Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.14STRUKTURAETYLENU(ACETYLENU).HYBRYDYZACJAsp
41
Etyn,związekzwanyrównieżacetylenem,toliniowyukładatomówH–C=C–H.Kąty
wiązaniaH–C=Cwcząsteczceetynuwynoszą1800:
H
C
C
H
18001800
Strukturęetynumożnawyjaśnić,bazującnakoncepcjihybrydyzacjiorbitali,jakwy-
konanotodlaetanuietenu.Napodstawiemodeluetanu(rozdz.1.12B)stwierdzono,
żeorbitaleatomówwęglasązhybrydyzowanesp
3,awprzypadkuetenu(rozdz.1.13)są
zhybrydyzowanesp
2,awprzypadkuetynuatomywęglasąhybrydyzowanesp.
Możnazwizualizowaćmatematycznyprocesuzyskiwaniaorbitalizhybrydyzowanychsp
dlaetynuwponiżejprzedstawionysposób(rys.1.28).
Stanpodstawowy
2p
Energia
2s
1s
2p
2s
Stanwzbudzony
Stanhybrydyzacjisp
2sp
2p
RYS.1.28Schematobrazujący
uzyskanieatomuwęgla
ohybrydyzacjisp
Wzbudzenieelektronu
1s
Hybrydyzacja
1s
•Orbital2sijedenorbital2patomuwęglaulegająhybrydyzacji,tworzącdwaorbitalesp.
•Pozostałedwaorbitale2pniesązhybrydyzowane.
Zobliczeńwynika,żeorbitalezhybrydyzowanespmająswojedużedodatniepłatyzo-
rientowanepodkątem1800względemsiebie.Dwaorbitale2p,któreniezostałyzhybry-
dyzowanesąprostopadłedoosiprzechodzącejprzezśrodekdwóchorbitalisp(rys.1.29).
Nakażdymzorbitaliumieszczonojedenelektron.Takwięcwiążąceorbitalemolekularne
etynupowstająwnastępującysposób(rys.1.30):
•Dwaorbitalespatomówwęglanakładająsięnasiebie,tworzącmiędzynimiwiązanie
sigma(jesttojednowiązaniepotrójnegowiązania).Pozostałedwaorbitalesp
–pojednymprzykażdymzatomówwęglanakładająsięzorbitalamis
zatomówwodoru,abywytworzyćdwawiązaniasigmaC—H.
Orbitalsp
C
H
Wiązanieπ
C
Wiązanieσ
Wiązanieπ
C
H
Orbitalep
Orbitalsp
RYS.1.29Zhybrydyzowany
orbitalspatomuwęgla
RYS.1.30Tworzeniewiążącegocząsteczkowegoorbitala
wetyniezdwóchzhybrydyzowanychorbitalispatomówwęgla
idwóchatomówwodoru.(Orbitaleantywiążącepowstają
również,alezostałyonepominiętedlauproszczenia)