Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
44
Działpierwszy.Częśćogólnaprawapracy
podstawoweinstytucjeprawapracy.Tegorodzajuzałożeniemetodologicznepozwo-
liłonawyselekcjonowaniefunkcjiogólnych,opartenaidealizacyjnejteoriinauki.
Zanimprzejdędoanalizyposzczególnychfunkcjiprawapracy,pragnęzaakcento-
wać,żejednanormaprawnamożerealizowaćdwie,aczasemnawetiwięcejfunkcji.
Tegorodzajukumulacjawynikazmultifunkcyjnościwieluprzepisówustawodawstwa
pracy.Dlategoteżwswychrozważaniachdlazachowaniajasnościwywodówswą
uwagęskoncentrowałemnaregulacjachnormatywnych,wktórychjednazwyliczo-
nychfunkcjimawyraźniedominującycharakter.
2.Funkcjaochronnaprawapracy
Funkcjaochronnaprawapracypoleganadziałaniujegonormwsposóbchronią-
cyinteresyzawodowe,socjalneiosobistepracowników.Wpłaszczyźniepodmioto-
wejwielokrotnieodnosząsięonetakżedoosóbwykonującychpracęzarobkowąna
innejpodstawieniżstosunekpracy.Mamtunamyślizwłaszczaosobyzatrudnione
wramachumówcywilnoprawnych,samozatrudnionychorazfunkcjonariuszysłużb
zmilitaryzowanych.Przepisamizbiorowegoprawazatrudnieniaiprocesowegopra-
wapracychronioneteżinteresyrencistów,emerytów,bezrobotnychorazrodzin
pracowników.
Wnajszerszymzakresiefunkcjęochronnąspełniająprzepisydotyczącebezpieczeń-
stwaihigienypracy(art.207-23715k.p.).Równieżnormyregulującestatuspracowni-
kówszczególniechronionych,zwłaszczarodziców,młodocianychizniepełnospraw-
nościami,ukierunkowanenazabezpieczenieichelementarnychinteresówwsferze
ochronyżyciaizdrowia.Ważnąrolęocharakterzezabezpieczającymsferęfunkcjo-
nowaniapracownikawśrodowiskupracyspełniajątakżenormyantydyskryminacyj-
ne(art.183a-183ek.p.),antymobbingowe(art.943k.p.).Wzakresieindywidualnego
prawapracyfunkcjaochronnaprzejawiasięteżwkwestiachdotyczącychtrwałości
stosunkupracy(np.art.45k.p.),czasupracy(np.art.131k.p.),urlopówwypoczyn-
kowych(np.art.154k.p.),ograniczeniaodpowiedzialnościmaterialnej(np.art.119
k.p.)orazochronywynagrodzenia(np.art.84k.p.).
Wzbiorowymprawiezatrudnienia3funkcjęochronnąspełniająprzepisyokreślające
prawodostrajku.Zpunktuwidzeniaochronyinteresówekonomicznychosóbwyko-
nującychpracęzarobkową,zwłaszczapracowników,ważnąrolęodgrywaart.23ust.2
u.r.s.z.,którystatuujezasadę,zgodniezktórąwczasielegalnegostrajkupracownik
zachowujeprawodoświadczeńzubezpieczeniaspołecznegoorazuprawnieniazesto-
sunkupracy,zwyjątkiemprawadowynagrodzenia.Wszerokimwymiarzeomawiana
3Por.B.M.Ćwiertniak[w:]Zaryssystemuprawapracy,t.I...,red.K.W
.Baran,s.161.Zob.też
K.W
.Baran[w:]Systemprawapracy,t.V
,Zbioroweprawopracy,red.K.W
.Baran,Warszawa2014,s.130
in.orazpowołanatamliteratura.
KrzysztofW
.Baran