Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
gruczołowych).Naprzykładzaobserwowano,żeprzynajmniejwodniesieniudo
niektórychprzekaźnikówmogąonedziałaćbezpośredniotakżejakoczynniki
epigenetyczne[3].
Poszukującnajodpowiedniejszychrozwiązańfarmakologicznych,które
mogąmiećzastosowaniewleczeniuchoróbOUN,należymiećnauwadze,że
efektorowedziałanieposzczególnychneuroprzekaźnikównależyanalizować
kompleksowo.Aktywnośćposzczególnychprzekaźnikównieograniczasięwy-
łączniedoobszarusynaps.Wwieluprzypadkachmożnamówićozjawiskuneu-
rotransmisjiobjętościowej,którapozwalanainterakcjęneuroprzekaźnik-recep-
torrównieżpozaobszaremsynapsy,zapewniającpobudzenielubhamowanie
toniczne.Wefekciemamydoczynieniazpewnąstymulacjątonicznątworzącą
kontekstfunkcjonalnydlafazowegouwalnianianeuroprzekaźnikadoszczeliny
synapsy.Zbiorczaanalizatychoddziaływańprawdopodobniepozwolinalepsze
zrozumienieroliposzczególnychprzekaźników.
Ponadtoniepowinnooceniaćsięfunkcjiposzczególnychneuroprzekaź-
nikówbezuwzględnieniaistniejącychoddziaływańzinnymprzekaźnikami
imodulatorami.Jednymzprzykładówtakiegorodzajupodstawowejinterakcji
jestwzajemnakontrolapoprzezreceptoryulokowanenaneuronachdlainnych
układówneuroprzekaźnikowych(heteroreceptory),copozwalanaregulowanie
ichwychwytuzwrotnego,syntezyiuwalniania.Możetomiećistotneprzeło-
żenienaefektyklinicznewybranychleków.Jakoprzykładmożnaprzytoczyć
odkrycieistotnejregulacjifunkcjiukładudopaminowegoprzezpresynaptyczne
heteroreceptoryserotoninowe(5-HT),co-jaksięwydaje-możemiećpewne
znaczeniedlaredukcjidziałańniepożądanychneuroleptykówatypowych.
Dodatkowoznaczenieposzczególnychneuroprzekaźnikówdlafizjologii
OUNnależyoceniaćłączniezinnymimechanizmamiregulującymipotencjał
elektrochemicznybłonkomórkowych,takimijakaktywnośćfunkcjonalnaka-
nałówjonowychczywydajnośćenergetycznamitochondriów,którepośródwie-
luzadańregulująrównieżstężeniewapniawewnątrzkomórkowego,cozwrotnie
możemodyfikowaćskładiaktywnośćreceptorową.Wszerszymujęciumecha-
nizmytezaangażowanesąteżwprocesyneuroplastyczne,któremogązmieniać
kontekstowoskutecznośćinterakcjireceptor-ligand.Tegotypumechanizmyre-
gulatorowemogąrozpoczynaćsięodnajprostszychreakcjizwiązanychzilością
iwrażliwościąreceptorów,poprzezbardziejkompleksowezjawiskaplastyczno-
ścihomeostatycznejimetaplastycznej.Dobrymprzykłademtakiegozjawiska
jestskalowaniesynaptyczne,kiedywodpowiedzinawcześniejszedoświad-
czenieaktywnościsiecidochodzidoprzebudowystrukturalno-funkcjonalnej,
wpływającnaskutecznośćodpowiedzisynaptycznej.Zpraktycznegopunktu
widzeniadanetewskazują,żeefektywnośćdziałaniafarmakologicznegonależy
oceniaćwkontekścieukładudynamicznego,aniestacjonarnego.
Wspomnianainterakcjareceptor-ligandjestteżściśleuzależnionaodskła-
dupodjednostkowegoreceptorów,którychzkoleizróżnicowanadystrybucja
42
Wstęp
