Dysleksja i ADHD współwystępujące zaburzenia rozwoju

Małgorzata Lipowska

Uzyskaj dostęp

Zakup książkę

ISBN/ISSN:

978-83-7383-561-0

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Scholar

Rok wydania:

2011

Liczba stron:

306

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Bibliografia:

Lipowska, Małgorzata. Dysleksja i ADHD współwystępujące zaburzenia rozwoju. Red. . Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2011, 306 s. ISBN 978-83-7383-561-0

Bibliografia refWorks:

RT Book, Whole

SR Electronic(1)

A1 Lipowska, M.

T1 Dysleksja i ADHD współwystępujące zaburzenia rozwoju

PB Wydawnictwo Naukowe Scholar

PP Warszawa

YR 2011

SN 978-83-7383-561-0

Bibliografia BibTex:

@Book{ 41782, author = "Lipowska, Małgorzata", editor = "", title = "Dysleksja i ADHD współwystępujące zaburzenia rozwoju", publisher = "Wydawnictwo Naukowe Scholar", year = "2011", address = "Warszawa", isbn = "978-83-7383-561-0" }

Bibliografia endNote:

TY - BOOK

AU - Lipowska, Małgorzata

ED -

TI - Dysleksja i ADHD współwystępujące zaburzenia rozwoju

PB - Wydawnictwo Naukowe Scholar

CY - Warszawa

PY - 2011

SN - 978-83-7383-561-0

ER -

Netografia (standard APA):

Lipowska, Małgorzata. Dysleksja i ADHD współwystępujące zaburzenia rozwoju [baza danych online] Warszawa: Wydawnictwo Naukowe Scholar, 2011 [dostęp: 01 05 2024]. Dostęp w Ibuk Libra: https://libra.ibuk.pl/reader/dysleksja-i-adhd-wspolwystepujace-zaburzenia-rozwoju-malgorzata-lipowska-41782.

Monografia Dysleksja i ADHD – współwystępujące zaburzenia rozwoju. Neuropsychologiczna analiza deficytów pamięci należy do nielicznych w naszym kraju prac badawczych, dotyczących pogranicza neuropsychologii rozwoju i psychologii klinic...

Więcej

ISBN/ISSN:

978-83-7383-561-0

DOI:

Wydawnictwo:

Wydawnictwo Naukowe Scholar

Rok wydania:

2011

Liczba stron:

306

XML:ISBN/ISSN:

