Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Zasadyodpowiedzialnościkarnej
Art.12
zamachujestdobroosobiste,warunkiemuznaniawielościzachowańzajedenczynza-
bronionyjesttożsamośćpokrzywdzonego.
§2.Odpowiadajakzajedenczynzabronionywyczerpującyznamionaprzestępstwa
ten,ktowkrótkichodstępachczasu,przywykorzystaniutejsamejalbotakiejsamej
sposobnościlubwpodobnysposóbpopełniadwalubwięcejumyślnychwykroczeń
przeciwkomieniu,jeżeliłącznawartośćmieniauzasadniaodpowiedzialnośćzaprze-
stępstwo.
1.Przepisyart.12k.k.normujądwaosobnezagadnienia.Określają,wjakichgranicach
wrazieurzeczywistnianiazamiarupopełnieniaczynuzabronionegonnaraty”(etapami)
tożsamośćowegozamiarugwarantujejednośćczynuzabronionego,gdyniemakutemu
innejpodstawy1),atakżeustanawiająpodstawęodpowiedzialnościkarnejzaciągdwu
lubwięcejumyślnychwykroczeńprzeciwkomieniu2).
2.Bywa,żezespółznamionokreślonegotypuczynuzabronionegojestukształtowanywtaki
sposób,żeichwypełnieniewymagaodsprawcydwóchlubwięcejosobnych(wyraźnie
oddzielającychsięodsiebie)działańlubzaniechańtegosamegorodzaju(zob.np.art.209
§1k.k.wzakresie,wktórymskryminalizowanownimuchylaniesięodwykonania
obowiązkualimentacyjnegodotyczącegoświadczeńokresowych)alboróżnegorodzaju
(zob.np.art.280§1k.k.);bywateż,żewprawdzietegoniewymaga,alewyraźnietodo-
puszcza(zob.np.art.148§1k.k.).Owszystkimrozstrzygaredakcjadanegoprzepisutypi-
zującego,zwłaszczajegofragmentuokreślającegoznamięczasownikowe.Wszczególności
jeżeliwprzepisietypizującymposłużonosiękoniunkcjąróżnychznamionczynnościo-
wychlubokreśleniemwyrażającymwymógwypełnieniadanegoznamieniaczynnościowe-
goconajmniejdwukrotnie,towymuszatoetapowość(„ratalność”)realizacjiznamion
czynuzabronionegostypizowanegowtymprzepisie.Zkoleigrupęprzepisówtypizują-
cychdopuszczającychzarówno„jednorazową”
,jakietapowąrealizacjęznamionczynu
zabronionegownichstypizowanegotworząprzedewszystkimprzepisyokreślająceprze-
stępstwaskutkowe.Zpunktuwidzeniaużytychwnichznamionczasownikowychnaogół,
jeżeliniezawsze,jestnajzupełniejobojętne,czysprawcadoprowadziłdozmianywświecie
odpowiadającejznamieniuustawowostypizowanegoskutkujakąśjednączynnościączyze-
społemdwóchlubwięcejróżnychczynności(np.sprawcamożeurzeczywistnićzamiarza-
bójstwa,podającofierzeodrazucałąporcjętruciznyniezbędnądospowodowaniaśmier-
ciofiaryalbosukcesywniemniejszejejilości,wykorzystującto,żeowatruciznaodkłada
sięworganizmie).Możnabypowiedzieć,żenzwornikiem”jednościczynuzabronionego,
wraziegdypodstawęprzypisaniagosprawcystanowiniejedno,leczjakiściągjegozacho-
wań,jesttutożsamośćskutku.
3.Wyłaniasiępytanie,czypozawskazanymiprzypadkamisekwencjadwóchlubwięcej
osobnych(wyraźnieoddzielającychsięodsiebie)zachowańjednejosobymożesta-
nowićjedentylkoczynzabroniony,ajeżelitak,czytakżewówczas,gdyiowezacho-
waniarozpatrywanezosobnamogłybysięprzedstawiaćjakodokonanieczynuzabro-
nionegookreślonegotypu?Doktrynaiorzecznictwooddawnaudzielająnaobatepy-
tanieodpowiedzitwierdzącej,przeważniemotywowanejprzedewszystkimwzględami
pragmatycznymi.Dlajejuzasadnianiasięgasięporóżneformuły,ustawowealbopoza-
ustawowe,np.kategorięnnaturalnejjednościczynu”
,nierzadkowzmacnianąndomnie-
maniemjednościczynu”
,lubswoiścierozumianąkategorięnprawnejjednościczynu”
JarosławMajewski
113