Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
24
Rozdział1.Przedmiotprawacywilnegoijegosystematyka
-stanowioneprzezorganyunijne(zawartewrozporządzeniach,dyrektywach
idecyzjach).UzyskanieczłonkostwawUEspowodowało,żeprawounijnewe-
szłowskładpolskiegosystemuprawnego.Cowięcej-prawounijnemapierw-
szeństwowobecprawakrajowego.
Zasadapierwszeństwaniewynikazżadnejregulacjitraktatówzałożycielskich,
alezostaławyartykułowanaprzezEuropejskiTrybunałSprawiedliwościwkon-
kretnychorzeczeniach.Przyjęcieodmiennejzasadyoznaczałobyzanegowanie
samejideiunii.ZzałożeniabowiemprawoUniiEuropejskiejpowinnobyć
wspólneijednoliciestosowane.Sądykrajowemusząwięcprzedewszystkim
stosowaćprawounijne.Oczywiściezasadataaktualizujesięwtedy,gdyure-
gulowaniazawartewustawachkrajowychodmienneodregulacjiunijnych.
Zważywszynafakt,żejeszczeprzedprzystąpieniemPolskidoUniiEuropejskiej
trwałprocesharmonizacji(zbliżania)prawapolskiegodoprawaUnii,sytuacje
takieniemusząbyćczęste.Zasadapierwszeństwaoznaczatakżeobowiązek
implementacji(włączenia)przepisówprawaunijnegodosystemuprawakra-
jowegopaństwczłonkowskichorazto,żekrajomczłonkowskimniewolno
wprowadzaćprzepisówprawakrajowego,którebyłybysprzecznezprawem
unijnym.
Opróczwspomnianejwyżejzasadypierwszeństwadziałatakżem.in.zasadabez-
pośredniegostosowania,zgodniezktórąprawounijnemabezpośredniąskutecz-
nośćwobec:instytucji,podmiotówprawaiobywatelikażdegozpaństwczłonkow-
skich,czyzasadajednolitości,któramazapewnićjednakowestosowanieprawa
wewszystkichkrajachUE.
SądypaństwczłonkowskichmogązadawaćEuropejskiemuTrybunałowiSpra-
wiedliwościtzw.pytaniaprejudycjalne,dotyczącewykładniprawaunijnego.
InstytucjatasłużysądomizapewniaćmajednolitąwykładnięprawaUniiEu-
ropejskiej.
3.1.7.konstytUcjaaPRawoUnijne
Oileniemawątpliwościwzakresiepierwszeństwaprawaunijnegowobecustaw
iprzepisówniższegorzędu,otylepojawiająsięzastrzeżeniaprzedstawicielidok-
trynycodopierwszeństwategoprawawobecKonstytucjiRP.Zgodniezpoglądem
częścikomentatorównależyprzyjąćprymatprawaunijnegotakżewodniesieniu
doprzepisówkonstytucyjnych,częśćzaśjesttemuprzeciwna.TrybunałKonsty-
tucyjnywwyrokuzdnia11maja2005r.(K18/04,OTK-A2005,nr5,poz.49)
stwierdził,żetonormyKonstytucjiRPwkażdymwypadkunadrzędneina
terytoriumRPmająpierwszeństwowobowiązywaniuistosowaniu.Stanowisko
tojestkrytykowane.
Wobecpowyższychuwagjasnowidać,żesystemkrajowegoprawastanowionego
jestwyraźnieokreślonyprzezKonstytucję.Niemożnazatemzaliczyćdoźródeł
prawastanowionegoniczegowięcej,np.statutuspółdzielniczyregulaminupo-
rządkudomowego.