Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
WSTĘP
Sądwiestrony:stronapacjentaistronalekarza.
Wróżnychokresachżyciachorujemyidoświadczenie
byciapacjentemjestpowszechne.Alekimjestczłowiek,
któryzbliżasiędonasiodktóregosłów
takwielezależy?
CzesławMiłosz(2002)
ZaprezentowanemottopolskiegonoblistyCzesława
Miłosza(2002:5)jestmyśląprzewodniądlanaszego
podręcznika.Ukazujeonobowiemniepokójpacjenta
oto,kimjestczłowiek,którybędziegobadałileczył.
Pacjentprzychodzizeswoimbólem…trwogąiprosi
opomoc.Taprośbamożemiećróżnąformęwyrazu:
możetobyćpotoksłów,ażebyzażegnaćtrwogę,albo
milczenie…skamieniałerysytwarzy,zaktórymitak
naprawdęniewiemy,cosiękryje:nieufnośćdoleka-
rzaiterapeuty?zagrożeniezwiązanezchorobą?czy
wreszcieobawaprzedkoniecznościąpoddaniasię
żmudnemuprocesowidiagnozyorazbolesnejterapii?
Czyosobazdysfunkcjąmózgumilczydlatego,żenie
manicdopowiedzenia,czyteżniemożepowiedzieć
tego,copragnie,iczyjesttegoświadoma?Czywresz-
cienatłokbodźcówzewnętrznychsprawia,żeniemo-
żedokonaćselekcjibodźców,jaktosiędziejeuosób
wybudzającychsięześpiączkilubwADHD?
Wpodręcznikupostaramysięudzielićodpowie-
dzinateiwieleinnychtrudnychpytań,jakierodzą
sięwprocesiediagnozyileczeniaosóbzezróżnico-
wanymiuszkodzeniamimózgu.Naszymcelemjest
podniesieniepoziomuwiedzyikompetencjispecjali-
stówwzakresienowych(isprawdzonych)paradyg-
matówbadawczychorazwynikającegoznichpodej-
ściaprocesowegododiagnozyiterapiipacjenta.
Prezentowanewynikibadańuzyskaliśmy,wykorzy-
stującnajczęściejnoweneurotechnologie,copowinno
przyczynićsiędolepszegozrozumieniaistotyspek-
trumzaburzeń,jakiepowstająwnastępstwiezróżni-
cowanychuszkodzeńmózgu.Mamynadzieję,że
sprostamywyzwaniomtejnowejerywlecznictwie.
OdpoczątkuXXIw.obserwujemyburzliwyroz-
wójneuronauki,azwłaszczaneuroobrazowania,jed-
nakżewdalszymciąguposzukujemyodpowiedzina
pytanie,wjakisposóbmózggenerujeprocesypsy-
chiczne,azwłaszczawjakisposóbuszkodzeniastruk-
turalneinieprawidłowościfunkcjonalneaktywności
mózguwywołująróżnorodnezaburzeniaprocesówpo-
znawczych,emocjonalnychizachowania.Trafnaocena
patologicznychzmiannapodstawiewskaźnikówbeha-
wioralnychwymagała(iwymaganadal)konstruowa-
niaspecjalnychnarzędzidiagnostycznychiopracowy-
waniatechnikopartychnamodelachteoretycznych.
Wtymujęciuposzczególnezadania(próby)neuropsy-
chologicznedefiniowanojakometodyczułenastan
funkcjonowaniamózgu.
Naprzykładnapodstawiewykonaniatestówoce-
nyafazjizakładasięistnienieuszkodzeńsystemów
mózgowychregulującychmowęorazwystępowanie
określonejdysfunkcjimowy.Założenietoniezawsze
musibyćprawdziwe,gdyżnp.chorywybudzającysię
ześpiączkiniepotrafinazywaćeksponowanychmu
obrazkówniedlatego,żemaafazję,leczdlatego,że
niepowróciłojeszczeuniegoprzydzielanieodpo-
wiednichzasobówmózgowych.
Należymocnopodkreślić,żestosowaniestarych
rampojęciowych-nawetprzywykorzystywaniunaj-
nowszychbadańobrazowaniamózgu-sprawia,że
neuropsycholodzyborykająsięztrudnościamiwtłu-
maczeniupewnegorodzajuzjawisk.Wśródnichtrze-
bawymienićpamięćepizodyczną,samoświadomość,
marzenia(najawieiweśnie),osobowość,systemy
wartości,subiektywnedoznanieemocji,teorięumy-
słu(zdolnośćjednegoumysłudorozumieniainnych
umysłów),różnepostaciepoznaniawyższegorzędu
orazmetapoznania,awreszcieświadomośćiwolną
wolę.Wszystkieteproblemy,jaksięwydaje,mają
jednąwspólnącechę,amianowicierelacjędopojęcia
własnegoJA.
