Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
Wstęp
XIX
.
procesijegoprzebieg,anienadomniemane
ośrodkiprzetwarzaniadanychpołączonezesobą
nkablami”,jakbymózgbyłkomputerem;
.
twórczycharakterpercepcji,któraniejesttylko
biernymodbiorembodźców,leczprocesemwy-
twarzaniainformacji;
.
objawrozumianyjakosegmentnormalnegoza-
chowania,któreujawniasięprzedwcześnie,wnie-
odpowiednimmomencie,aniejestwyłączniede-
ficytem,tj.brakiemprawidłowegozachowania;
.
rozwój
procesów
umysłowych
ewoluujących
wróżnychskalachczasu,przyzałożeniu,żepra-
wazachowaniatoprawaewolucjiwyrażonena
innympoziomie;
.
przetwarzanieinformacjiwkierunkuodcałości
doszczegółów,anie,jakwstandardowejteorii,
odnbitów”donplików”informacji.
COzAPREzENTOWANO
WPODRĘCzNIKU?
Głównaczęśćpodręcznikajestpoświęconaanalizie
zaburzeńświadomości,procesówpoznawczych,emo-
cjonalnychizachowaniazeszczególnymuwzględnie-
niemdynamikiiprzenikaniaobjawów.Dziękitemu
Czytelnikmamożnośćzapoznaniasięzezłożonymi
problemami,zjakimiborykająsięosobyzuszkodze-
niemmózgu.Ponadtokażdyrozdziałwzbogacono
analiząprzypadkówi/lubnowąinterpretacjąprzy-
padkówklasycznych.
Wrozdziale1wskazujemy,żezpunktuwidzenia
teoriiprocesuneuropsychologiastanowisubdyscypli-
nępsychologiiklinicznej,którazajmujesiębadania-
mizwiązkumózgowiazprocesamipoznawczymi
iemocjonalnymiorazadaptacyjnymispołecznymza-
chowaniem.KoncentrujesięonanarelacjachJA-Świat,
zeszczególnymuwzględnieniemprocesówpercepcji
idziałania.Podstawądziałanianeuropsychologówjest
diagnozairehabilitacjachorychzezróżnicowanymi
uszkodzeniamimózgu.Nawiązujemytutajdonajnow-
szychodkryćwdziedzinieneuroanatomiifunkcjonal-
nejorazwdziedzinieneurofizjologii,zwłaszczabadań
potencjałówzwiązanychzezdarzeniem(EventRelated
Potentials,ERPs),atakżeneuropsychologii,której
ostatnieosiągnięciapodważająpowszechnieprzyjmo-
wanązasadępodwójnejdysocjacji.
Przypominamypokrótcewciążżywesporymię-
dzyzwolennikamilokalizowaniafunkcjipsychicz-
nychwściśleokreślonychobszarachmózguabada-
czami,którzypodkreślającałościowedziałanietego
organu.Wskazujemy,żenieporozumieniemsąpróby
lokalizowaniaposzczególnychfunkcjipsychicznych
wściśleokreślonychobszarachmózgowia,jaktoczy-
niwielukognitywistów,zafascynowanychwspółcze-
snymitechnikamiobrazowaniapracymózgu.Zapo-
minająoni,żewprzeciwieństwiedokomputeramózg
jestżywymiwciążulegającymzmianomorganem.
Oznaczato,żenprogramujesię”samwreakcjina
zmiennewarunkiśrodowiska.
Dlategozanajbardziejudanąpróbęopisufunkcjo-
nowaniamózguuznaćnależywprowadzenieprzez
wybitnegoneuropsychologarosyjskiegoAleksandra
Łuriępojęciaukładufunkcjonalnego.Układtencha-
rakteryzujenietylkozłożona,wielopoziomowabudo-
wa,leczprzedewszystkimmożliwośćzmianylub
wręczzamianyjegoczęściskładowych.Podejścieto
wiążesięściślezneuropsychologiąprocesu.
Rozdział2prezentujepodstawowezasadydziała-
niamózgowia.Obejmujetozwłaszczaarchitekturę
mózgu,gdyżjejpoznaniestanowipodstawędozrozu-
mieniafunkcjonowaniategoorganu.Przedstawiamy
problematykęnporozumiewaniasięneuronów”ze
szczególnymzwróceniemuwaginakodelektryczny
ichemicznymózgu.Bliższepoznaniedziałaniatych
kodówjestniezwykleprzydatnenietylkowprocesie
diagnozyróżnicowejpacjentów,lecztakżewprocesie
ichrehabilitacji.Naprzykładusprawnieniedziałania
koduelektrycznegookazujesiębardzopomocne
wprzypadkufunkcjonowaniapoznawczegoiemocjo-
nalnegoosóbzuszkodzeniamimózgu.Wtymroz-
dzialeznajdujesięteżopisbudowyidziałaniakomó-
reknerwowychorazrodzajówneurotransmiterów.Ma
toszczególneznaczeniewrozumieniuwynikówba-
dańneurofizjologicznych,awzwiązkuztymkon-
struowaniubardziejprawdopodobnychmodelifunk-
cjonowaniamózgu.Kolejnoprezentujemypodstawy
anatomiifunkcjonalnejmózguorazomawiamymode-
ledziałaniamózgu,którewynikajązarównozbadań
klinicznych,jakineurofizjologicznych.Szczególną
uwagępoświęcamysystemomfunkcjonalnymmózgu,
którychdziałaniejestmodulowaneprzeznajważniej-
szeneurotransmitery.
Wrozdziale3podkreślamy,żemózgpodleganie-
ustannymprzekształceniom,coumożliwiareagowanie
nazmianyzachodzącezarównowotoczeniu,jak
iwsamymorganizmie.Zjawiskotookreślasięmia-
nemneuroplastyczności.Oznaczaonozdolnośćkomó-
reknerwowychmózgowiadoregeneracjiitworzenia
nowychsiecipołączeńzinnymineuronami.Omawia-
myplastycznośćfunkcjonalną,pamięciową,rozwojo-
wąikompensacyjną.Taostatniawiążesięzmożliwo-
ściąregeneracjizarównopołączeńsynaptycznych,jak
