Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałI.Pojęcie,systematykaizakresprzedmiotowyprawapracy
2.Zatrudnienieniepracownicze
35
Immanentnącechąstosunkówpracywcywilizacjiindustrialnejjestpluralizmpod-
stawświadczeniapracy.Obokzatrudnieniaocharakterzeprawnopracowniczym,re-
gulowanymprzezprawopracy,masowywymiarmazatrudnieniewramachinnych
podstawprawnych,zwanezatrudnieniemniepracowniczym11.Jestonownaucepra-
wapojmowanewzróżnicowanysposób.Opierającsięnazasadachidealizacyjnejteo-
riinauki,możnawyróżnićdwapodstawowezakresyznaczeniowe.Wujęciuwęższym
przezzatrudnienieniepracowniczepojmujesięświadczeniepracynapodstawachcy-
wilnoprawnychlub/isamozatrudnienie.Zkoleiwszerokimznaczeniuzatrudnienie
niepracowniczejestpojmowanejakoswoisteprzeciwieństwozatrudnieniapracow-
niczegoregulowanegonormamiprawapracy.Negatywnadefinicjazatrudnienianie-
pracowniczegoniewydajesięwystarczającoprecyzyjnazewzględunaswój,wistocie
nieograniczony,zakrespodmiotowo-przedmiotowy.Dlategoteżzamerytorycznie
uzasadnionąuważamdefinicjęheterogeniczną,zgodniezktórązatrudnienieniepra-
cowniczeobejmujewszelkienieincydentalneświadczeniepracy,zwyjątkiemzatrud-
nieniawramachstosunkupracy12.
Kierującsięspecyfikąświadczonejpracyorazjegoregulacjąnormatywną,dozatrud-
nienianiepracowniczegozaliczamstosunkiprawneocharakterze:
-cywilnoprawnym,
-administracyjnoprawnym,
-penalnoprawnym,
-ustrojowoprawnym,
-gospodarczoprawnym,
-handlowoprawnym,
-społecznoprawnym,
-naukowoprawnym,
-sportowoprawnym,
-agrarnoprawnym.
Rozważanianatematzatrudnienianiepracowniczegorozpocznęodstosunkówpracy
ocharakterzecywilnoprawnym.Jegowspólnącechąjestautonomiapodmiotuzatrud-
niającegoorazświadczącegopracę.Częstojestonaskorelowanaprzynajmniejzfor-
malnąrównościąstron.Jaksięwydaje,wnajszerszymwymiarzeowecechywystępują
wklasycznychumowachkodeksowych.Mamtunamyśliprzedewszystkimumowę
11SzczegółowowtejkwestiiK.W
.Baran,Orelacjachlogicznychpomiędzypojęciamiprawapracy
iprawazatrudnienia[w:]Prawopracyiprawosocjalne.Teraźniejszośćiprzyszłość.Księgajubileuszowa
dedykowanaProfesorowiHerbertowiSzurgaczowi,red.R.Babińska-Górecka,A.Przybyłowicz,K.Stopka,
A.Tomanek,Wrocław2021,s.29in.
12Por.K.W
.Baran[w:]Systemprawapracy,t.VII,Zatrudnienieniepracownicze,red.K.W
.Baran,
Warszawa2015,s.21in.orazpowołanatamliteratura.
KrzysztofW
.Baran
