Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
8
ROZDZIAŁ1
PODSTAWY
.Wiązaniachemiczneibudowacząsteczek
WSKAZÓWKA
BHONC,jeślikochasz
chemięorganiczną”,
jakpokazanoponiżej,
jestprzydatnym
mnemotechnicznym
sposobemdo
zapamiętaniatypowej
liczbyelektronów,które
atomywodoru,tlenu,
azotuiwęgladzielą
zinnymiatomami,aby
osiągnąćpełnyoktet.
Totakżeokreślaliczbę
wiązań,któreteatomy
tworząwwiększości
cząsteczekorganicznych.
WodórH=1elektron
(lubwiązanie)
TlenO=2elektrony
(lubwiązania)
AzotN=3elektrony
(lubwiązania)
WęgielC=4elektrony
(lubwiązania)
Naprzykładwęgielnależydogrupy14(IVA)imaczteryelektronywalencyjne;halogeny
(np.fluor)należądogrupy17(VIIA)ikażdyznichmasiedemelektronówwalencyj-
nych;wodórjestwgrupie1(IA)imajedenelektronwalencyjny.
3.Jeślirysowanastrukturajestjonemujemnym(anionem),dodajemyjedenelek-
trondlakażdegoładunkuujemnegodopierwotnejliczbyelektronówwalencyj-
nych0Jeślistrukturajestjonemdodatnim(kationem),odkażdegoładunkudodat-
niegoodejmujemyjedenelektron0
4.RysującstrukturyLewisastaramysięnadaćkażdemuatomowikonfigurację
elektronowągazuszlachetnego0Abytozrobić,rysujemystruktury,wktórychatomy
dzieląsięelektronami,abyutworzyćwiązaniakowalencyjnelubdokonujemyprzenie-
sieniaelektronów,tworzącjony.
a.Wodórtworzyjednowiązaniekowalencyjne,dzielącswójelektronzelektronem
innegoatomu,abymógłmiećdwaelektronywalencyjne,toznaczystrukturęhelu-
gazuszlachetnego.
b.Atomwęglatworzyczterywiązaniakowalencyjne,dzielącczteryelektronywa-
lencyjnezczteremaelektronamiwalencyjnymizinnychatomów,takżemożemieć
osiemelektronówwpowłocewalencyjnej(identyczniejakkonfiguracjaelektronowa
neonu,spełniającazasadęoktetu).
c.Abyuzyskaćoktetelektronówwalencyjnych,pierwiastkitakiejakazot,tleniha-
logenyzazwyczajdzielątylkoczęśćswoichelektronówwalencyjnychprzeztworzenie
wiązańkowalencyjnych,pozostawiającinnejakoniewiążąceparyelektronów.Azot
zazwyczajwykorzystujetrzyelektronydotworzeniawiązań,tlendwa,ahalogeny
jeden.
Przedstawioneponiżejprzykładyićwiczeniailustrująpowyższezasady.
PRZYKŁAD1.1
NarysujstrukturęLewisaCH
3F.
WYJAŚNIENIEIODPOWIEDŹ:
1.Określmycałkowitąliczbęelektronówwalencyjnychwszystkichatomów:
4+3(1)+7=14
↑
3H
↑
↑
F
C
2.Wykorzystajmyparyelektronówdoutworzeniawiązańpomiędzywszystkimipołączonymizesobąatomami.
Oznaczmytewiązanialiniami.Wnaszymprzykładziewymagatoczterechparelektronów(8z14elektronów
walencyjnych).
H
H
-
C
H
͉
͉
-
F
3.Następniedodajemypozostałeelektronyparami,takabykażdemuatomowiwodoruzapewnić2elektrony
(dublet)ikażdemuinnemuatomowi8elektronów(oktet).Wnaszymprzykładzieprzypisujemypozostałe6elek-
tronówwalencyjnychdoatomufluoruwtrzechniewiążącychparach.
H
H
C
F
H
ĆWICZENIE1.5
PodajstrukturyLewisazwiązków:
(a)CH
2F
2(difluorometan)i(b)CHCl
3(chloroform).
