Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
3.Podmiotystosunkuprawnego
37
Wwiększościwypadkówchwilaśmiercijestznana,natomiastsporządzenieprzez
urządstanucywilnegoaktuzgonu-możliwe.Zdarzająsięjednaksytuacjewy-
jątkowe,wktórychdosporządzeniategodokumentuniemogłodojść,mimoże
śmierćdanejosobybyłapewna.Wtakimwypadkuwsądowympostępowaniu
ostwierdzeniezgonudochodzidoustalenia,kiedyigdziedanaosobazmarła.
Wwypadkuzaginięciaosobyiupływuprzewidzianegoprzepisamiprawaczasu
dojśćmożedosądowegopostanowieniaouznaniuzazmarłego(art.29-32k.c.
iart.526-534ustawyzdnia17listopada1964r.-Kodekspostępowaniacywilnego,
Dz.U.Nr43,poz.296zpóźn.zm.).
Wobuprzypadkachpostanowieniesądujestpodstawądowydaniaaktuzgonu
(zob.takżeuwagizawartewrozdziale8pkt3.2.).
Przyokreślaniupoczątkuikońcazdolnościprawnejosobyfzycznejposługiwać
sięnależyzawszedokumentamiwpostaciaktówstanucywilnego.Zgodniebo-
wiemzuregulowaniamizawartymiwustawiezdnia29września1986r.-Prawo
oaktachstanucywilnego(tekstjedn.:Dz.U.z2011r.Nr212,poz.1264)aktten
regulujesprawyzwiązanezrejestracjąurodzeń,małżeństworazzgonów,atakże
sprawydotycząceinnychzdarzeń,któremająwpływnastancywilnyosób.Stan
cywilnyosobystwierdzasięnapodstawieaktówsporządzonychwksięgachsta-
nucywilnego(art.3),aaktystanucywilnegostanowiąwyłącznydowódzdarzeń
wnichstwierdzonych;ichniezgodnośćzprawdąmożebyćudowodnionajedynie
wpostępowaniusądowym(art.4).
Sytuacjaprawnaosobyfzycznej-wtymzdolnośćprawna-jestkształtowana
m.in.przezwiekistanpsychiczny8.Tewłaściwościosobistedecydująozakresie
zdolnościdoczynnościprawnych(októrejbędziemowadalej),natomiastbrak
pełnejzdolnościdoczynnościprawnychpociągazasobąniezdolnośćdobycia
podmiotemniektórychprawiobowiązków9.Wpływnazdolnośćprawnąmateż
wpewnymzakresieobywatelstwo(np.istniejącejeszczeograniczeniadlacudzo-
ziemcówwnabywaniunieruchomości)orazwyrokkarnyskazujący,jeżelinajego
mocydanaosobapozbawionazostanieokreślonychprawobywatelskich.
Każdaosobafzycznajestzindywidualizowana:maimię,nazwisko,płeć,wiek,
określonystancywilnyimiejscezamieszkania.
3.1.2.zdolnośćdoczynnościPRawnycH
Przyjmujesię,żeosobafzycznamoże:
-korzystaćzpełnejzdolnościdoczynnościprawnych,
-korzystaćzograniczonejzdolnościdoczynnościprawnych,
-niemiećwogólezdolnościdoczynnościprawnych.
Ozakresiezdolnościdoczynnościprawnychdecydujewiekiewentualneubez-
własnowolnieniecałkowitelubczęściowe.
8
M.Pazdan(w:)SystemPrawaPrywatnego,t.1,Prawocywilne–częśćogólna,red.M.Safjan,Warszawa
9
2007,s.962.
A.Wolter,Prawocywilne...,s.154.
