Treść książki
Przejdź do opcji czytnikaPrzejdź do nawigacjiPrzejdź do informacjiPrzejdź do stopki
22
Historia,ideaipraktyka.Źródłainspiracjibadawczych
Potrzebapokazaniaideologiiprzedewszystkimwdziałaniu,po-
zasferączystointelektualną,przyczyniłasiędodecyzjioniezawarciu
wzbiorzenajbardziejklasycznych,programowychpolskichtekstów
dotyczącychkooperacjispożywców,takichjaknajważniejszeartyku-
łyEdwardaAbramowskiegozpierwszychlatXXwieku(zostałyone
zresztąwwiększościjużopublikowane,sątakżedostępnewwersji
elektronicznej),prezentowanywtomie2wybórźródełkoncentrujesię
więcnagłosachzakorzenionychwkontekściebardziejbieżącym,prak-
tycznym.SamAbramowski,jakoten,którypołożyłfundamentpod
polskądoktrynęspółdzielczą,jestwtychźródłachobecny,wielokrot-
nieprzywoływanyicytowany.Odniesieniadoteoriisąwięcwidoczne,
staramsięjednakuniknąćskupieniaprzedewszystkimnahistoriiidei
jakokronicezapożyczeńiwzajemnychodniesieńmiędzyintelektuali-
stami.Wieletekstówprezentowanychwksiążcejestanonimowych
lubzostałoopublikowanychpodpseudonimami,niefaktautorstwajest
bowiemnajważniejszy,lecztreść,którapozwalalepiejzrozumieć,jak
spółdzielczośćbyławówczasrozumiana—nietylkoprzezprzywódców
iteoretykówruchu,aleimniejznanychjegowspółtwórcówiuczestni-
ków—atakżekontekstjejpowstania.Ciktórzynadawalitonpóźniejszej
ewolucjiideologiispółdzielczej,wypracowywalijąnapodstawieswo-
ichdoświadczeńpraktycznychwruchuspółdzielczym.
Chociażtrudnocałkowicieuniknąćwartościowaniadokonań
Związku,aniekiedytakżeocenygłębiideipropagowanychprzez„Spo-
łem”iichadekwatnościdosytuacjispołecznej,roląwyboruźródełjest
uczynićideeprzedmiotem(wmiaręmożliwości)obiektywnejanalizy,
aniejejramąipunktemwyjścia.Naukowestudiumideologii,któ-
rąStuartrozumiałjako„reprezentacjęporządkuspołecznego”34,musi
byćpodparte,jaktwierdziłhistoryk,samokrytycyzmemisamoświado-
mością;powinnotakżeuniknąćpopadnięciawpułapkęukrytejpole-
mikiideologicznej35.Ideologiapowinnabyćrozpatrywana„wewnątrz
matrycypraktykspołecznych”,wszczególnościnależyanalizowaćją
wpowiązaniuzinnymiideologiami,ponieważistniejąoneirozwijają
sięprzezkonflikty,aletakżezapożyczeniaodinnychdyskursówideolo-
gicznych.Stuartpodkreśla,żeprzedstawianaprzezniegowizjaideologii
34Tamże,s.19.
35Tamże,s.10.
