Treść książki

Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
otwarciakanałujonowego.WprzypadkureceptoraN-metylo-d-asparaginowe-
go(NMDA)przykłademmiejscaregulatorowegomożebyćmiejscewiązania
glicyny,którawspółuczestniczywaktywacjitegoreceptora.
DotejporywyodrębnionodwieklasyreceptorówdlaGLU:receptoryjo-
notropowe,będącekanałamikationowymiorazreceptorymetabotropowe.
Receptoryjonotropowezewzględunaselektywnepowinowactwodlaokre-
ślonychligandówzostałypodzielonenareceptory:N-metylo-d-asparaginianu
(NMDA),kwasuα-amino-3-hydroksy-5-metylo-4-izoksazolopropionowego
(AMPA)ikainowe.
>ReceptoryNMDAzbudowanezdwóchpodjednostek(NR1iNR2),zktó-
rychkażdamożewystępowaćwróżnychizoformach,dającwtensposóbpo-
czątekróżnymstrukturalniereceptoromdlaGLU.Funkcjonalneznaczenie
tychróżnychtypówreceptorówniejestobecniewpełnijasne.
>PodjednostkireceptorówAMPAikainowychokreślanezkoleiodpowiednio
jakomGlu1-7iKA1,2.
Istotnajestcharakterystykaelektrofizjologicznatychreceptorów.Wprzy-
padkureceptoraNMDAdojegoaktywacjiniezbędnajestkoincydencjazda-
rzeńpolegającanaspełnieniudwóchwarunków.Popierwsze,koniecznejest
przyłączeniesięGLUdomiejscawiązanianareceptorzeorazlokalnadepola-
ryzacjabłonykomórkowej,przedewszystkimwwynikupobudzeniarecepto-
rówAMPA,któreaktywująsięzwiększąłatwością.Otwarciekanałubudują-
cegoreceptorNMDAdajesposobnośćdoprzemieszczaniasięjonówNa+,K+,
awszczególnościCa2+zgodniezgradientemstężeń.
OpisywanewłaściwościreceptoraNMDAdecydują,żejestoncentralnym
elementemzaangażowanymwprocesydługotrwałejpotencjalizacjiidepresji
synaptycznej(long-termpotentiation/long-termdepression,LTPlLTD),czylipro-
cesówbędącychbiologicznymisurogatamiśladówpamięciowych,awszerszym
sensie-przykłademprocesówneuroplastycznych.Dynamikazmianstężenia
Ca2+wewnątrzkomórkowegowodpowiedzinaaktywacjęreceptoraNMDAde-
cyduje,czybędziedochodziłodotorowania,czyteżhamowaniasygnałuwpo-
budzanejsynapsie.Wnajwiększymuproszczeniumożnapowiedzieć,żeszybkie
narastaniewewnątrzkomórkowegostężeniaCa2+będziepromowałourucho-
mieniekaskadynasilającejaktywnośćkinazybiałkowejIIzależnejodCa2+lkal-
moduliny(CaMKII)4,cobędziesięprzekładałosięnawzrostwrażliwościiilo-
ścireceptorówAMPA.Wkonsekwencjipromowaniesygnałusynaptycznego
będziewystępowałojużwobecnościniższegopresynaptycznegowzbudzenia
wejściowego.Wsytuacjiprzeciwnej,kiedydynamikawzrostuCa2+jestniższa,
dochodzidoaktywacjiukładufosfataz,prowadzącdosytuacjiodwrotnejdo
opisanejpowyżej.Teprzedstawionewuproszczeniumechanizmyleżąupod-
4
Ca2+/calmodulin-dependentproteinkinaseII.
48
Wstęp