Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.2.ZABURZENIAROZWOJUWKLASYFIKACJACHMEDYCZNYCH
Modelwielowymiarowyzewzględunaczasochłonnośćczęściejstosowanyjestwba-
daniachnaukowychzzakresupsychopatologiiniżwpracyklinicznej.Zdecydowanie
chętniejwprocesieklasyfikacjiidiagnozyklinicyściodwołująsiędometodyokreślania
kategorii(Carsoniwsp.,2003).Wpodejściukategorialnymzakładasięjakościowąróż-
nicępomiędzyzachowaniamizaburzonymiiprawidłowymiinatejpodstawietworzy
odrębnekategorieiklasyzaburzeń(CierpiałkowskaiSęk,2005).Donajpopularniejszych
klasyfikacjikategorialnychnależąmedyczneklasyfikacjechoróbMiędzynarodowaKla-
syfikacjaChoróbiProblemówZdrowotnych–ICD-10(WHO,1992)orazPodręcznik
DiagnostycznyiStatystycznyZaburzeńPsychicznych–DSM-IV-TR(APA,2000).Wcelu
ujednolicenianazewnictwa,uprecyzyjnieniakryteriówdiagnostycznychizbliżenia
pomiędzypsychologamiilekarzamisątoklasyfikacjepowszechnieużywanezarówno
wśrodowiskumedycznym,jakiwśródpsychologów.Podkreślićjednaknależy,żeograni-
czaniesięprzezpsychologówdodiagnozynapodstawiejedynieICDlubDSMprowadzić
możedozanikaniateoretyczno-analitycznegopodejścianarzeczpraktyczno-obrazowe-
go,zubażająctymsamymprocesydiagnozy(Obuchowska,2005).
1.2.ZABURZENIAROZWOJUWKLASYFIKACJACHMEDYCZNYCH
Efektywnadiagnostykawszelkiegorodzajuchoróbczyzaburzeńmożliwajestjedynie
wówczas,gdywszystkieosobystawiającediagnozęposługująsiętakąsamąnomenkla-
turą,tesamesymptomyuznajązawyznacznikichoroby,awkonsekwencjipodejmują
zbliżonemetodyleczeniaiterapii.Takiepostępowaniemożliwejestwyłączniewsytuacji
stosowaniajednolitejklasyfikacjizaburzeń.Przyjętekryteriumporządkowaniaipodzia-
łuzachowańorazobjawówświadczącychozaburzeniachjestpodstawądookreślenia
klasyfikacjijakoopisowych,wyjaśniającychlubkonstrukcyjnych.Systemyopisowe
tworzonesądziękiporządkowaniuzachowańwklasyczyzespoły;jeślidotegododane
zostanąarbitralnekryteriapodziału,takiejakpatogeneza,powstanieklasyfikacjawy-
jaśniająca.Zkoleiwklasyfikacjikonstrukcyjnejwyodrębnionejednostkinozologiczne
skatalogowanesąwformiehierarchicznejnapodstawienajistotniejszychwspólnychlub
odrębnychcechzaburzeń(Wciórka,2002).Psychologowiekliniczninajczęściejtworzą
klasyfikacjeopisowo-wyjaśniającelubwyjaśniające,psychiatriazaśopierasięnaklasy-
fikacjachmedycznychodwołującychsięgłówniedokoncepcjisymptomu(Cierpiałkow-
skaiSęk,2005).Podejściemedycznezakłada,żesystemydiagnostycznesązarazem
klasyfikacjami,aichcechąjestopisowyiateoretycznycharakteroperacjonalizowania
kryteriówdiagnostycznych(Wciórka,2002).
Punktemwyjściadotworzeniaklasyfikacjichoróbbyły„spisyzgonów”prowadzone
jużwstarożytności,ażdoupadkuCesarstwaRzymskiego.Nowożytnerejestrypojawiły
sięponownieXVIwiekuwAnglii,naichpodstawieJohnGrauntw1662rokuopubli-
kowałpracęNaturalandPoliticalObservationsMentionedinaFollowingIndexand
MadeupontheBillsofMortality.PionierskaklasyfikacjaGrauntaopisywałastosunek
żywychurodzeńdourodzeńmartwychorazśmiercidziecido6.rokużycia,copozwo-
liłonaoszacowanieodsetkaichśmiertelnościnapoziomie36%(Schoenbach,1999).
Autorpodawałjakochorobynękającedzieci:pleśniawki,drgawki,krzywicę,problemy
23