfikowanopięćdziesiątsześćróżnychcharakterów
pismawdokumentach(trzydzieścisiedempołączonoznazwiskami,
dziewiętnaścietylkowyodrębniono,leczpozostałyoneanonimowe).
Musimyrównieżpamiętać,żebyłytakżeosobyzwiązanez„Oneg
Szabat”,któresamenicnienapisały(nieredagowały,niekopiowały
iniebyłyautorami)[57].Faktemjest,żeniedysponujemypełnąlistą
członkówiwspółpracowników„OnegSzabat”.Jesteśmyzdani
naszacunkiiprzybliżenia.Jaksięwydaje,doszerokiegokręgumogło
należećbliskostoosób.
Ludzie„OnegSzabat”.Zatrzymajmysięnadkilkomapostaciami
zkręgu„OnetSzabat”[58].Otoszesnaściesylwetekludzi,którzy
należelidościsłegogrona„OnegSzabat”–współtworząciwspierając
KonspiracyjneArchiwumGettaWarszawy.Chodzizarównootych
znanych,anawetbardzoznanych,jakiotychpozostającychwcieniu.
Tekstyprzeznichpisanebądźopracowywanezamieszczone
sąwnaszejantologii.Poprzestańmynatychwybranychportretach
biograficznych,pamiętającjednak,że„wspólnotabraterska”–jak
nazywał„OnegSzabat”Ringelblum–byłaznacznieliczniejsza.
Pamiętajmyotych,którychwtejantologiiniema,choćichpraca
przyczyniłasiędotego,żeARGjestnajwiększąinajcenniejszą
naświeciekolekcjądokumentównatematzagładyŻydówpolskich,
zgromadzoną,opracowanąiukrytąjeszczewczasieHolokaustu.
EmanuelRingelblumurodziłsięw1900rokuwBuczaczu
wGalicji,wrodziniekupieckiej.Wroku1920ukończyłgimnazjum
wNowymSączu,aw1922rozpocząłstudiahistorycznenaWydziale
