Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2
I.ZAGADNIENIAOGÓLNE
cd.tabeli2.1.
Nazwaprądu
jonowego
Podstawowefunkcjeprądu
Lekiblokujące
czynność
Wymiennikijonowe
CaATP-aza
Na/H
Cl-HCO3
TransportnazewnątrzjonówCa
WymianawewnątrzkomórkowegoHnazewnątrzkomórko-
wyNa
WymianawewnątrzkomórkowegoHCO3nazewnątrzko-
mórkowyCl
ATP(adenosinetriphosphate)-adenozyno-5′-trifosforan.
Jednymzfundamentalnychpojęćzwiązanychzfunkcjonowaniemkanałówjonowychjest
pojęciestanu,wjakimznajdujesięonwdanejchwili,którymożemyrównieżokreślićjako
fazędziałaniakanałujonowego.Kanałmożebyćwstaniespoczynku,czylipozostawać
zamknięty,alegotowydoczynności.Możeteżbyćaktywny.Pozakończeniufazyaktywności
ulegazamknięciu,alecobardzoważne,niemożeonwdowolnejchwilirozpocząćponow-
niedziałania.Przezjakiśczaspozostajenieaktywny,czymróżnisięodstanuwyjściowego.
Zelektrofizjologicznegopunktuwidzeniajesttoczasnieaktywności,czylicałkowitejnie-
możnościpodjęciadziałania.Okrestenjestregulowanyprzezwieleczynników,alenajważ-
niejszymjeststopieńdepolaryzacjibłonykomórkowej.Kanałysodowedoswojejaktywacji
wymagająniskiegopotencjału(-80mVimniej),natomiastniebędąaktywneprzypotencjale
błony-50mV
.Takipotencjałwystarczyjednak,abyaktywowaćkanaływapniowe.Dziękitym
różnicomniedokrwieniemięśniasercowegolubdefektygenetycznepowodującepodwyż-
szeniewartościpotencjałubłonowegomogązmieniaćkształtpotencjałuczynnościowego,
comożepowodowaćzaburzeniazarównowgenerowaniuimpulsu,jakijegoprzewodze-
niu.Zmianywwartościpotencjałuczynnościowegosąrównieżodpowiedzialnezaniektóre
mechanizmyarytmogenezy,czyliwzbudzaniaimpulsówtam,gdziejesttomałopożądane
-przykłademsąpobudzeniadodatkowe(ektopowe,tzn.generowanewmiejscachinnych
niżukładbodźcotwórczy).
Błonakomórkowaniejestjednakowoprzepuszczalnadlaposzczególnychjonów,copowodu-
jepowstawanieróżnicystężeńróżnychjonówpoobujejstronach.Tozkoleigenerujeróżnicę
potencjałówelektrycznychmiędzywnętrzemkomórkiajejotoczeniem-potencjałspo-
czynkowy.Bardzoważnąrolęodgrywająwtymprocesiejonypotasowe.Jakjużwspomnia-
no,wartośćpotencjałuspoczynkowegojestbardzoistotna,ponieważodniejzależyszybkość
narastaniapierwszejfazypotencjałuczynnościowego(fazy0),jakrównieższybkośćprzewo-
dzeniaimpulsuwsercu.Zależnośćjestprosta:imbardziejujemnawartośćpotencjałuspo-
czynkowego,tymwiększaamplitudapotencjałuczynnościowego,szybkośćjegonarastania,
szybszyprzebiegdepolaryzacjiorazrozprzestrzenianiasięimpulsu.Podwyższeniewartości
potencjałuspoczynkowego(przesunięciewkierunkuwartościdodatnich)powodujespadek
szybkościnarastaniapotencjałuczynnościowego(fazy0),zmniejszeniejegoamplitudy,
tymsamymzwolnienieprzewodzeniaimpulsu.
Potencjałczynnościowytonagła,przejściowazmianastanuelektrycznegokomórkizesta-
nuspoczynkowegodostanupobudzenia.Wskróciemożnapowiedzieć,żezazjawiskoto
odpowiadaaktywacjaróżnychkanałówjonowychpowodującazmianępotencjałukomórki.
Potencjałczynnościowymaczteryfazy(ryc.2.1):
12
