Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
F.Bereźnicki,Podstawydydaktyki,Kraków2007
ISBN:978-83-7308-961-7,©byOficynaWydawnicza„Impuls”2004
6.Metodybadańdydaktycznych
szenieprawidłowościpoznanychprzybadaniachmałejgrupynacałązbio-
rowośćniezawszejestwskazaneiwymagadużejostrożności.
Badaniamożnaprowadzićbezkontroliimanipulowaniazmiennymi
niezależnymi.Celembadańjestwtedywykrycienieznanychzjawisk,speł-
niającychwodniesieniudozmiennejzależnej–funkcjęzmiennychniezależ-
nych.Prowadzącybadanianiekontrolujeichiniemanipulujenimiwcelu
ustaleniawpływunazmiennązależną.Zpowyższychwzględówbardziej
poprawnemetodologiczniesąbadaniaeksperymentalne.
C.Technikibadańdydaktycznych
35
Obserwacja
Podstawowąinajbardziejwszechstronnątechnikąbadańdydaktycz-
nychjestobserwacja,stądprzezniektórychmetodologówuznawanajestza
metodębadawczą.Obserwacjapoleganazamierzonymisystematycznym
obserwacja
spostrzeganiuzjawiskiprocesówdydaktycznychorazwarunkówwktó-
ipojęcie
rychtezjawiskaiprocesyprzebiegają,jakteżnawykrywaniuichprzyczyn
iskutków,oraznastwierdzeniuzachodzącychmiędzynimizwiązkówiza-
leżności46.Obserwacjamusispełniaćkilkawarunków,abyzasługiwałana
mianobadanianaukowego.Winnaonabyćcelowa,obiektywna,wierna,
wyczerpującaiwnikliwa.
Biorącpoduwagęokreślonekryteriaklasyfikacji,możemywyróżnić
obserwacjębezpośredniąlubpośrednią.Wbadaniachdydaktycznychsto-
rodzaje
sowanajestnajczęściejobserwacjabezpośrednia,którapoleganaplanowym
obserwacji
gromadzeniuspostrzeżeńprzezbadacza.Wsytuacji,gdyobserwatorbierze
udziałwtymprocesie,mamydoczynieniazobserwacjąuczestniczącą,
którazkoleimożebyćjawnalubukryta(badanagrupaniejestświadoma
rolibadacza).Stosujesięrównież–wbadaniachwielkichzbiorowościlub
licznychproblemów–obserwacjępośrednią,którapoleganagromadzeniu
spostrzeżeńdotyczącychzjawisklubprocesówdydaktycznychzapomocą
środkówtechnicznych,stenogramu,protokołuitp.Utrwaleniewyników
obserwacjinafilmie,taśmiemagnetofonowej,wpostacistenogramuitp.
umożliwiawielokrotneodtwarzanie,atymsamymgruntowniejsząanalizę
badanegozjawiskalubprocesu.
Jeżelizakryteriumprzyjmiemyczastrwaniaobserwacji,wówczasmoże
byćonaciągła(trwającadłuższyczas)lubmiećpostaćpróbekczasowych
(spostrzeganieodbywasięwokreślonymkrótkimczasie),zaśzewzględuna
liczbęprzedmiotówmożebyćjednostkowa(indywidualna)lubkomplek-
sowa(grupowa).
46W.Zaczyński:Pracabadawczanauczyciela,Warszawa1981,s.61.
