Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
utworzonoodrębnypowiatstarodubowskizwłasnymsejmikiemiogólna
liczbaokręgówsejmikowychwzrosłado24.
W1620r.całośćodzyskanychziemsejmprzekazałwosobistyzarząd
podwójnyzarząd
WładysławowiWazie.Oznaczałotowprowadzeniepodwójnegosystemu
Smoleńszczyzny
zarządu:samorządowego(jakwreszcieRzeczypospolitej)iznominacji
królewiczajakoadministratoraprowincji,któregonamiestnikiemizastęp-
cąbyłwiceadministrator(azarazemwojewodasmoleński),awterenie
podlegalimukapitanowiedowodzącygłównymizamkamiwojewództwa:
Smoleńskiem,Białą,Dorohobużem,Rosławlem,Sierpiejskim,Starodu-
bem,NewlemiSiebieżem.Takastrukturaadministracyjnafunkcjonowała
prawdopodobniedoroku1629.
Wlatach80.XVIw.,wzwiązkuzutworzeniemTrybunałów:Koron-
nego(1578)iLitewskiego(1581)przyjąłsiępodziałterytoriumpaństwana
prowincjesądownicze
3prowincjesądownicze.TrybunałKoronnyzsiedzibąwPiotrkowie
obejmowałswymikompetencjamiWielkopolskę(województwa:brzeskie,
kujawskie,inowrocławskie,kaliskie,łęczyckie,poznańskie,sieradzkie,
ziemie:dobrzyńskaiwieluńska),Mazowsze(województwa:mazowieckie,
płockie,rawskie)orazPrusyKrólewskie(województwa:chełmińskie,
malborskie,pomorskieiWarmia).DoTrybunałuKoronnegozsiedzibą
wLublinienależały:Małopolska(województwa:krakowskie,lubelskie,
sandomierskie),Ruś(województwa:bełskie,bracławskie,czernihowskie,
kijowskie,podolskie,ruskie,wołyńskie)orazPodlasie.Trzeciąprowincję
sądowąstanowiłoWielkieKsięstwoLitewskiejakocałość,podległe
TrybunałowizbierającemusiękolejnowWilnie,NowogródkuiMińsku.
prowincjesejmowe
Małopolska,WielkopolskaiLitwabyłyzarazemprowincjamisejmowymi
wczasieobradsejmówielekcjikróla.
NajniższymijednostkamipodziałuadministracyjnegowcałejRzeczy-
starostwagrodowe
pospolitejbyłystarostwagrodowe:wwojewództwachpruskichpojednym
wwojewództwie,wpozostałychpojednymwpowiecie.WWielkim
KsięstwieLitewskimstarostąbyłzurzęduwojewoda,natomiastwKoronie
wojewodaanikasztelanniemógłbyćjednocześniestarostą.
Takiepodziałyadministracyjneisądoweobowiązywałyażdoostat-
niegodziesięcioleciaistnieniaRzeczypospolitej(patrzcz.I,I/7.1).
4.Rzeczpospolitafederacyjna
UżywającsformułowaniaEmanuelaRostworowskiego,możnapowie-
Monarchia
dzieć,żeEuropanowożytnamiałastrukturęziarnistą.Takżemonarchia
Jagiellonówjako
Jagiellonównależaładotzw.państwskładanych,czylitakich,któretwo-
tzw.państwoskładane
rzyłyposiadłościdynastiipołączonejedynieuniąpersonalną–podob-
niejakmonarchieHabsburgówaustriackichihiszpańskich,których
jednolitośćprzecenianowstarszejhistoriografii.Dopieropo1569r.unia
40
