Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
42
Rozdział3.stosunkicywilnoprawne
Osobaprawnamożemiećswójmajątek.Ponadto-podobniejakosobafzyczna-
jestindywidualizowanapoprzeznazwę,czylioznaczenie,podjakimfunkcjonuje
wśródinnychpodmiotów(odpowiedniknazwiskaosobyfzycznej)orazsiedzibę
(odpowiednikmiejscazamieszkaniaosobyfzycznej).
3.2.2.zdolnośćdoczynnościPRawnycH
Osobaprawna-inaczejniżosobafzyczna-mazawszepełnązdolnośćdoczynności
prawnychzzastrzeżeniem,żeniewewwszystkichstosunkachcywilnoprawnych
możebyćpodmiotem(zob.wyżejuwagidotyczącenp.stosunkówrodzinnych).
Ponieważ-jaknapisanowyżej-działaonaprzezswojeorgany,ważnejest,aby
przyczynnościachprawnychwystępowałwłaściwyorganosobyprawnej(kilka
organówjestnp.współkachkapitałowychlubspółdzielniach).Jeśliorgantenskła-
dasięzkilkuosób,ważnejestzkolei,jakieuprawnieniaposiadająposzczególne
osobyiczyoświadczeniawolipowinnyskładaćwszystkieteosoby,czyjedna.
3.2.3.PowstanieiUstanieosobyPRawnej
Zgodnieztreściąart.35k.c.opowstaniuiustaniuosobyprawnejdecydująwłaści-
weprzepisy.Różnorodnośćosóbprawnychoznaczazarazemwielośćprzepisów
szczególnychichdotyczących.Takimiwłaściwymiwrozumieniuwyżejwymie-
nionegoprzepisuustawami-spośródwielutworzącychosobyprawne-jest
np.kodeksspółekhandlowychwodniesieniudospółkizograniczonąodpowie-
dzialnościączyspółkiakcyjnej,ustawa-Prawospółdzielczewodniesieniudo
spółdzielni,ustawaozakwaterowaniusiłzbrojnychRP,którapowołałaWojskową
AgencjęMieszkaniową,ustawaogospodarowaniunieruchomościamirolnymi
SkarbuPaństwa,napodstawiektórejpowstałaAgencjaNieruchomościRolnych,
ustawaoNarodowymBankuPolskimitp.
Osobaprawnapraktyczniemożepowstaćnadwasposoby:pierwszy-przez
wydanieustawy,namocyktórejzchwiląjejwejściawżycie(lubzdatąwskazaną
wustawie)powstajekonkretnaosobaprawna;drugi-kiedyosobaprawnajest
tworzonazinicjatywyzałożycieli.Przykładempierwszegosposobuutworzenia
osobyprawnejjestprzywołanawyżejustawaoNarodowymBankuPolskimlub
ustawa,napodstawiektórejpowstałaAgencjaNieruchomościRolnych.Przykła-
demdrugiegojestumowaspółkizograniczonąodpowiedzialnością,wefekcie
którejreprezentującytęspółkęzarządzgłaszazawiązaniespółkidosądureje-
strowegowceluwpisaniaspółkidorejestru.Dopierozchwiląwpisudorejestru
spółkatazyskujeosobowośćprawną(art.37k.c.,art.12k.s.h.).
Szczególnajestrolastatutuosobyprawnej.Jesttozbiórnorm,któreokreślająza-
daniaiśrodkiichrealizacjiprzezosobęprawną,atakżestrukturęorganizacyjną
osobyprawnejisposóbjejreprezentacji.Postanowieniastatutuosobyprawnej
majądlaniejmocwiążącą.Jeślinatomiastsposóbdziałaniaiorganizacjęosoby
prawnejregulująszczególneprzepisy,statutniejestniezbędny.
Ustanieosobyprawnej-podobniejakjejpowstanie-regulowanejestprzepisami
szczególnymi,właściwymidlakonkretnejosobyprawnej.Jeśliosobaprawnapo-