ONIX MARC21

Rozdział1
Rozdział2
Rozdział3
Rozdział4
Rozdział5
Rozdział6
Rozdział7
Rozdział8
Rozdział9
Wstęp9
Rozdział10
1.1. Normatywna zmiana rozwojowa a zaburzenia rozwoju13
Specyfika zaburzeń rozwoju u dzieci13
1.1.1. Zadania rozwojowe a zaburzenia rozwoju15
1.1.2. Zaburzenia rozwoju z perspektywy odmiennych dyscyplin nauki19
1.1.3. Problemy w zakresie terminologii i klasyfikacji zaburzeń rozwoju21
1.2. Zaburzenia rozwoju w klasyfikacjach medycznych23
1.2.1. Zaburzenia rozwoju w klasyfikacji ICD25
1.2.2. Zaburzenia rozwoju w klasyfikacjach DSM29
1.2.3. Zaburzenia rozwoju w klasyfikacjach specyficznych dla dzieci33
1.2.3.1. Kryteria diagnostyczne dla dzieci w wieku przedszkolnym RDC-PA33
1.2.3.2. Klasyfikacja diagnostyczna DC: 0–334
1.3. Teoria objawu w neuropsychologii rozwoju35
1.3.1. Morfogeneza38
1.3.2. Parcelacja39
1.3.3. Heterochronia42
2.1. Problemy definicyjne43
Dysleksja i ADHD jako zaburzenia rozwoju43
2.1.1. Dysleksja jako specyficzny problem uczenia się44
2.1.2. Zespół nadpobudliwości psychoruchowej z deficytem uwagi48
2.1.3. Klasyfikacje medyczne dysleksji i ADHD49
2.2. Epidemiologia dysleksji i ADHD53
2.3. Podłoże dysleksji i ADHD56
2.3.1. Występowanie rodzinne57
2.3.2. Podłoże genetyczne58
2.3.3. Relacja genów i środowiska62
2.3.4. Podłoże mózgowe64
2.3.5. Zaburzenia biochemiczne67
2.3.6. Prenatalne i neonatalne podłoże deficytów69
2.4. Patomechanizm zaburzeń rozwoju70
2.4.1. Patomechanizm dysleksji rozwojowej70
2.4.1.1. Koncepcja zaburzeń w układzie wzrokowym71
2.4.1.2. Model równowagi półkulowej72
2.4.1.3. Koncepcja lingwistyczna73
2.4.1.4. Hipoteza móżdżkowa75
2.4.2. Patomechanizm ADHD77
2.4.2.1. Koncepcja deficytu hamowania reakcji77
2.4.2.2. Model energetyczno-poznawczy81
2.4.2.3. Hipoteza behawioralnych systemów hamowania i aktywacji82
2.4.2.4. Model awersji opóźnienia83
3.1. Istota współwystępowania zaburzeń85
Współwystępowanie zaburzeń rozwoju85
3.2. Epidemiologia współwystępowania zaburzeń wśród dzieci87
3.3. Modele współwystępowania zaburzeń90
3.4. Koncepcje współwystępowania dysleksji i ADHD94
3.4.1. Koncepcja objawów fenotypowych95
3.4.2. Koncepcja nielosowego doboru rodziców96
3.4.3. Koncepcja poznawczego podtypu ADHD98
3.4.4. Koncepcja zbliżonej etiologii99
4.1. Istota pamięci105
Pamięć w ujęciu neuropsychologicznym105
4.2. Neuroanatomiczne podstawy pamięci108
4.2.1. Badania lokalizacyjne a podstawowe rodzaje pamięci110
4.2.2. Hipokamp oraz przenoszenie wspomnień z pamięci krótkotrwałej do długotrwałej111
4.2.3. Płaty półkul mózgu114
4.2.4. Badania czynnościowe a molekularne i neuronalne podstawy pamięci115
4.3. Wybrane modele pamięci w neuropsychologii117
4.3.1. Strukturalne ujęcie pamięci roboczej119
4.3.2. Modele hierarchiczne i rozproszone121
4.3.3. Model mikrogenetyczny122
4.3.3.1. Ogólne założenia modelu mikrogenetycznego123
4.3.3.2. Pamięć w ujęciu teorii mikrogenetycznej123
5.1. Prawidłowości rozwoju pamięci u dzieci125
Procesy pamięciowe w toku prawidłowego i zaburzonego rozwoju125
5.1.1. Pamięć krótko- i długotrwała z perspektywy rozwojowej126
5.1.1.1. Strategie zwiększania zakresu pamięci roboczej127
5.1.1.2. Prawidłowości rozwoju pamięci długotrwałej128
5.1.2. Badania pamięci deklaratywnej i proceduralnej u dzieci129
5.1.2.1. Zagadnienie świadomości a pamięć deklaratywna i proceduralna130
5.1.3. Pamięć semantyczna i epizodyczna z perspektywy rozwojowej131
5.1.3.1. Rozwój pamięci semantycznej132
5.1.3.2. Rozwój pamięci epizodycznej134
5.1.3.3. Różnicowanie pamięci epizodycznej i autobiograficznej134
5.2. Relacje pamięci i uwagi z perspektywy rozwojowej136
5.3. Pamięć a funkcje wykonawcze w ontogenezie140
5.4. Deficyty pamięci w zaburzeniach rozwoju143
5.4.1. Zaburzenia pamięci jako objaw kryterialny143
5.4.2. Niesymptomatyczne deficyty pamięci145
Diagnoza pamięci w dysleksji i ADHD – metodologia badań własnych149
6.1. Problematyka badań, cel pracy, pytania i hipotezy150
6.2. Badane zmienne151
6.3. Charakterystyka badanych152
6.3.1. Wiek badanych153
6.3.2. Poziom inteligencji badanych154
6.4. Metody badań155
6.4.1. Metody przesiewowe156
6.4.1.1. Analiza dokumentacji156
6.4.1.2. Wywiad ontogenetyczno-kliniczny156
6.4.1.3. Kwestionariusz Ustrukturyzowanego Wywiadu Diagnostycznegow Kierunku Zespołu Nadpobudliwości Psychoruchowej157
6.4.1.4. Skala Inteligencji Wechslera dla Dzieci157
6.4.2. Metody badania pamięci158
6.4.2.1. Bateria Badania Pamięci Wechslera – WMS-III158
6.4.2.1.1. Pamięć Logiczna159
6.4.2.1.2. Lista Słów160
6.4.2.1.3. Pamięć Wzrokowo-Ruchowa161
6.4.2.1.4. Powtarzanie Cyfr161
6.4.2.2. Test Figury Złożonej Reya–Osterrietha162
6.4.3. Metody badania moderatorów pamięci163
6.4.3.1. Test d2163
6.4.3.2. DIVA164
6.4.3.3. Test Interferencji Fonologiczno-Semantycznej165
6.4.3.4. Token Test – 36165
6.4.3.5. Test Płynności Słownej COWAT166
6.4.3.6. Komputerowy Test Interferencji z efektem Stroopa167
6.4.3.7. Test Sortowania Kart z Wisconsin168
6.4.3.8. Test Porównywania Znanych Kształtów169
6.5. Procedura badań170
7.1. Obraz defi cytów pamięci werbalnej171
Zaburzenia pamięci w dysleksji i ADHD – analiza wyników badań własnych171
7.2. Problemy z pamięcią wzrokową i wzrokowo-przestrzenną182
7.3. Płeć badanych a zaburzenia pamięci190
8.1. Uwaga jako moderator procesów pamięciowych193
Poznawcze moderatory defi cytów pamięci w dysleksji i ADHD193
8.2. Język a procesy pamięci205
8.3. Funkcje wykonawcze jako moderator pamięci217
8.4. Preferowany styl poznawczy a procesy pamięci228
przez dzieci z poszczególnych grup klinicznych235
ze współwystępowaniem dysleksji i ADHD: próba ujęcia modelowego235
9.2. Rola poznawczych moderatorów procesów pamięciowychwśród dzieci z grup klinicznych241
dysleksji i ADHD248
Wnioski i kierunki dalszych badań257
Bibliografi a263
SummaryDyslexia and ADHD – comorbidity of developmental disorders305

