Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
DNA–niewyczerpaneźródłoinformacji
11
występującyjedyniewgametocytach(komórkach,zktórychpowstająjaja,nasienie,
zalążki,pyłekizarodniki).Ugatunkówdiploidalnych(ramka1.1)mejozaprowadzido
powstaniagametmającychtylkojedenzestawchromosomów(n),którepopołączeniu
tworządiploidalnyzarodek(2n).Rekombinacjawprocesiemejozyzachodziwwyniku
wymianymateriaługenetycznegomiędzychromosomamihomologicznymi.Prowadzi
todopowstanianowychkombinacjigenówwjednymchromosomie(ryc.1.7),cowzna-
czącymstopniuprzyczyniasiędowystępowaniaróżnorodnościgenetycznejutaksonów
rozmnażającychsiępłciowo.
Ryci1i7iPrzykładrekombinacjinapoziomiegenu,ukazujący,wjakisposóbsekwencjagenu
wchromosomie1ulegazmianiezABCdoAbC.Rekombinacjaprowadzizazwyczajdopowstania
nowychkombinacjialleliwchromosomie
Znacznikiepigenetyczne
Jakstwierdzonowyżej,najważniejszymźródłemzmiennościgenetycznejsązmianyzacho-
dzącewsekwencjachnukleotydównastępującewskutekmutacjiDNA,zzaznaczeniem,
żeistotnąrolęwpowstawaniuróżnorodnościgenetycznejodgrywatakżerekombina-
cja.Niemniejzmiennośćwfenotypachmożewynikaćtakżezezmianepigenetycznych
wpływającychnaekspresjęgenubezmodyfikacjisekwencjigenu.„Epigenetyczny”ozna-
cza„powyżejgenomu”–dotychzjawiskzaliczasięmiędzyinnymimetylacjaDNApo-
legającanadodaniugrupymetylowej(CH3)docytozyny.Nadmiernametylacjaprowa-
dzizazwyczajdoograniczeniatranskrypcji,awkonsekwencji–ograniczeniaekspresji
genu.Drugiistotnymechanizmzmianyepigenetycznejtomodyfikacjahistonu.Białka
histonowepełniąfunkcjęszpul,wokółktórychowiniętyjestDNA,aichmodyfikacje
powodują,żechromatyna(DNA+histon)jestupakowanaciaśniejlubluźniej,cozkolei
przekładasięnapodatnośćDNAnatranskrypcjęiwkonsekwencjiwpływanastopień
ekspresjigenu.Genetykamedycznażywointeresujesięproblememwpływuzmianepige-
netycznychnachoroby.Badaczezwyklisądzić,żenapoziomiezarodkawszelkieznacz-
nikiepigenetycznezostają„wymazane”orazżewszelkiezmianyepigenetyczneosobnik
nabywawciągużycia;obecniejednakwiemy,żeniektóreznacznikiepigenetycznemogą
byćprzekazywanezpokolenianapokolenie.Niepojmujemydobrzedziedziczeniaepi-
genetycznego,naprzykładnierozumiemy,ilepokoleńmożeobejmować,niemniejsta-
nowionofascynująceuzupełnienieowielelepiejrozumianychmutacjidziedzicznych
wsekwencjachDNA.Epigenetyka–będącapierwotnieprzedmiotemzainteresowania
genetykimedycznej–cieszysięobecniecorazwiększąpopularnościąwekologii,po-
nieważwniektórychprzypadkachzdarzasię,żemodyfikacjeepigenetycznezmieniające
schematyekspresjiróżnychgenówmogąpomagaćosobnikomtychsamychgatunków
