Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
RozdziałIII.Zasadyprawapracy
65
pracownikóworazprzyznawaniainnychświadczeńzestosunkupracy46.Zasadytej
niepodważaprzyznanieróżnychuprawnieńpracownikomwykonującymróżneobo-
wiązkibądźzbieżneobowiązki,alewodmiennysposób.Różnicowaniepodmiotów
prawacharakteryzującychsięwspólnącechąistotnąjestdopuszczalne(nienarusza
zasadyrówności),alewarunkiemsinequanonjestjasnosformułowanekryterium,
napodstawiektóregoowozróżnicowaniejestdokonywane.Wprowadzonezróżnico-
waniemusimiećzatemcharakterracjonalnieuzasadniony,akryteriumzróżnicowa-
niapozostawaćwodpowiedniejproporcjidowagiinteresów,którezostająnaruszone
wwynikunierównegotraktowaniapodmiotówpodobnych47.Zatakieuznajesiędzia-
łaniasłużąceochronierodzicielstwa,niepełnosprawności,wyrównaniuszans.
Przezdyskryminacjęrozumiesięnatomiastróżnetraktowaniepracownikówze
względunaichwłaściwościosobiste,takiezwłaszczajak:płeć,wiek,niepełnospraw-
ność,rasa,religia,narodowość,przekonaniapolityczne,przynależnośćzwiązkowa,
pochodzenieetniczne,wyznanie,orientacjaseksualna,zatrudnienienaczasokreślo-
nylubnieokreślony,zatrudnieniewpełnymlubwniepełnymwymiarzeczasupra-
cy48.Wmyślart.113k.p.jakakolwiekdyskryminacjawzatrudnieniu,bezpośrednia
lubpośrednia,opartanawskazanychkryteriachjestniedopuszczalna.Acontrario
ustawodawcadopuszczadyferencjacjęprawaiobowiązkówpracowniczych,podwa-
runkiemżenieopierasięonananegatywnieocenianychprzesłankach.Wwyroku
z14.12.2017r.,IPK340/1649,SądNajwyższyorzekł,że:„Dyskryminacjajestkwali-
fikowanąpostaciąnierównegotraktowaniapracownikówioznaczanieusprawiedli-
wioneobiektywnymipowodamigorszetraktowaniepracownikazewzględunanie-
związanezwykonywanąpracą,cechylubwłaściwościdotyczącegoosobiścieiistotne
zespołecznegopunktuwidzenia,przykładowowymienionewart.183a§1k.p.,bądź
zewzględunazatrudnienienaczasokreślonylubnieokreślonyalbowpełnymlub
niepełnymwymiarzeczasupracy”
.Zdyskryminacjąmamydoczynieniawsytuacji,
gdypracownicy,mimożewypełniajątaksamojednakoweobowiązki,traktowani
nierównozewzględunaprzyczynyokreślonewart.113k.p.(art.183a§1k.p.).Jeżeli
upodstawnierównegotraktowanianieleżąkryteriawskazanewtychprzepisach,do-
chodzijedyniedonaruszeniazasadyrówności50.
4.5.Zasadaprawadogodziwegowynagrodzeniazapracę
Prawodowynagrodzeniajestpodstawowymuprawnieniempracowniczym.Pier-
wotnieart.13k.p.stanowił,żepowinnoonoodpowiadaćrodzajowipracy,jejilo-
ściijakości.Pozmianachw1996r.przyjęto,żepracownikmaprawodogodziwego
46G.Goździewicz,T.Zieliński[w:]Kodeks...,red.L.Florek,art.112,s.113.
47WyrokSNz27.01.2021r.,IIPSKP3/21,LEXnr3112921.
48Z.Góral,Podstawowe...,s.1089.
49LEXnr2439132.
50Zob.wyrokSNz12.12.2001r.,IPKN182/01,OSNP2003/23,poz.571.
IwonaSierocka