1.1.NORMATYWNAZMIANAROZWOJOWAAZABURZENIAROZWOJU

wojowychzwyklepodkreślająskokowycharakterzmianzwiązanyzprzechodzeniem

zjednegoetapunakolejny.Przyjęciezałożeniaoukierunkowaniurozwojuzwiązane

jestnajczęściejzuwypuklaniemjakościowegoaspektuzmianrozwojowychmających

określonyporządekiprowadzącychdoosiągnięciaokreślonychstandardówdanejsek-

wencjirozwojowej.

Wyodrębnianieposzczególnychetapówrozwojowychjestnietylkozwiązanezuzna-

waniemkonkretnejkoncepcjiteoretycznej,lecztakżemaznaczeniepraktycznezewzglę-

dunakoniecznośćuporządkowaniawiedzyorozwojuczłowiekaiujęciajejwramyfaz

rozwojowych.Dokonującporównańróżnychkoncepcjipodziałużycialudzkiegonaeta-

py,łatwozauważyć,żewnajwcześniejszychlatachontogenezywyodrębniasięichnaj-

więcejitrwająonestosunkowokrótko(Brzezińska,2000b).Ponadtozmianyrozwojowe

cechująceokresdzieciństwamającharakterkoniecznyiwdużejmierzeuwarunkowane

sąbiologicznymiprawamisterującymiprocesemdojrzewania.Ogromnąrolęodgrywają

tutakżewpływyspołeczne,któremodyﬁkująparametryrozwojudziecka,częstobez

względunajegointencjeczywolę.Wrazzwychodzeniemzokresudzieciństwawola

iaktywnośćwłasnajednostkiodgrywacorazistotniejsząrolęwprocesierozwoju(Kie-

lar-Turska,2000).Przywyodrębnianiuposzczególnychstadiówkoniecznejestokreślenie

dominującychprocesówbiologicznych,wydarzeńspołecznychorazosiągnięćrozwojo-

wychocharakterzenormatywnymdlakonkretnegoetapu.

1.1.1.ZADANIAROZWOJOWEAZABURZENIAROZWOJU

Pomimowielościkoncepcjiperiodyzacjirozwoju(por.TyszkowaiPrzetacznik-Gie-

rowska,1996;Kielar-Turska,2000)wniemalwszystkichmożnawyróżnićtrzyetapy

życiaczłowieka:dzieciństwo,dorastanieidorosłość.Wzależnościodprzyjętegomodelu

etapyteróżniąsięmiędzysobączasemtrwania,momentemrozpoczęciaizakończenia

orazkryteriumpodziału,jednakżeodnotowaćmożnazbieżneujęciesensuprzemian

rozwojowychwkierunkuwzrastającejniezależnościosobyodotoczeniawróżnych

aspektachjejfunkcjonowania(Brzezińska,2000b).Okresdzieciństwa,mimożetrwa

zaledwie10–12lat,zwykledzielonyjestnakrótszeetapy,zewzględunatempozacho-

dzącychwówczaszmian,ichliczbę,aleijakościowąróżnorodność.Nawetosobazupełnie

niezainteresowanazagadnieniemperiodyzacjiludzkiegożyciabezproblemuodróżni

niemowlęodprzedszkolakainiepodważacelowościwyodrębnieniatychstadiówroz-

wojowych.Przechodzeniezjednegostadiumdonastępnegozwiązanejestzosiąganiem

pewnychsprawnościikompetencjiorazrealizowaniemcharakterystycznychzadańroz-

wojowych(Przetacznik-Gierowska,1996b).Terminzadanierozwojowe,wprowadzony

przezHavighursta(1981),oznaczazadanie,którewyłaniasięnakonkretnymetapieżycia

ijestdlaniegocharakterystyczne.Relacjaposzczególnychzadańiokresów,wktórych

siępojawiają,wiążesięzokresamisensytywnymi,czylimomentaminajwiększejpodat-

nościnadanytypbodźcówczywpływówbiologicznychlubspołecznych.Zarazembrak

specyﬁcznejformydoświadczeniawkonkretnejfazierozwojuwywieranajednostkę

szczególnieniekorzystnywpływ(Brzezińska,2000b).ZgodniezkoncepcjąHavighur-

stawypełnieniezadańrozwojowychwarunkujenietylkosamopoczuciejednostki,lecz

takżestopieńakceptacjiprzezinnych.Wsześciuwyodrębnionychprzezautorastadiach,

Brak wyników

Dysleksja i ADHD współwystępujące zaburzenia rozwoju

Treść książki

Znajdź bibliotekę blisko siebie, i uzyskaj dostęp do ebooka w systemie IBUK Libra