Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
czyniącymliterackiegusła,oczarowującymnasnarkotycznąurodą
językaiprzerażającymopowieściąoszaleństwie,śmierciistrachu.
WtymsensieCyrkrodzinnytowspółczesne,pisaneobłędnąprozą
Dziady,aGuślarzDanilozpopiołuspalonychciał,zdymu
krematoriówprzywołujedożyciaświat,któryzostałskazany
nazagładęiniepamięć.
OjciecAndreasajestczłowiekiemSłowa.Wjegomagicznym
księgozbiorzeroleKsiągodgrywająnarównidokumentyFabryki
WyrobówSzczotkarskichwSuboticy(którądoprowadził
dobankructwa),kartychorobyzeszpitalawKovinie,dwatajemnicze
własnerękopisy–MałyiWielkiTestament,orazopus
magnum–„słynnyipoetyczny”Międzynarodowyrozkładjazdy
naliniachautobusowych,okrętowych,kolejowychilotniczychjego
autorstwa.Synbierzeprzykładzojcaitakżetworzyswojąbibliotheca
mundi.JejfundamentamibędąBibliadlaszkół,Mały
katechizm,śpiewnikcerkiewnyorazChłopcyzplacuBroniiKapitan
„SrebrnegoDzwonu”zseriigroszowychpowieści.Albowiemnaszą
wyobraźniękształtująwrównejmierzehistoriemęczennikówitanie
przygodowepowieści,SłowoBożeiperypetieodkrywcówdalekich
krain.AojciecAndreasajesttakżemałymchłopcem,którywwieku
dojrzałymuciekaprzednadchodzącągroząświatainieuchronną
śmierciąwliterackąfikcję.Jestartystą,choćnietworzącym,jest
filozofemuzurpatorem,bałkańskimjurodiwym,bożymszaleńcem
zpodłychknajp,pijanymwizjoneremimagiem.Boszaleństwobywa
strategiąradzeniasobieztrwogąiniechktośprzyzna,żenigdynie
poczułpragnienia,byoszalećizamknąćsięwświeciewłasnychrojeń,
fantazjiiopowieściniemającychnicwspólnegozotaczającągo,
bolesnąjakościeńrzeczywistością.
CyrkrodzinnytoopowieśćoHolokauście,aleprzecieżrównie
ważnejestdziedzictwoupadłejmonarchiiaustro-węgierskiej,świata,
któryszczególniehołubiłszaleństwo,samobójczepopędy,gorączkę
tragicznejmiłości,wzniosłądekadencję,któryprzyciągałszarlatanów,
jasnowidzów,zwariowanychnaukowcóworazegzaltowałsięwłasną
grzesznością.
OAuschwitzwCyrkurodzinnymKišniepiszewiele,dlatego
przecież,żetoopowieśćoojcużywymiwrośniętym
wposthabsburgski,serbsko-węgierskikrajobrazWojwodiny,niezaś
brutalnafantazjaoojcuwobozowympasiaku.TematAuschwitzKiš
„odrobił”zresztąjakozaledwiedwudziestokilkulatekwkrótkiej
powieściPsalm44,wydanejjakojegodrugaprozapoartystowskiej
