Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.15
Częśćogólna
14.Odstąpienieoddokonaniaczynuzabronionegowfazieusiłowanianieukończonegooraz
zapobieżenieskutkowistanowiącemuznamięczynuzabronionegowfazieusiłowania
ukończonegotylkowtedyprowadzidobezkarności,gdysprawcaczynitondobrowolnie”.
Kiedyjednakwymaganietojestspełnione?Najkrócejmówiąc,wtedy,gdysprawcaod-
stępujeoddokonaniaczynuzabronionegoalboneutralizujeryzykonastąpieniaskutku
stanowiącegoznamięczynuzabronionegozwłasnejwoli,nieprzymuszonydotegoprzez
nicinikogo(więcejnatematdobrowolnościjakoceszeczynnegożaluzob.np.S.Tarapata,
P
.Zakrzewski,Dobrowolnośćjakowarunekczynnegożalu[w:]Czynnyżaljakookolicz-
nośćwpływającanaodpowiedzialnośćkarną.PokłosieXIVBielańskiegoKolokwium
Karnistycznego,red.J.Majewski,Warszawa2018,s.25in.).Oczywiściestopieńnwłasno-
wolności”określonejludzkiejdecyzjimożebyćróżny.Otym,kiedydecyzjasprawcy,by
odstąpićoddokonaniaalbozapobiecskutkowiprzestępnemu,była(jeszcze)dobrowolna,
akiedy(już)wymuszonananimprzezsytuację,wjakiejsięznalazł,lubinneczynniki,
należyrozstrzygać,biorącpoduwagęokolicznościdanejsprawyiuwzględniającwłaściwe
ocenyspołeczne.
15.Jednymzwarunkówtakpojmowanejdobrowolnościjestprzeświadczeniesprawcy,żeza-
chowujerealnywpływnato,czydodokonaniadojdzie,czynie,żetozależy,aprzynajmniej
możezależećodtego,jakpostąpi.Dlategoteżniedziaładobrowolniesprawca,któryporzu-
cazamiardokonaniaczynuzabronionego,ponieważnabieraprzekonania,chociażbybłęd-
nego,jegourzeczywistnienieztychlubinnychpowodówniejestmożliwe-odpoczątku
niebyłomożliweczyprzestałobyćmożliwe(zob.np.wyrokSNz3.01.1980r.,IKR329/79,
OSNKW1980/9,poz.73;wyrokSNz11.06.1987r.,IIKR135/87,OSNKW1987/11-12,
poz.108;postanowienieSNz27.09.2013r.,IIKK223/13,LEXnr1388594;wyrokSA
wKrakowiez17.06.2004r.,IIAKa115/04,KZS2004/7-8,poz.45).Porzuceniezamiaru
niejesttudobrowolnympostąpieniemsprawcy,ajedynieracjonalnąreakcjąwymuszoną
przezokoliczności.
16.Wwypadkuczynnegożaluwsferzeintelektualno-wolicjonalnejsprawcydochodzido
zasadniczejzmiany-zamiardokonaniaczynuzabronionegoustępujemiejscaprzeciw-
stawnejmuchęci,bydodokonanianiedoszłoiwłaśnieowachęćjestmotoremnapę-
dowymdziałańsprawcyopisanychwart.15§1k.k.(zob.np.wyrokSNz17.03.1975r.,
VKR411/74,OSPiKA1977/3,poz.58;postanowienieSNz5.05.2006r.,IIKK269/05,
LEXnr186937;wyrokSAwKrakowiewz15.04.2009r.,IIAKa45/09,KZS2009/6,
poz.64).
17.Artykuł15§1k.k.wymaga,byodstąpienieoddokonaniaczynuzabronionegooraz
zapobieżenieskutkowistanowiącemuznamięczynuzabronionegobyłodobrowolne,
iniczegoponadto.Wszczególnościzastosowanietegoprzepisuniejestuzależnioneod
tego:
1)czysprawcaporzuciłzamiardokonaniaczynuzabronionegowyłączniezwłasnejini-
cjatywy(zob.np.wyrokz5.01.1973r.,IIIKR258/72,OSNKW1973/7-8,poz.92,wy-
danywsprawie,wktórejsprawcaodstąpiłodnieukończonegousiłowaniapodwpły-
wemdezaprobatyczynuwyrażonejprzezosobętrzecią;odmiennieSądApelacyjny
wBiałymstokuwwyrokuz23.04.1998r.,IIAKa38/98,OSA1999/7-8,poz.51,trafnie
skrytykowanymwglosieJ.Warylewskiego,OSP2000/4,s.50);
148
JarosławMajewski