Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałIII.Zasadyprawapracy
55
„podstawowe”wskazuje,żekatalogzasadwymienionychwart.10-183k.p.niema
charakteruzamkniętego,aponadto,żezasadomtymprzypisujesięszczególnąrangę.
WiększośćwymienionychwtymkataloguzasadzakotwiczonychjestzarównowKon-
stytucjiRP
,jakiprawiemiędzynarodowymorazeuropejskim,wtymtakżeUniiEu-
ropejskiej.Wśródnichmożnawskazaćnaprzykład:zasadęwolnościpracy,zasadę
poszanowaniagodnościiinnychdóbrosobistychpracownika,zasadęrównegotrak-
towaniainiedyskryminowaniapracowników,prawodowypoczynku.
Zasadyprawapracymożnarównieżuporządkowaćwedługzasięguoddziaływania.
Kryteriumtopozwalanawyodrębnieniezasad:uniwersalnych,któremająznaczenie
dlacałegoporządkuprawnego,międzygałęziowych,któresąwspólnedladwulubwię-
cejgałęziprawaorazznamiennychtylkoprawupracy.Dotychpierwszychnależąna
przykład:zasadasprawiedliwościspołecznej(art.2KonstytucjiRP),zasadaspołecznej
gospodarkirynkowej(art.20KonstytucjiRP),zasadarówności(art.32KonstytucjiRP).
Zamiędzygałęziowemożnauznaćnaprzykład:zasadęochronypracy(art.24Konstytu-
cjiRP),prawodożycia(art.38KonstytucjiRP).Zasadamiistotnymidlaprawapracysą
zasadyzawarteprzedewszystkimwKodeksiepracy.Większośćznichodnosisiędoin-
dywidualnychstosunkówpracy,naprzykład:zasadaswobodynawiązaniastosunkupra-
cyiustalaniajegotreści,zasadarównegotraktowaniapracownikówiniedyskryminacji
wzatrudnieniu,prawodobezpiecznychihigienicznychwarunkówpracy,zasadauprzy-
wilejowaniapracowników.Wymieniasiętakżezasadykluczowedlazbiorowegoprawa
pracy,naprzykładzasadawolnościzrzeszaniasię,prawodorokowańzbiorowych.
Możnaponadtowyodrębnićzasadywyrażoneexpressisverbiswuregulowaniach
prawnych.Dotakichnależąpodstawowezasadyprawapracywskazanewart.10-183
k.p.orazwKonstytucjiRP
,aktachmiędzynarodowychiwprawieeuropejskim,skon-
kretyzowanewinnychprzepisachprawapracy,naprzykładrealizacjizasadyprawado
wypoczynkusłużąprzepisyoczasiepracy,urlopachwypoczynkowych.Niekiedysą
oneformułowaneprzezprzedstawicielidoktrynynapodstawieprzepisówprawa,na
przykład:zasadaosobistegoświadczeniapracy,zasadaponoszeniaprzezpracodawcę
ryzyka,zasadaochronywynagrodzeniazapracę.Czasemzasadystanowiąquasi-lo-
gicznąkonsekwencjęunormowańprawnych,naprzykładzasadaograniczonejodpo-
wiedzialnościmaterialnejpracowników,zasadaochronytrwałościstosunkupracy.
3.Funkcjezasadprawapracy
Wdoktrynieprawapracyniemajednolitegostanowiskacodorolizasadprawapracy.
Naogółprzyjmujesię,żepełniąonefunkcję:1)regulacyjną,2)wytycznychlegislacyj-
nych,3)wskazówekinterpretacyjnych.
Funkcjęregulacyjnąpełniązasadyocharakterzenormatywnym.Zawierająokreślo-
neuprawnienia,nakazylubzakazyadresowanedopodmiotów,którestanowiąbądź
IwonaSierocka
