Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Art.9
Częśćogólna
niepożądany,skutekswegozachowania”(aprobującom.in.SądApelacyjnywWarsza-
wiewwyrokuz10.10.2012r.,IIAKa276/12,LEXnr1238292;SądApelacyjnyweWroc-
ławiuwwyrokuz16.10.2019r.,IIAKa307/19,LEXnr2761622).Analizowanepodejście
opierasięnazałożeniuozależnościstosunkuwolicjonalnegoodstosunkuintelektualnego
człowiekawzględemokreślonegostanurzeczy.Tozaśzałożeniezasadzasięnanastępują-
cychwnioskowaniach:nJeżelipodmiotPchceurzeczywistnićstanrzeczyAirównocześ-
niejestświadom,żewarunkiemkoniecznymrealizacjistanurzeczyAjestrealizacjastanu
rzeczyB,topodmiotPchcerównieżurzeczywistnićstanrzeczyB”oraznJeżelipodmiotP
chceurzeczywistnićstanrzeczyAirównocześniejestświadom,żerealizacjategosta-
nurzeczypociągniezasobązkoniecznościrealizacjęstanurzeczyB,topodmiotPchce
równieżurzeczywistnićstanrzeczyB”
.Niewydajesię,bypowyższerozumowaniabyły
uzasadnione,aopartenanimzałożenie-trafne.Gdybybyłoonouzasadnione,tokażdy
znas,wiedząc,żeczłowiekjestśmiertelny,musiałbytymsamymchciećswojejśmierci,
adoświadczenieżycioweuczy,żewcaletakniejest.Wprawdzienależychybaprzyjąć,że
uelementarnieracjonalnegopodmiotuświadomośćkoniecznościwytworzeniaokreślo-
negostanurzeczymusiimplikowaćsąd,wytworzeniategostanurzeczysięnieuniknie,
aleprzecieżowegosąduniemożnautożsamiaćzchęcią(zob.np.A.Kopeć,Próbausta-
leniakryteriumrozgraniczającegozamiarewentualnyodinnychpostacistronypodmioto-
wejczynu,WPP1992/1-2,s.48).DobrzeoddajetonastępującawypowiedźW
.Patryasa:
nPostawawolicjonalnapodmiotuniejestzależnaodjegowiedzyozwiązkachdanegosta-
nurzeczyzinnymistanamirzeczy.GdypodmiotchceurzeczywistnieniaAizdajesobie
sprawę,żewymagatotakżeurzeczywistnieniaB,toniekonieczniechceontegoostatniego.
ZnajomośćzwiązkuAzBniewytwarzajeszcze,samoistnie,pozytywnejpostawywolicjo-
nalnejwzględemB.UżytecznośćAmożebyćbowiemwiększaod0,aużytecznośćjego
korelatuBmożepozostaćmniejszaod0”(W
.Patryas,Interpretacja...,s.107-108).Wynika
stąd,żerozpowszechnionerozumieniefragmentuart.9§1k.k.,określającegozamiarbez-
pośredni,zasadzasięnarozszerzającejwykładnizwrotunchcepopełnićczynzabroniony”
,
skorozakresemtegozwrotukażeobejmowaćtakżeprzypadki,gdysprawcawcaletegonie
chce.Zresztązwolennicyowejinterpretacjinaogółdoskonalezdająsobiesprawęztego,
żeprzełamujeonaznaczenieczasownikanchcieć”wpowszechnejpolszczyźnieiniekiedy
otwarcietoprzyznają.Wyłaniasięwszakżepytanie,czywykładniategorodzaju,ewiden-
tnierozszerzająca,jestwanalizowanymwypadkudopuszczalna?Należynanieudzielić
odpowiedziprzeczącej,gdyżżadneistotneracjenieprzemawiajątuzaodstąpieniemod
jednoznacznegorezultatuwykładnijęzykowej.Innasprawa,żegdybynawetistniałytakie
racje,toitakprzełamanierezultatuwykładnijęzykowejart.9§1k.k.wrozpatrywanym
kierunkubyłobyniedopuszczalnezuwaginaograniczeniawynikającezzasadynullumcri-
mensinelege(stricta).Trzebabowiemwziąćpoduwagę,żewprawdzierzadko(wKodeksie
karnymraz;zob.art.18§2),jednakzdarzasię,żekiedykryminalizacjęzachowańokreś-
lonegotypuprawodawcapostanawiaograniczyćwyłączniedoprzypadków,gdysprawca
działazzamiarembezpośrednim,toograniczenietowyrażawprzepisietypizującym,wy-
korzystującczasowniknchcieć”
.Przypisywanietemusłowuzakresuszerszego,niżpozwala
natojegosensjęzykowy,prowadziłobywięcdobezwzględniezakazanejrozszerzającej
wykładnitychprzepisów.Trzebaponadtopamiętać,żewłączaniewzakreszwrotunspraw-
cachcepopełnićczynzabroniony”przypadków,któreniemieszcząsięwgranicachsen-
sujęzykowegotegozwrotu,wkażdymprzypadkudziałananiekorzyśćsprawcy,nawet
80
JarosławMajewski