Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.ZABURZENIAROZWOJUWKLASYFIKACJACHMEDYCZNYCH
Modelwielowymiarowyzewzględunaczasochłonnośćczęściejstosowanyjestwba-
daniachnaukowychzzakresupsychopatologiiniżwpracyklinicznej.Zdecydowanie
chętniejwprocesieklasykacjiidiagnozyklinicyściodwołująsiędometodyokreślania
kategorii(Carsoniwsp.,2003).Wpodejściukategorialnymzakładasięjakościowąż-
nicępomiędzyzachowaniamizaburzonymiiprawidłowymiinatejpodstawietworzy
odrębnekategorieiklasyzaburzeń(CierpiałkowskaiSęk,2005).Donajpopularniejszych
klasykacjikategorialnychnależąmedyczneklasykacjechoróbMiędzynarodowaKla-
sykacjaChoróbiProblemówZdrowotnychICD-10(WHO,1992)orazPodręcznik
DiagnostycznyiStatystycznyZaburzeńPsychicznychDSM-IV-TR(APA,2000).Wcelu
ujednolicenianazewnictwa,uprecyzyjnieniakryteriówdiagnostycznychizbliżenia
pomiędzypsychologamiilekarzamisątoklasykacjepowszechnieużywanezarówno
wśrodowiskumedycznym,jakiwśródpsychologów.Podkreślićjednaknależy,żeograni-
czaniesięprzezpsychologówdodiagnozynapodstawiejedynieICDlubDSMprowadzić
możedozanikaniateoretyczno-analitycznegopodejścianarzeczpraktyczno-obrazowe-
go,zubażająctymsamymprocesydiagnozy(Obuchowska,2005).
1.2.ZABURZENIAROZWOJUWKLASYFIKACJACHMEDYCZNYCH
Efektywnadiagnostykawszelkiegorodzajuchoróbczyzaburzeńmożliwajestjedynie
wówczas,gdywszystkieosobystawiającediagnozęposługująsiętakąsamąnomenkla-
turą,tesamesymptomyuznajązawyznacznikichoroby,awkonsekwencjipodejmują
zbliżonemetodyleczeniaiterapii.Takiepostępowaniemożliwejestwyłączniewsytuacji
stosowaniajednolitejklasykacjizaburzeń.Przyjętekryteriumporządkowaniaipodzia-
łuzachowańorazobjawówświadczącychozaburzeniachjestpodstawądookreślenia
klasykacjijakoopisowych,wyjaśniającychlubkonstrukcyjnych.Systemyopisowe
tworzonesądziękiporządkowaniuzachowańwklasyczyzespoły;jeślidotegododane
zostanąarbitralnekryteriapodziału,takiejakpatogeneza,powstanieklasykacjawy-
jaśniająca.Zkoleiwklasykacjikonstrukcyjnejwyodrębnionejednostkinozologiczne
skatalogowanesąwformiehierarchicznejnapodstawienajistotniejszychwspólnychlub
odrębnychcechzaburzeń(Wciórka,2002).Psychologowiekliniczninajczęściejtworzą
klasykacjeopisowo-wyjaśniającelubwyjaśniające,psychiatriazaśopierasięnaklasy-
kacjachmedycznychodwołującychsięgłówniedokoncepcjisymptomu(Cierpiałkow-
skaiSęk,2005).Podejściemedycznezakłada,żesystemydiagnostycznesązarazem
klasykacjami,aichcechąjestopisowyiateoretycznycharakteroperacjonalizowania
kryteriówdiagnostycznych(Wciórka,2002).
Punktemwyjściadotworzeniaklasykacjichoróbbyły„spisyzgonów”prowadzone
jużwstarożytności,ażdoupadkuCesarstwaRzymskiego.Nowożytnerejestrypojawiły
sięponownieXVIwiekuwAnglii,naichpodstawieJohnGrauntw1662rokuopubli-
kowałpracęNaturalandPoliticalObservationsMentionedinaFollowingIndexand
MadeupontheBillsofMortality.PionierskaklasykacjaGrauntaopisywałastosunek
żywychurodzeńdourodzeńmartwychorazśmiercidziecido6.rokużycia,copozwo-
liłonaoszacowanieodsetkaichśmiertelnościnapoziomie36%(Schoenbach,1999).
Autorpodawałjakochorobynękającedzieci:pleśniawki,drgawki,krzywicę,problemy
23