Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
ROZDZIAŁ1
SPECYFIKAZABURZEŃROZWOJUUDZIECI
Dziecko,jegorozwóji„zmienianiesię”wrazzwiekiem,aletakżeproblemyzdrowotne
iwychowawczebyłyodwiekówprzedmiotemzainteresowaniaopiekunów,anastępnieba-
dańspecjalistówróżnychdyscyplinnaukowych.Jużwśredniowieczupowstawałyopraco-
wanianaturyfilozoficznejczypedagogicznej,któredotyczyłygłówniepodstawpielęgnacji
iwychowywaniadzieci,zzaznaczeniemichuczućipotrzeb(Przetacznik-Gierowska,
1996a).JednakżedopieroXXwiekprzyniósłposzukiwaniaspecyfikizaburzeńrozwoju
charakterystycznychdladzieci(Dulcan,2010).Mnogośćproblemównaturypsychicznej
udzieciuświadomiłauczonymkoniecznośćnakreśleniazasadprawidłowejopiekinad
dzieckiem,sposobówwspieraniajegorozwojuczyteżpomocywsytuacjiwystępowania
problemówlubzaburzeń.Stopniowookreślanoprawidłowościinormydotycząceposzcze-
gólnychetapówżycia.Współcześniewiadomo,żejedynieodwołaniesiędonormyumoż-
liwiazrozumieniezaburzeńrozwoju.DokonanaprzezDorothyBishop(2010)metaanaliza
opracowańnaukowychobejmująca35zaburzeńneurorozwojowych,wtymdysleksję
iADHD,wciąguostatnich30lat(1989–2009),wykazujezjednejstronyszerokiespek-
trumzainteresowaniaproblematykązaburzeńrozwoju,zdrugiejzaśbrakjednoznacznej
systematykiproblemównaturypsychicznejdziecka.Autorkapodkreślatakże,żejednak
brakjestsyntetycznegospojrzeniaanalizującegospecyfikęzaburzeńrozwojuudzieci.
1.1.NORMATYWNAZMIANAROZWOJOWAAZABURZENIAROZWOJU
Istniejewieledefinicjirozwojuwzależnościodprzyjętejkoncepcjipodkreślającej
jegokierunkowość,progresywność,stadialnośćlub,wręczodwrotnie,przypisującej
rozwojowizmianynieukierunkowane,cechującesięciągłościąorazprzeplataniemsię
elementówwzrostuiregresu(por.Trempała,2000a).Wartozauważyć,oczymbędzie
jeszczemowa,żewszystkiemodelesązgodnecodotego,żerozwójoznaczazmianęda-
negoobiektulubprocesuwczasie(Trempała,2000b).Niekażdajednakzmianaklasyfi-
kowanajestjakorozwojowa.Abyzostałazatakąuznana,musispełniaćkilkawarunków:
−niejestnagła,leczcechujejąwzględnadługotrwałość;
−niemożebyćpojedyncza,leczjesttociąg,któryniemacechregularniepowtarzają-
cegosięcyklu,czyliciągocharakterzejednokierunkowym;
13