Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
1.1.Czynnikisprzyjającepożarom
35
Utrzymywaniewodociąguułatwiałooczywiściedostarczaniewodydogasze-
niaognia,choćwymagałorównieżstałejjegokonserwacji121.Cowięcej,wiele
wodociągówulegałozniszczeniuwtrakciewojenlubwskutekpowodzi.Wtej
sytuacjiznaczenieodzyskiwałystudniemiejskie,którychbudowęlubrenowację
przeprowadzanom.in.wkontekścieprzeciwpożarowegozabezpieczeniamiasta.
WyraźniejesttowidocznewponiższejlustracjiDrohobyczaprzeprowadzonej
wlatachsześćdziesiątychXVIIw.:
Jeżelinaczymwiększyrząd,aprzytymisecuritasoileodogniazawisławmiastach
imiasteczkach,gdzieopodalodmiastaalbozamiastemwodajakonastudniach,nie
zastawszywrynku,wulicach,tedymylustratorowie,chcącinordineetsecuritatemiasto
widzieć,napominamyiserioiniungimus,żebystudniepodługpotrzebyadnecessitatem
naobronę,strzeżBożekiedyognia,incolaetegomiastapublicosumptubudowali122.
Posiadanielubniesprzętuułatwiającegogaszeniepożarurównieżwpoważny
sposóbwpływałonamożliwościskutecznejwalkizogniem.Zagadnienieto
zostałowyczerpującoomówioneprzezElżbietęNowosielskąwczwartymroz-
dzialeniniejszejrozprawy.
101090Warunkiklimatyczne
Czynnikiem,któryzpewnościąmógłprzyczynićsiędowybuchupożaru,zupeł-
nieniezależnymodczłowieka,byłasusza.Wysuszonesłomianeczygontowe
dachyidrewnianeposesjełatwiejniżmokrepadałypastwąognia.
Nieocenionąpomocąwokreśleniuekstremalnieciepłychokresówklima-
tycznychwprzedrozbiorowejRzeczypospolitejsąwynikiprackilkupolskich
historykówbadającychwokresiemiędzywojennymklęskielementarneoraz
cenywniektórychmiastachówczesnejPolski.Należelidonich:JulianPelc,
StanisławHoszowski,StanisławaNamaczyńska,StanisławSiegel,JanSzewczuk,
EdwardTomaszewskiiAntoniWalawender.Zzebranychprzeznichźródeł
wynika,żewXVI-XVIIIw.wyjątkowesuszewystępowaływróżnychrejonach
krajuwlatach:1508,1531,1538,1558,1561,1575,1578,1580,1583,1584,
1589,1596,1610,1641,1642,1648,1665,1666,1670,1680,1681,1683,
Rusiński1961,s.167-168;Rusiński1983,s.31;Sygański1901-1902,t.I,s.69-70;Wakar
1967,s.97;Wejnert1848-1858,t.III,s.364-370,t.IV
,s.402-407;Zajęcki2014,s.197-198;
Ziemialeszczyńska1966,s.95.
121Ichstanczęstoprzedstawiałsięnienajlepiej,codobrzeobrazujelustracjaduktuwod-
negodoprowadzonegododzielnicyżydowskiejwPoznaniuz9września1756r.Czytamywniej
m.in.:DBędącnaWiniarachwsimiejskiejpoznańskiej,wktórejsięduktrurżydowskichod
pewnychźródełpoczyna,widzieliśmytakstudzienkę,zktórejźrzódławypływają,zrujnowaną
izepsutą-takżeruręodmałejstudzienkidowielkiejstudniwodęquondamprowadzącą,
terazzepsutąidużonadgniłą-widzieliśmynałąkachruryżydowskiewwielumiejscachzłe
ipogniłe,widzieliśmypodmuremsamymmiejskimprzyWronieckiejBramierurydoduktu
żydowskiegonależącezłeimiejscamipowycinane”(OpisyilustracjePoznania1960,s.219).
122LWRus1970-1976,cz.1,s.153.Por.Zajęcki2014,s.198-200;Horn1968a,s.150-151.
