Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
2.WPROWADZENIEDOEPIDEMIOLOGIICHORÓBZAKAŹNYCH
Badaniakohortowemogąbyćprowadzonewsposóbprospektywny(uczestnicy
zakwalifikowanidobadaniaobserwowaniprospektywniepodwzględemwystą-
pieniapunktukońcowego)iretrospektywny(napodstawiedokumentacjimedycznej,
np.danychzrejestrów,wówczasuczestnicykwalifikowanidogrupynarażonej
inienarażonej,anastępnieustalasię,czywystąpiłunichpunktkońcowy).
Wbadaniachtychmożliwejestokreśleniezapadalnościwgrupachnarażonychiniena-
rażonychorazwyliczenieryzykawzględnego.Grupynarażonychinienarażonych
powinnybyćreprezentatywnedlaodpowiednichpopulacjireferencyjnych.
Rzadkomożliwejestzakwalifikowaniewszystkichuczestnikówbadaniawjednym
momencie,najczęściejichrekrutacjaprowadzonajeststopniowo,aczasobserwacji
możebyćróżnydlaposzczególnychuczestników.Wprzypadkupunktowegoogniska
epidemicznego,gdynarażeniejestjednoczasowe(np.przyjęcieweselne)możliwejest
włączeniewszystkichuczestnikówwjednymmomencieiobserwowanieprzezten
samczas,określajączapadalnośćskumulowanąwgrupienarażonych(spożylibadany
produkt)inienarażonych(niespożylibadanegoproduktu).Badaniekohortowemoże
byćprowadzonewkohorciepopulacyjnej,reprezentatywnejdlapopulacjireferen-
cyjnejiwówczasbadasięrównoczesnyefektnarażenianakażdyzwieluczynników
ryzyka.
Wbadaniukliniczno-kontrolnym(casecontrol)punktemwyjściajestbadana
choroba/stankliniczny.Porównujesięgrupęosóbzbadanąchorobąigrupękontrolną
podwzględemnarażeńlubczynnikówryzyka,aobiegrupypowinnypochodzić
ztejsamejpopulacjiźródłowej,np.wprzypadkuogniskaepidemicznegopopulacją
źródłowąbędąwszystkieosobyuczestniczącewprzyjęciu.Uczestnicygrupykontrolnej
powinnibyćjaknajbardziejpodobnidouczestnikówgrupyprzypadków,szczególnie
podwzględemrozkładubadanychnarażeń;widealnychwarunkachuczestników
grupykontrolnejpowinnosiędobieraćlosowozpopulacjiźródłowej,coniezawszejest
możliwe.Stosowanewpraktycesposobydoborugrupykontrolnejobejmują:włączenie
sąsiadów,członkówrodzinny,znajomychosobyzakwalifikowanejjakoprzypadek;
włączenieosób,uktórychtestwkierunkubadanejchorobybyłnegatywny;włączenie
pacjentówztejsamejinstytucjimedycznejalezinnymrozpoznaniem.Wkażdymprzy-
padkunależyrozważyć,jakiepotencjalneróżnicewnarażeniachmogąwystępować
wtakdobranychgrupachwporównaniuzpopulacjąźródłową.Wbadaniachtych
uczestnicygrupykontrolnejmogąbyćdobranizuwzględnieniemdopasowaniado
przypadkówpodwzględemokreślonychcech,takichjakwiekczypłeć(matching)lub
beztakiegodopasowania.Zwyklenajedenprzypadekprzypadaod1do3uczestników
wgrupiekontrolnej.
Badaniamogąbyćprowadzonewsposóbretrospektywny(osobyzgrupyprzypadków
jużchorewmomencierozpoczęciabadania)iprospektywny(osobyzgrupyprzy-
padkówstanowiąnowezachorowania).
28