Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
zentującychbiograficznynurtbadań.Wanaliziedoświadczeń
indywidualnychprzedewszystkiminwentaryzujemyzda-
rzeniaistaramysięzrozumiećteprocesy,adopierowdalszej
kolejnościanalizujemyzmiennośćiposzerzamywtensposób
zakresznaczeniowydanegopojęcia.Takprzebiegaproces
kształtowaniasięumysłunaukowego.Jednakdlaprawidło-
wegoprzebiegutegoprocesujestważne,abynieograniczaćsię
jedyniedoinwentaryzacjizdarzeń(Bachelard2002[1938]:42),
aleskupićtakżenadobraniuodpowiedniejmetodyanalizy
iwnioskowania,którapozwalanaodkrycieprocesuzmiany/
transformacji.Jejcechą-zdaniemBachelarda(tamże)-jest
swoistanmatematyzacjazdarzeń”,wyrażającasięwodpowied-
nioszybkim,pozinwentaryzowaniuzdarzeń,zmierzaniudo
ichuogólnieniaiabstrakcji.Możeonateżprzeciwdziałaćroz-
myciuistotywnadmiarzeszczegółów,cojestczęstąpułap-
kąprocesukształtowaniaumysłunaukowego.Napytanie
ncorobić?”Bachelard(tamże:46)odpowiada:nzmierzaćku
temu,coistotne”,zaśnauczycielowiradzi,abynprzechodził
odstołudoświadczalnegodotablicy,możliwiejaknajszybciej
wydobywajączkonkretuabstrakcję”(tamże:53).
Analizującruchumysłuijegopsychoanalitycznykontekst,
Bachelard(tamże)podkreśla,żenumysłnaukowymożewy-
paczaćsię,ulegającdwuprzeciwstawnymskłonnościom:uro-
kowitego,coindywidualne,itego,couniwersalne”(tamże:
80-81).Ztegoteżpowodukształtowanieumysłunaukowego
wzwiązkuzanaliząpolapraktykistajesięźródłempodwój-
nychnapięć:międzyteorią,zorientowanąnaposzukiwanie
uniwersalnościiposzerzaniezakresuorazpraktyką,zorien-
towanąnato,cojednostkoweicozrozumiałe.Toważneprze-
słaniedlaokreśleniakategoriipraktycznościdyscyplin,także
pedagogiki(casus:społecznej),szczególnieprzydatnewmy-
śleniuojejzakresieijejprzekraczaniu.Możetemusprzyjać
wskazówkaBachelarda:
Społeczno-pedagogicznypunktwidzenia...
33
